CÓ NHIỀU THỨ ĐÃ CŨ ĐẾN MỤC NÁT, MÀ HỔNG HIỂU SAO NGƯỜI TA CỨ LÔI RA ĐỂ LÀM ĐAU NHAU

CÓ NHIỀU THỨ ĐÃ CŨ ĐẾN MỤC NÁT, MÀ HỔNG HIỂU SAO NGƯỜI TA CỨ LÔI RA ĐỂ LÀM ĐAU NHAU

Có những thứ trong cuộc đời, như những món đồ cũ kỹ phủ đầy bụi thời gian, đã mục nát từ lâu nhưng vẫn được người ta cẩn thận cất giữ. Không phải để trân trọng, không phải để hoài niệm, mà để lôi ra, dùng như một thứ vũ khí sắc nhọn, đâm vào tim nhau những vết thương chẳng bao giờ lành. Tôi tự hỏi, tại sao con người lại thích làm đau nhau bằng những thứ đã chết, những ký ức đã mục ruỗng, những lời nói đã mòn vẹt qua năm tháng?

Ký ức, vốn dĩ, là một món quà. Nó là nơi ta tìm về để mỉm cười với những ngày đã qua, để nhắc nhở bản thân rằng mình đã từng sống, từng yêu, từng mơ mộng. Nhưng cũng chính ký ức, khi bị bóp méo và lôi ra không đúng lúc, trở thành một lưỡi dao cùn. Nó không giết chết ai ngay lập tức, nhưng cứa mãi, cứa mãi, để lại những vết thương âm ỉ, chẳng bao giờ lành.

Có những cặp đôi, khi tình yêu đã phai nhạt, thay vì buông tay để tìm lối đi mới, lại chọn cách lôi những lỗi lầm cũ ra để chỉ trích nhau. Một lời nói lỡ năm nào, một hành động vụng dại của tuổi trẻ, hay một vết sẹo mà cả hai từng hứa sẽ quên đi – tất cả được đào xới lên, như thể việc làm đau nhau là cách duy nhất để chứng minh rằng họ vẫn còn liên kết. Nhưng liên kết ấy, chẳng phải là tình yêu, mà là sự bám víu vào nỗi đau.

Tôi từng chứng kiến một người bạn, sau bao năm chia tay, vẫn giữ trong lòng những lời trách móc của người cũ. Mỗi lần ai đó nhắc đến tình yêu, cô ấy lại lôi câu nói cay nghiệt năm xưa ra: “Cô ấy nói tôi không xứng đáng được yêu.” Câu nói ấy, như một khúc gỗ mục, đã ăn sâu vào tâm trí cô, khiến cô không dám mở lòng lần nữa. Tôi tự hỏi, người nói câu ấy có biết rằng lời họ thốt ra, dù chỉ trong phút nóng giận, đã trở thành một thứ độc dược, giam cầm một tâm hồn khác trong nỗi đau bất tận?

Lời nói, có lẽ, là thứ cũ kỹ nhất mà con người vẫn dùng để làm đau nhau. Những câu nói tưởng chừng vô hại, nhưng khi được lặp đi lặp lại, được nhai đi nhai lại trong những cuộc tranh cãi, trở thành những mũi tên độc. “Anh lúc nào cũng thế,” “Em chẳng bao giờ thay đổi,” hay “Tôi biết ngay mà, cô đúng là loại người như vậy.” Những lời ấy, ban đầu có thể chỉ là sự bộc phát, nhưng qua thời gian, chúng trở thành những nhát chém vô hình, cắt nát lòng tin, xẻ tan tình cảm.

Điều đáng buồn là, chúng ta thường biết những lời nói ấy sẽ gây tổn thương. Chúng ta biết, nhưng vẫn nói. Như thể việc làm đau người khác là một cách để giải tỏa cơn giận trong lòng, để khẳng định rằng mình đúng, rằng mình mạnh mẽ hơn. Nhưng sự thật là, mỗi lời nói cay nghiệt thốt ra không chỉ làm tổn thương người nghe, mà còn gặm nhấm chính tâm hồn người nói. Chúng ta, cuối cùng, đều trở thành nạn nhân của những thứ cũ kỹ mà mình tạo ra.

