LocPT_Wiki
.Quê hương & đất nước. Tạp pín lù2.Tôn Giáo3.Công Nghệ Thông TIn 4.Nghiên cứu quốc tế5.Về chúng tôi
  • HomePage
    • 1.Nhà nghiên cứu độc lập về văn hóa,lịch sử
      • Cộng Đồng Chăm Việt Nam
        • Viết Về Tôn Giáo Bà Ni
          • Phần 2: Viết Về Tôn Giáo Bà Ni
        • TÔN GIÁO BÀ NI có tín ngưỡng riêng, thờ đa thần, thờ tổ tiên, tin vào sự luân hồi, quy luật âm dương
        • ĐẠO BÀNI DƯỚI GÓC NHÌN KHOA HỌC HỆ THỐNG
      • Minh Nhân
        • Vén màn sự thật sau hành trình theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại | Minh Nhân
        • Tiết lộ cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương | Minh Nhân
          • P01-Tiết lộ cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương | Minh Nhân
          • P02-Đám cưới của Vua Bảo Đại và hoàng hậu Nam Phương được định vào ngày 20/3/1934.
          • P03-Bí ẩn về ngày sinh của Hoàng hậu Nam Phương
          • P04-Cuộc đời 5 người con của Hoàng hậu Nam Phương và cách dạy "sống khiêm tốn" | Minh Nhân
      • Nguyễn Thị Thanh Thúy
        • Nhiều giả thiết mới về cuộc đời Nam Phương hoàng hậu
        • Hoàng hậu Nam Phương & các con, sự nghiệp (tóm tắt)
        • Theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Gia đình Huyện Sĩ.
      • Trịnh Anh Khôi
        • Loạt bài Phượng Trong Tôi - Trịnh Anh Khôi
          • Bài 13: Trong Đầu Có Chữ!
          • Bài 14: Trả Lại Em Yêu
          • Bài 15: Nỗi Lòng Cư Xá (1)
        • Cô Ba Trà tức Trần Ngọc Trà, huê khôi số một ở Sài Gòn, khoảng 1920 -1935.
        • Loạt bài Theo Dòng Lịch Sử - Trịnh Anh Khôi
          • Loạt bài Theo Dòng Lịch Sử
          • Bài 3: Miếng Bánh Tầu
          • Bài 4: Nốt Lặng Trong Đời Vua Bảo Đại
          • Bài 6: Hoa Vivace Trên Trang Sách
          • Bài 7: Một Nữ Tiến Sĩ Bí Ần & Thầm Lặng
          • Bài 8: Hơn 53 Năm Vẫn Đau Đáu!
          • Bài 9: Con Đường Không Ngắn
          • Bài 10: Gần 104 Năm, Quận 3 Sài Gòn
          • Bài 11: Vụ Xử Bắn Tạ Vinh
          • Bài 12: Tượng Hai Bà Trưng & Trần Hưng Đạo
          • Bài 13: Quả Trứng Biết Nói Quá Nhiều!
          • Bài 14: Khách Trú
          • Bài 15: Từ Richaud Đến Phan Đình Phùng
          • Bài 16: Thăng Trầm Magasin Courtinat (1)
          • Bài 17: Bạn Biết Gì Về “Xẹc” Tây?
          • Bài 32: “Tuồng Tích” Xích-Lô
          • Bài 33: Radio Saigon & Cuộc Ra Đi Của Đài Pháp-Á
          • Bài 35: Sao Gọi Là Nhà Thờ Cha Tam?
      • Viết về nhà thờ Tân Triều, Vĩnh Cửu, Đồng Nai
        • Từ du đãng Cầu Muối trở thành bậc Hiển thánh : Trần văn Hạnh.
