Bốn hướng tám phương trời là gì?

Bốn hướng tám phương trời là gì?

Một bạn hỏi ông bà mình hay vái "chín phương Trời, mười phương Phật", nó cụ thể ra sao?

1. Tám hướng bốn phương trời

Trong bài nhạc "Một mai anh biệt kinh kỳ" của Minh Kỳ có câu:

"Tám hướng bốn phương trời mây

Thôi nhé anh đi từ đây

Kỷ niệm nào không có vui hay buồn

Chiều không có hoàng hôn

Tình nào hơn nước non."

Bốn phương là Đông, Tây, Nam, Bắc. Tám hướng là bốn hướng chánh cộng với bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc , Đông Nam, Đông Bắc, Tây Nam, Tây Bắc.

"Tám hướng bốn phương trời" là câu chỉ cái chí lớn của trang nam nhi, là ở bất cứ nơi nào, ở tất cả mọi nơi, môi hướng trong không gian và thời gian.

Bài “Chiều mưa biên giới” của NS Nguyễn Văn Đông có một câu kết :

“Lòng trần còn tơ vương khanh tướng, thì đường trần mưa bay gió cuốn, còn nhiều anh ơi?”

Đờn ông thì phải thẳng bước, đi tuồn tuột, da ngựa bọc thây t ánh mạng nhẹ như lông hồng hộc, đã chọn thì không trăn trở, không hối tiếc

Đâu phải ai dấn thân cũng là mơ tới khanh tướng đâu. Lịch sử chứng minh rằng bao nhiêu người vô danh ngã xuống, chết có được làm thần, sống có được làm khanh tướng đâu. Họ dấn thân vì họ thấy cần thiết, họ muốn góp phần cho quốc gia xã tắc, muốn giành lại những gì xứ sở họ đáng ra phải có

“Chiều mưa biên giới” nói lên tâm trạng của một “nghệ sĩ” binh nghiệp, nó vui buồn lẫn lộn

“Lòng thiếp tựa bóng trăng theo dõi

Chàng sầu sa tìm cõi thiên san

Múa gươm rượu tiễn chưa tàn

Chỉ ngang ngọn giáo vào ngàn hang beo”

Trong một bài nhạc khác ông Nguyễn Văn Đông viết:

”Đời dâng cho núi sông

Lòng này thách với tang bồng

Đừng sầu má thắm phai hồng, buồn lắm em ơi!”

Cái chí nam nhi mà, xông lên tận trời xanh cho đúng là thỏa chí. Hãy cứ làm, cứ hành động mà cho là đáng làm, đúng chí nam nhi của mình

2. Chín phương Trời, mười phương Phật

-Chín phương Trời

Người Tàu có nhiều cách giải thích chữ "chín phương Trời". Nhưng xin lấy một cái dễ hiểu nhứt là trong Lão giáo, chín phương Trời là chín tầng Trời, là Cửu Thiên

1. Uất Thiền Vô Lượng Thiên

2. Thượng Thượng Thiền Thiện Vô Lượng Thọ Thiên

3. Phạn Giám Tu Diên Thiên

4. Tịch Nhiên Đâu Suất Thiên

5. Ba La Ni Mật Bất Kiêu Lạc Thiên

6. Động Huyền Hóa Ứng Thanh Thiên

7. Linh Hóa Phạn Phụ Thiên

8. Cao Hư Thanh Minh Thiên

9. Vô Tưởng Vô Kết Vô Ái Thiên

-Mười phương Phật

Trong 48 lời nguyện của Đức Phật A Di Đà trong kinh Vô Lượng Thọ có đại nguyện thứ 17:

"Giả sử khi tôi thành Phật, mười phương vô lượng chư Phật chẳng đều ngợi khen xưng tụng danh hiệu của tôi thì tôi chẳng lấy ngôi chánh giác."

Mười phương Phật là khắp mọi nơi, là tất cả nơi chốn, tất cả mọi chỗ, chỗ nào cũng có Phật. Mười phương Phật cũng có thể là chỗ Cực Lạc nơi có hằng hà sa số Phật

3. Tây Trúc và Tây Thiên

Có nhiều người sống hơn nửa đời người, ăn sập đồ chay cái chợ nhưng lại thắc mắc tại sao nghe thiên hạ vái "Tây Phương cực lạc" , vái Đức Phật A Di Đà là giáo chủ cõi Tây Phương Cực Lạc

Phật giáo truyền vào Trung Hoa từ Ấn Độ, người Tàu kêu hướng Ấn Độ là Tây Trúc, là Tây Thiên. Từ vị trí nước Tàu quả thiệt nhìn qua Tây Trúc, Tây Vực là ở hướng Tây

Nên Đường Tăng qua Tây Trúc hay Tây Thiên thỉnh kinh. Và đất Phật là ở phía Tây Thiên

Hồ Xuân Hương làm thơ:

"Thuyền từ cũng muốn về Tây Trúc

Trái gió cho nên phải lộn lèo"

Người Tàu và Việt Nam chỉ qua hướng Tây kêu là đất Phật, đó là Tây Phương Cực Lạc. Thành ra người ta hay nói người đạo Phật chết để đầu về hướng Tây

"Trời chiều bóng ngả về tây

Qua thương nhớ bậu như cây nhớ rừng"

Trong bài "Sãi Vãi" Nguyễn Cư Trinh viết vầy:

"Thiên Thai sơn có phước cũng nên tiên

Biết đường nào qua thấu Tây Thiên; cậy chỉ nẻo tu cùng khuya sớm"

Và:

"Tây Phương không đường tới; Bắc lộ khó nẻo qua

Đường Nam phương thấy đó chẳng xa, thì những sợ nhiều quân Đá Vách."

Người Việt khi nhắc chí nam nhi hay nói "bốn phương, tám hướng, ", khi vái Trời Phật hay vái "tám phương Trời, mười phương Phật"

-Các nước Tây Dương và các nước Tây Phương

Cùng hướng Tây chúng ta, người Việt Nam có khái niệm "các nước Tây Dương" hay "Phương Tây" ám chỉ các nước Châu Âu

Ban đầu là người Pháp đánh Nam Kỳ, dân Nam Kỳ kêu là "Tây Dương" vì họ ở phía Tây

"Ai khiến thằng Tây tới vậy cà?

Đất bằng bỗng chốc nổi phong ba"

(Bùi Hữu Nghĩa)

"Giặc Tây đánh tới Cần Giờ

Anh hùng Lục tỉnh trương cờ thâu công"

Nhưng linh mục, cố đạo Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha được người Việt Nam kêu là "Tây Dương đạo trưởng"

Những đồ ăn của người Tây Dương dân Nam Kỳ kêu là Tây hết, thí dụ: gà Tây, bánh Tây, thuốc Tây, làm bồi cho Tây, đánh bài Tây, làm đ ĩ lấy Tây ....

Chữ Phương Tây hay Tây Phương còn ám chỉ hệ thống những quốc gia liên minh "văn minh Tây Âu" như Pháp, Anh, Úc, Mỹ, Canada...

Thậm chí Brazil ở hướng Nam Mỹ cũng được dịch ra là Ba Tây

[ https://www.facebook.com/Conduongthienly.vi/posts/2015718332132923 ]