Không chỉ trong tình yêu hay các mối quan hệ cá nhân, mà ngay cả trong xã hội, những thứ cũ kỹ, mục nát vẫn được lôi ra để làm đau nhau. Những định kiến, những tư duy lạc hậu, những giá trị đã không còn phù hợp với thời đại, vẫn được dùng để phán xét, để phân biệt, để đè nén. Một người phụ nữ bị chê bai vì chọn sống độc thân, một người đàn ông bị chế giễu vì khóc, một đứa trẻ bị ép buộc phải sống theo giấc mơ của cha mẹ – tất cả đều là nạn nhân của những lề thói cũ kỹ, những tư tưởng đã mục ruỗng nhưng vẫn được duy trì như một thứ chân lý bất biến.

Tôi nhớ câu chuyện về một cô gái trẻ, tài năng và đầy hoài bão, nhưng chỉ vì lỡ mang thai ngoài ý muốn, đã bị cả cộng đồng quay lưng. Những lời xì xào, những ánh mắt khinh miệt, những câu nói như “Tôi biết ngay mà, loại con gái như thế thì…” đã đẩy cô vào tuyệt vọng. Những người phán xét ấy, họ không hề nghĩ rằng chính những lời nói cũ kỹ, những định kiến hẹp hòi của họ đã giết chết một tâm hồn, dập tắt một tương lai. Họ chỉ đơn giản là lôi những thứ mục nát ra, vì đó là cách họ quen thuộc, cách họ cảm thấy an toàn trong thế giới của mình.

Vậy làm sao để chúng ta ngừng làm đau nhau bằng những thứ cũ kỹ? Làm sao để ký ức trở thành nơi trú ẩn thay vì chiến trường? Làm sao để lời nói là cầu nối thay vì vũ khí? Có lẽ, điều đầu tiên là học cách buông bỏ. Buông bỏ không phải là quên đi, mà là chấp nhận rằng những gì đã qua không định nghĩa hiện tại, không quyết định tương lai. Một lỗi lầm cũ không làm nên con người của hôm nay, một lời nói đau lòng không phải là chân lý về giá trị của bạn.

Thứ hai, hãy học cách lắng nghe và thấu hiểu. Thay vì lôi những thứ cũ kỹ ra để tấn công nhau, hãy thử ngồi xuống, nhìn vào mắt nhau, và thật sự lắng nghe. Đằng sau mỗi lời nói, mỗi hành động, là một câu chuyện, một nỗi đau, một mong muốn được thấu hiểu. Nếu chúng ta có thể mở lòng, có thể những thứ mục nát sẽ không còn chỗ để tồn tại.

Cuối cùng, hãy dũng cảm thay đổi. Thay đổi cách chúng ta nhìn nhận người khác, thay đổi cách chúng ta đối xử với chính mình. Những định kiến cũ, những tư duy lạc hậu, những lời nói độc địa – tất cả đều có thể bị phá bỏ, nếu chúng ta dám đứng lên và chọn một con đường khác. Con đường của sự tử tế, của lòng bao dung, của tình yêu thương.

Cuộc sống vốn dĩ đã đủ khó khăn, vậy tại sao chúng ta cứ phải làm đau nhau bằng những thứ đã cũ, đã mục nát? Hãy để những ký ức đau buồn được yên nghỉ, hãy để những lời nói cay nghiệt tan biến, hãy để những định kiến lạc hậu bị thời gian cuốn trôi. Chúng ta xứng đáng với những điều mới mẻ, với những mối quan hệ được xây dựng trên sự tôn trọng và yêu thương, với một thế giới nơi con người không còn làm đau nhau chỉ vì những thứ chẳng còn giá trị.

Hãy để những thứ cũ kỹ ấy mục nát trong quá khứ, và cùng nhau, chúng ta xây dựng một hiện tại đáng sống hơn. Bởi lẽ, cuối cùng, điều duy nhất đáng để giữ lại không phải là nỗi đau, mà là những khoảnh khắc khiến trái tim ta rung động, khiến ta tin rằng cuộc đời này vẫn còn đẹp.

Lm. Anmai, CSsR