        • Phạm Hoài Nhân - Nhà thờ Tân Triều
        • Lm. Giuse Vũ Đức Hiệp
          • Nhà Thờ Tân Triều, Vĩnh Cửu, Đồng Nai
            • P.1 - Nhà Thờ Tân Triều (Quê hương của Thánh Tử đạo Phaolô Trần Văn Hạnh)
            • P.2- Nhà Thờ Tân Triều (Quê hương của Thánh Tử đạo Phaolô Trần Văn Hạnh)
      • Nguyễn Văn Phúc
        • Hành trình thứ nhất - hướng về Trung Kỳ | Nguyễn Văn Phúc
        • Hành trình thứ nhì - từ Gia Ray đến Võ Đắc | Nguyễn Văn Phúc
        • Du lịch ở tỉnh Biên Hòa xưa
      • Nguyễn Xuân Diện
        • CÁ KHO LÀNG SO | Bài và ảnh: Vương Toàn
        • TẢO MỘ THÁNG CHẠP - Tạp văn của Nguyễn Xuân Diện
        • TẾT ÔNG TÁO - TRUYỀN THUYẾT VÀ NGHI LỄ : Truyền thuyết về Táo Quân
        • CÂY NÊU NGÀY TẾT | Bài của Cao Huy Hóa
        • Nhà văn Trần Nhương lên tiếng: BUỒN LÒNG CHỮ VIỆT HỒN TẦU
        • CÙNG SUY NGHĨ ĐỂ BỎ DẦN HỦ TỤC VÀ HƯỚNG VỀ CỘI NGUỒN VĂN HOÁ VIỆT
        • CÁC BÀI CÚNG DỊP TẾT GIÁP THÌN (2024)
      • Tôn Thất Thọ
        • Đâu là sự thật lịch sử ? về : “Bí ẩn chưa biết về dấu tích mộ tập thể dựng tóc gáy ở Biên Hòa”
      • Winston Phan Đào Nguyên
        • Ai là thủ phạm đã đốt chết mấy trăm giáo dân Thiên Chúa Giáo ở Biên Hòa và Bà Rịa vào năm 1861-1862
      • Phan Tấn Lộc
        • Chùa Bửu Phong, gần núi Bửu Long, Biên Hòa
          • Tâm sự cùng với thầy Quảng Trang, chùa Bửu Phong
        • Du lịch 4 phương
          • Cảm ơn các bạn đã cho phép Lộc đẹp trai làm hướng dẫn viên du lịch (Local Guide) 29.12.24
          • Khám Phá Thành Cổ Biên Hòa - Di Sản Lịch Sử 200 Năm
          • Travel : Sài Gòn <---> Hà Nội <---> Nam Định. Cuối tháng 11 & đầu tháng 12/2024
        • Cúng đình hàng năm tại Biên Hòa
          • Đình Trương Công Định (còn gọi là Trương Định)
          • Đình Bình Trước & Nhà hội Bình Trước - từ công sở đến di tích
          • Đình Tân Lân (Tân Lân thành phố miếu)
        • Travel Biên Hòa - Tháng 12.2024
        • Thành Biên Hòa
        • Tân Mai - vùng đất Long Lân Quy Phụng
        • Các tên địa danh cũ của phần lãnh thổ. Nay thuộc tỉnh Đồng Nai
      • Cù Mai Công
        • CƯ DÂN VÙNG ÔNG TẠ
          • LIỆU CÓ “MÈO KHEN MÈO DÀI ĐUÔI” VÙNG ÔNG TẠ?
          • CƯ DÂN VÙNG ÔNG TẠ KHÔNG CHỈ LÀ BÀ CON BẮC 54
      • Nguyễn Thanh Lợi
        • VỀ SỰ KIỆN NGUYỄN ÁNH ĐẾN CÔN ĐẢO NĂM 1783
        • Nhà vuông ở Nam Bộ
      • Chuyện xưa xứ Quảng
        • Cố Việt Bình Hương Xử Sĩ Mạc Công Mộ”..” - NGÔI MỘ CỔ CỦA MỘT KẺ SĨ Ở ẨN
        • Nhà thờ Tiền hiền làng An Sơn (tổ 3, thôn Bắc An Sơn, xã Quế Thọ, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam)
        • “Điêu khắc gia Phạm Văn Hạng - một người con của Đà Nẵng
        • khảo cứu vùng Bà Nà – Núi Chúa
        • mộ của ông Lê Đình Lý, người thì bảo đó là mộ của ông Ông Ích Khiêm ??!!
        • Chí sĩ Lê Bá Trinh (1875 - 1934)
        • Ông Ích Khiêm
        • ông Ông Ích Đường
      • Lê Nguyễn
        • NGƯỜI SÀI GÒN BIẾT SỬ DỤNG TEM THƯ TỪ BAO GIỜ?
        • TỔ CHỨC THÀNH PHỐ SÀI GÒN THỜI PHÁP THUỘC
          • KỲ I -TỔ CHỨC THÀNH PHỐ SÀI GÒN THỜI PHÁP THUỘC
          • KỲ II -TỔ CHỨC THÀNH PHỐ SÀI GÒN THỜI PHÁP THUỘC
        • KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.01-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.02-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.03-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.04-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.05-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.06-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.07-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • Page 1
          • P.09-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.10-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
          • P.11-KỂ LẠI CHUYỆN XƯA | MỘT VÀI HỒI ỨC VỀ KHU DINH ĐIỀN CÁI SẮN
        • JEAN KOFFLER, NGƯỜI Y SĨ PHƯƠNG TÂY ĐẦU TIÊN Ở PHỦ CHÚA NGUYỄN
        • VỀ CHUYỆN THÀNH LẬP THÀNH PHỐ SÀI GÒN
        • SÀI GÒN ƠI!
        • NHÀ NGUYỄN - NHÀ TÂY SƠN | TẬP 1: VÌ SAO NGUYỄN ÁNH TRẢ THÙ TÀN KHỐC NHÀ TÂY SƠN?
        • Jean Koffler, người y sĩ phương Tây đầu tiên ở phủ Chúa Nguyễn
        • Có một Phú Nhuận trong thời thơ ấu của tôi/Lê Nguyễn
          • 1.CÓ MỘT PHÚ NHUẬN TRONG THỜI THƠ ẤU CỦA TÔI (kỳ I)
        • VỀ CHUYỆN NGUYỄN ÁNH –GIA LONG “TRẢ THÙ TÀN BẠO” NHÀ TÂY SƠN
        • Côn Đảo
          • Chuyện Côn đảo ÔNG QUẢN LÝ HỢP TÁC XÃ TIÊU THỤ VÀ NHỮNG “THÂN CHỦ” QUEN THUỘC CỦA QUỸ KÝ THÁC CAN NH
          • KÝ ỨC VỤN VỀ CHUYỆN TÙ CÔN ĐẢO NHỮNG NĂM 1970-1972
          • QUỸ KÝ THÁC CAN NHÂN VÀ CHÚT TÌNH THẦY TRÒ Ở CÔN ĐẢO
          • CÂU CHUYỆN CẢM ĐỘNG VỀ MỘT TẤM BIA THỜ
          • Những chuyện chỉ có ở Côn Đảo
            • 1.NHỮNG CHUYỆN CHỈ CÓ Ở CÔN ĐẢO
            • 2.NHỮNG CHUYỆN CHỈ CÓ Ở CÔN ĐẢO
            • 3.Bài cuối về Côn Đảo CHUYỆN CHUỒNG CỌP CÔN SƠN
          • Chút hồi ức VỀ NHỮNG NGƯỜI TÙ CÔN ĐẢO CÓ THỂ BẠN CŨNG BIẾT
          • VÀI Ý KIẾN NHỎ VỀ CHUYỆN CHÚA NGUYỄN ÁNH CÓ RA ĐẾN CÔN ĐẢO KHÔNG
          • SỰ THẬT VỀ CHUYỆN “CÂY CẢI” VÀ “RAU RĂM” Ở CÔN ĐẢO
          • Xung quanh những nghi vấn chúa Nguyễn Ánh đã từng ra Côn Đảo
          • MỘT VÀI SỬ LIỆU VỀ CÔN ĐẢO
        • TÔN THỌ TƯỜNG, DANH SĨ ĐẤT GIA ĐỊNH THẾ KỶ XIX
        • HÌNH LUẬT VIỆT NAM QUA CÁC CHẶNG ĐƯỜNG LỊCH SỬ
          • Phần 1 - HÌNH LUẬT VIỆT NAM TRƯỚC THỜI NGUYỄN
          • Phần 2 - HÌNH PHÁP VIỆT NAM DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
        • VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN DÂN SINH DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
        • Chút suy nghĩ về chuyện “Cõng rắn cắn gà nhà” của Nguyễn Ánh – Gia Long
      • Cá Vàng(Cao Văn Nghiệp)
        • Có phải từ nguyên của "Má Chín" là “孖展” (MA TRIỂN) ?
        • ĐÔI ĐIỀU VỀ TỪ XẼO 沼
        • NGUỒN GỐC ĐỊA DANH “TRÀ VINH” LÀ GÌ?
      • Nguyễn Đình Đầu
        • Người Việt Tới Buôn Bán Và Định Cư Rải Rác Trong Đồng Bằng Sông Mê Kông Và Sông Mê Nam Chao Phraya
      • Phạm Hoài Nhân
      • Phan Đình Dũng
        • Tên gọi Bình Trước (ở Biên Hòa, Đồng Nai)
      • Huỳnh Duy Lộc
        • Victor Debay người phát hiện vẻ đẹp Bà Nà | Huỳnh Duy Lộc
        • Một thoáng Nha Trang | Huỳnh Duy Lộc
        • Khánh Ly / Ca sĩ Khánh Ly
          • Khánh Ly và “Ai lên xứ hoa đào”
          • Cuộc gặp gỡ ở Đà Lạt | Anh đi Đà Lạt và lần đầu tiên gặp Khánh Ly đang hát ở hộp đêm Tulipe Rouge
          • Khánh Ly và “Lời ru cho Đà Nẵng”
          • Khánh Ly và “Tình yêu như bóng mây”
        • Tả quân Lê Văn Duyệt và “Trung hưng đệ nhất võ công | Huỳnh Duy Lộc
        • Qui Nhơn, Bình Định: nguồn gốc và tên gọi
        • Quách Tấn và “Xứ trầm hương”
        • Max A. Boot và ghi chép về Tổng thống Ngô Đình Diệm
        • Vì sao người Hoa quần cư thành Chợ Lớn?
        • Chúa Tiên Nguyễn Hoàng và buổi đầu mở cõi
        • K.W.Taylor và ghi chép về chúa Tiên Nguyễn Hoàng
        • Cuộc chiến tranh Việt Nam là cuộc nội chiến hay là cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước?
        • Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ và Duy-ma-cật sở thuyết kinh (Vimalakirtinirdesa sutra)
        • Chúa Nguyễn Phúc Chu và 34 năm cầm quyền
        • Sử gia K. W. Taylor đã viết về Tả quân Lê Văn Duyệt: “Nguyễn Ánh có nhiều vị tướng tài ba, nhưng khô
        • Qui Nhơn, Bình Định và trang sử buồn của Champa
        • Chúa Nguyễn Hoàng và sự thành lập Dinh Quảng Nam (1602)
        • Nguồn gốc của danh xưng Tourane (Đà Nẵng)
        • Chế Mân, Vị Vua Anh Hùng Của Champa, Và Tháp Po Klong Garai (Ninh Thuận)
      • cố học giả An Chi
        • Xuất xứ của cách gọi Đàng Trong, Đàng Ngoài
        • Chữ Ni trong Ni Cô bắt nguồn từ đâu
        • Chữ Tịnh
        • Cảm ơn hay Cám ơn
      • Lê Ngọc Quốc
        • Ngục thất thành Biên Hoà xưa
        • Xứ Nhật Bản ở Nam Bộ xưa!
        • Gia tộc và hậu duệ Đức Ông Trần Thượng Xuyên
        • ĐỨC ÔNG TRẦN THƯỢNG XUYÊN VÀ NHỮNG TRUYỀN TỤNG LINH ỨNG.
        • Gò Công Mỹ Nhơn!
        • Thất Phủ Cổ Miếu- Chùa Ông Cù Lao Phố, Biên Hoà.
        • ĐỊA DANH GÒ CÔNG - TRAO TRẢONguyên- Phong Lê Ngọc Quốc
      • Các nhà nghiên cứu khác
        • Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
          • P01-Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
          • P02-Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
          • P06-Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
          • P08-Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
          • P09-Bỏ rơi Việt Nam | Nghiên Cứu Lịch Sử
        • Người Hoa tại Việt Nam và tương quan Hoa–Việt | Trần Giao Thủy
        • Những cây cầu có tuổi đời trăm năm dưới triều đại nhà Nguyễn
        • Ai đã có công thống nhất đất nước: Quang Trung hay là Gia Long? | Nguyễn Văn Nghệ
        • Địa danh Đồng Nai
        • Tỉnh Bình Định hơn 100 năm trước
        • Hà Nội - Thành phố lớn nhất xứ Bắc Kỳ đầu thế kỷ XX
        • Lào Cai - Vân Nam Phủ: Tuyến đường sắt táo bạo của người Pháp tại Viễn Đông
        • Võ Tánh – Danh tướng đời nhà Nguyễn
        • 200 năm hình thành Kênh Vĩnh Tế - tầm nhìn chiến lược của bậc Đế vương
        • Công chúa Thiên Ninh qua Mộc bản triều Nguyễn
        • Dấu ấn lịch sử Quảng Nam qua tài liệu lưu trữ
        • Lịch sử hình thành đô thị Rạch Giá
        • Tiếp tục giải mã tấm bia bùa ở Hội An
        • Chùa Gia Lào, nơi công nương Ngọc Vạn ẩn cư cuối đời | Châu Yến Loan
        • Bác sĩ Nguyễn Thanh Lợi
          • NGHĨA TRANG BỆNH VIỆN TÂM THẦN BIÊN HÒA | Tác giả : bác sĩ Lợi
        • Bàn Cờ xóm tôi
        • Bàn Cờ, giao điểm truân chuyên
        • Ngoại giao Anh–Việt TK 17: Khác biệt giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài
        • Phù Nam: Huyền thoại và những vấn đề lịch sử
        • Hà Tiên và sự hình thành nước Việt Nam hiện đại
        • Thủy quân và ngai vàng ở Việt Nam cuối TK 18: Kỷ nguyên của những con cắt biển
        • Tại sao miếu hiệu 3 vua đầu triều Nguyễn xưng là ‘tổ’, đến vua Tự Đức xưng là ‘tông’?
        • Gia Định trước 1802. Chính quyền của Nguyễn Ánh
          • 1-Gia Định trước 1802. Chính quyền của Nguyễn Ánh (1)
          • 2-Gia Định trước 1802. Chính quyền của Nguyễn Ánh (2)
          • 3-Gia Định trước 1802. Chính quyền của Nguyễn Ánh (3)
        • Sài Gòn Gia Định thời Đàng Trong
          • 1-Sài Gòn Gia Định thời Đàng Trong (1)
          • 2-Sài Gòn Gia Định thời Đàng Trong (2)
        • Sách XỨ ĐÀNG TRONG Lịch sử Kinh tế - Xã hội Việt Nam Thế kỷ 17-18 của tác giả LI TANA
        • Đàng Trong từng được gọi là Quinam và Quảng Nam quốc, vì sao?
        • Đàng Ngoài – Đàng Trong | Hoàng Đinh Hiếu
        • Đàng Trong (theo Wikipedia)
        • Alexandre de Rhodes có nói như thế không (Trần Thanh Ái - Văn Hóa Học)
        • TRÌNH ĐỘ CHỮ QUỐC NGỮ CỦA LM. ĐẮC LỘ TỪ NĂM 1625 ĐẾN 1644 (Đỗ Quang Chính - Dũng Lạc)
        • Xuất xứ của cách gọi Đàng Trong, Đàng Ngoài _ An Chi ( Đã đăng ANTG số 1.000, 9-10-2010).
        • Lại “kiêng húy”! (Cao Tự Thanh)
        • Những tiết lộ mới về chiến dịch đánh quân Thanh của hoàng đế Quang Trung
        • Đông hơn 7 lần, vì sao hạm đội Tây Sơn thảm bại trận Thị Nại?
        • Vẻ đẹp bất tử trong cái chết của nữ tướng Bùi Thị Xuân
        • Những hé mở về số phận hai người con của hoàng đế Quang Trung
        • Những nghi vấn lịch sử về triều đại Quang Trung
        • Chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam thời Tây Sơn
        • ‘Nước cờ Tam Điệp’ trong cuộc chiến chống quân Thanh 1789
        • Hoàng đế Quang Trung đã làm gì sau khi đánh quân phương Bắc tơi bời?
        • Chiến thuật ‘qua sông đốt thuyền, ăn xong lấp giếng’ trong trận Ngọc Hồi – Đống Đa
        • Kế hiểm giúp Nguyễn Ánh chiếm thành Gia Định không tốn một hòn đạn
        • Người sang Trung Hoa là vua Quang Trung giả hay thật?
        • Chùm ảnh: Chuông La Chữ – hiện vật lịch sử đặc biệt của triều Tây Sơn
        • Thiên tình sử lằng nhằng nhất trong lịch sử Việt Nam
        • Vua Quang Trung ‘giả’ và chuyến đi sứ Trung Quốc lạ lùng nhất sử Việt
        • Những giai thoại kỳ lạ về hoàng đế Quang Trung
        • Nếu vua Quang Trung không mất sớm
        • Võ Văn Dũng – vị dũng tướng kiệt xuất của triều Tây Sơn
        • Khảo cổ & những bi kịch
          • Phát hiện ngôi mộ cổ thời Trần tại Hải Dương trong quá trình đào mương dẫn nước
          • 𝐗Á𝐂 ƯỚ𝐏 𝐁Í Ẩ𝐍 𝐓𝐑𝐎𝐍𝐆 𝐍𝐆Ô𝐈 𝐌Ộ 𝐁Ị 𝐋Ã𝐍𝐆 𝐐𝐔Ê𝐍 Ở 𝐇Ư𝐍𝐆 𝐘Ê𝐍:
          • Thảm kịch mộ ướp Việt Nam: Bẻ xác ướp cho vừa tiểu sành.
        • Ảnh ít người biết về cựu hoàng Bảo Đại của phóng viên quốc tế
        • Cuộc bạo động ở trường thi Hà Nội 1879
        • Ba ngày ở ngôi ngắn ngủi của hai vị vua Việt
        • Vì sao tư tưởng canh tân của Nguyễn Trường Tộ không thành?
        • Vua Gia Long và phong thủy kinh thành Huế
        • Chuyện về vị quan thanh liêm bậc nhất triều Nguyễn
        • Vương quốc Phù Nam: Cường quốc thương mại Đông Nam Á cổ đại
        • Giai thoại về huyệt kết và cái chết của vua Quang Trung
        • Chuyện lên ngôi chật vật của vua Tự Đức
        • Chúa Nguyễn đã xây dựng đàn voi chiến hùng mạnh như thế nào?
        • NGUYÊN CỚ "BIẾN LOẠN THÀNH PHIÊN AN" THEO MỘT SỐ GHI CHÉP
        • TÂY SƠN CÓ CẦU VIỆN NHÀ THANH ?
        • VÌ SAO GIA LONG KHÔNG TRẢ THÙ HAY DIỆT TỘC HỌ LÊ - TRỊNH?
        • NGOẠI GIAO VIỆT NAM VỚI CÁC NƯỚC LÂN BANG DƯỚI THỜI NHÀ NGUYỄN
        • Vì sao hạm đội Tây Sơn thảm bại trận Thị Nại?
        • Thủy chiến Thị Nại
        • Cuộc Tấn Công Quân Sự Đầu Tiên Của Pháp Vào Việt Nam
        • Một Việt Nam khác? Vương quốc họ Nguyễn ở thế kỷ 17 và 18
        • Về vai trò của người nước ngoài đầu thời Nguyễn Ánh – Gia Long
        • La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp và đại thắng Kỷ Dậu (1789)
        • Những nghi vấn về triều đại Quang Trung
        • 460 năm Nguyễn Hoàng vào Thuận Hóa (1558-2018)
        • Vua triều Nguyễn chống tà thuật dị đoan như thế nào?
        • Tại sao miếu hiệu 3 vua đầu triều Nguyễn xưng là ‘tổ’, đến vua Tự Đức xưng là ‘tông’?
        • 200 năm trước qua hồi ký của một văn nhân Trung Quốc
          • Thanh Hóa đến Hà Nội
          • Bắc Ninh đến Lạng Sơn
          • Quảng Nam-Đà Nẵng
          • Quảng Bình, Nghệ Tĩnh
          • Huế, Quảng Trị
          • Quảng Ngãi
        • Lạ lùng tìm mộ danh tướng Đỗ Thành Nhân ở Sài thành
      • Phan Thanh Xuân - PTX
        • Người Pháp chia VN ra 3 kỳ để dể trị ??!!
      • Tô Như
        • HUYỀN THOẠI NAM VANG
        • Xã hội Việt Nam thời Lê-Nguyễn. Tác giả : Lê Nguyễn | Phản biện lại bởi anh : Tô Như
          • PHÊ BÌNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAM THỜI LÊ-NGUYỄN (CỦA TÁC GIẢ LÊ NGUYỄN)
          • File demo XÃ HỘI VIỆT NAM THỜI LÊ NGUYỄN ĐÃ SAI NHƯ THẾ NÀO?
          • Phần 2-Binh chế trong lịch sử
          • Phần 3-Lễ chúc thọ trong cung đình
          • Phần 5 -Lễ bảo cử và hồi tỵ
          • Phần 6-Cách trọng dụng nhân tài của người xưa
          • Phần 7-Bưu chính Việt Nam từ thời quản chủ đến thời Pháp thuộc
          • Phần 8-Hoạn quan ở các cung đình xưa
          • Phần 11-Tôn Nhơn phủ Triều Nguyễn
          • Phần 12-Quốc Tử Giám
        • VUA GIA LONG VÀ ÁN NGUYỄN VĂN THÀNH
        • Hà Tiên của Mạc Cửu rộng tới đâu
        • Địa vị phụ nữ dưới triều Nguyễn
        • Vương quốc Hoa Thanh Quế
        • Ấn Ngọc thời nhà Nguyễn
        • Lý luận này giống như Mát tổ Chương hoàng để bảo "Nam Vang là vinh quang của nước Nam"
        • HOÀNG TÔN DƯƠNG
        • Nhà Nguyễn - mối liên hệ giữa Thụy Hiệu và Cửu Đỉnh
        • Vì sao Nguyễn Huệ diệt Vũ Văn Nhậm?
        • Đại chiến thành Bình Định
        • Bình Định Vương đi lánh nạn
        • Nhà Nguyễn đã mất Nam Kỳ Lục Tỉnh như thế nào?
          • Phần 1-Sự toán tính
          • Phần 2-Đà Nẵng 1858
          • Phần 3-Gia Định 1859
          • Phần 4-Mất phương hướng
          • Phần 5-Nguyễn Tri Phương ở Gia Định
          • Phần 6-Mất Định Tường
          • Phần 7-Mất Biên Hòa
          • Phần 8-Đến lượt Vĩnh Long
          • Phần 9-Phan Thanh Giản dập tắt Nam Kỳ Khởi Nghĩa
        • Vì sao Nguyễn Phúc Ánh không lên ngôi Hoàng Đế ?
      • Tổng hợp & sưu tầm
        • Khái quát về Đình làng Nam Bộ | TVN
        • Vì sao gọi người Trung Quốc là ‘Tàu’? | TVN
        • Nguồn gốc những tên gọi “lạ tai” ở Sài Gòn | TVN
        • Mười tám thôn Vườn Trầu | Sơn Nam
        • Phật Thầy Tây An và giáo phái Bửu Sơn Kỳ Hương | Bùi Thị Đào Nguyên
        • Phong tục đưa, rước ông bà ngày tết ở Miền Nam | TVN
        • Nguồn gốc người Việt: Một lược sử tư tưởng”, TS Trần Trọng Dương
          • P.01 - “Người Việt” là gì? & dòng sử chí Nho giáo
          • P.02 - Giống nòi hỗn huyết và sự dung hội Đông-Tây Trần Trọng Dương
        • Kể chuyện theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại
        • Đi tìm năm sinh và quê quán của Hoàng hậu Nam Phương
        • ngôi nhà cổ của cụ Vũ Ngọc Kỳ, trưởng thôn Dịch Diệp xã Trực Chính huyện Trực Ninh - Nam Định
        • Lăng mộ của Tổng trấn Gia Định thành, Thượng quốc công Lê Văn Duyệt
        • Sơ lược về nguồn gốc một số địa danh miền Nam
          • Sơ lược về nguồn gốc một số địa danh miền Nam (1)
          • Sơ lược về nguồn gốc một số địa danh miền Nam (3)
        • Sài Gòn thay đổi danh tính là Thành Phố Hồ Chí Minh sau 1975, vẫn còn là Hòn Ngọc Viễn Đông?
        • Nhận xét về nhân vật Lê Văn Duyệt
        • Các quận,huyện,xã ở Sài Gòn trước đây
          • Đakao thuộc Quận I của thủ đô Sài Gòn
          • Quận 3 & Bàn Cờ xóm tôi
          • CỦ CHI
          • GÒ VẤP
          • Thủ Đức: Xưa và Nay | Một Chút Lịch Sử Và Địa Lý
        • Việt sử Xứ Đàng Trong: Chuyện thi cử vào thế kỷ 17-18
        • 18 nơi cổ xưa nhất ở Sài Gòn
        • KÝ ỨC ĐỔ VỠ BÊN HỒ GƯƠM VÀ ĐỀN ĐUỔM
        • ĐỪNG HỖN LÁO VỚI HỒ GƯƠM!!!
        • HỒ GƯƠM- HÀ NỘI
        • Chuyện cũ Hồ Gươm: MỘT ĐÀO NƯƠNG CỨU CẢ KINH THÀNH THĂNG LONG THOÁT KHỎI BỆNH DỊCH
        • CẢNH QUAN HỒ GƯƠM VÀ ĐỀN NGỌC SƠN LÀ DI TÍCH QUỐC GIA ĐẶC BIỆT
        • HÃY DỪNG NGAY DỰ ÁN CHỈNH TRANG HỒ HOÀN KIẾM VÀ CÔNG VIÊN LÝ THÁI TỔ
        • Bạn có biết rằng Tháp Eiffel có một viên ngọc ẩn ở ngay trên đỉnh không?
        • Ball’s Pyramid vươn lên ngoạn mục từ Thái Bình Dương
        • Người phụ nữ Skrydstrup ~ 3600 tuổi
        • SÔNG NƯỚC TRONG VĂN HÓA VÀ NGÔN NGỮ PHƯƠNG NAM
        • ĐÌNH THẦN ĐỒNG NAI - LƯU GIỮ NHỮNG DẤU CHÂN MỞ CÕI
        • TÔM CÁ VÀ VĂN HÓA ĐÁNH BẮT THỦY SẢN Ở ĐBSCL
        • ĐÔNG XUYÊN THỊ (là thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang ngày nay)
        • Tháp rùa Hồ Gươm, Hà Nội
        • Hui Bon Hoa, gia tộc, sự việc và công danh
          • Ba người con trai siêu hạng của Chú Hỏa
          • Cạnh dinh Chú Hỏa tráng lệ xưa là đường Hui Bon Hoa
          • Giải mã lại Chú Hỏa
            • Kỳ 1: Từ bản tin tang lễ trên báo Saigon 1934
            • Kỳ 2: Chú Hỏa - Hui Bon Hoa thật sự là ai?
          • Chú Hỏa - Huỳnh Trọng Tán và cơ nghiệp lừng lẫy Sài Gòn
        • “Chữ Đàng” trong danh từ “Đàng Ngoài, Đàng Trong” vốn có nghĩa là gì?
        • Người Việt đầu TK 20 qua hồi ký của Paul Doumer
        • Tìm hiểu nước Thủy Xá và Hỏa Xá qua mộc bản triều Nguyễn
        • Phong cách cư xử đẳng cấp của hoàng đế Quang Trung
        • Trả lại vị trí lịch sử xứng đáng cho Ngô Thì Nhậm
        • Uẩn khúc Hoàng đế Quang Trung cầu hôn công chúa nhà Thanh
        • Bài học lòng dân từ sự hưng thịnh và suy vong của triều đại Tây Sơn
        • Sức mạnh tình báo của vương triều Tây Sơn
        • Vai trò của cướp biển trong cuộc chiến chống nhà Thanh của vua Quang Trung
        • Chuyện vua Gia Long trả thù nhà Tây Sơn qua lời kể giáo sĩ Pháp
        • Mối quan hệ Nho giáo – Công giáo trong lịch sử Việt Nam
        • Chính sử nhà Nguyễn Viết gì về ‘kẻ tử thù’ Quang Trung?
        • Những vũ khí lợi hại của danh tướng Tây Sơn
        • Cuộc phiêu lưu quân sự của nhà Thanh ở Đàng Trong thế kỷ 18
        • Đội Tuần dương quân chống cướp biển Tầu Ô của nhà Nguyễn
        • 25 năm giữa Nguyễn Ánh và Tây Sơn (1777 – 1802)
          • Phấn 1-Tóm tắt giai đoạn lịch sử 1777- 1802
          • Phần 2-Tóm tắt giai đoạn lịch sử 1777- 1802
          • Phần 3-Tóm tắt giai đoạn lịch sử 1777- 1802
          • Phần 4-Barisy tường thuật các trận Chủ Sơn, Thị Nại, Phú Xuân và vua Gia Long vào Huế
          • Phần 5-Barisy tường thuật các trận Chủ Sơn, Thị Nại, Phú Xuân và vua Gia Long vào Huế
        • Vì sao phương Tây ‘ngả mũ’ thán phục chiến hạm thời Tây Sơn?
        • CHÙA CẦU – DẤU ẤN NGƯỜI NHẬT TRÊN PHỐ CỔ HỘI AN
        • QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG HIẾU LĂNG – NƠI AN TÁNG VUA MINH MẠNG
        • CỬU ĐỈNH TRIỀU NGUYỄN
        • Báo chí được phân phối như thế nào trong thời thuộc Pháp?
        • GÓP PHẦN MINH GIẢI VĂN TỰ VÀ TÊN GỌI CỦA CHIẾC BẢO ẤN TRUYỀN QUỐC “ĐẠI VIỆT QUỐC NGUYỄN CHÚA .....
        • TỐNG SƠN QUẬN CHÚA NGUYỄN THỊ NGỌC VẠN QUA SẮC PHONG, LĂNG MỘ VÀ TÍN NGƯỠNG THỜ PHỤNG Ở HUẾ
        • CÔNG NỮ NGỌC TUYÊN VÀ DÒNG TỘC NGUYỄN CỬU LÀNG VÂN DƯƠNG: NHÌN TỪ VAI TRÒ VÀ CÔNG LAO TO LỚN ĐỐI VỚI
        • TRẤN THỦ QUẢNG NAM NGUYỄN PHÚC KỲ VỚI BỨC QUỐC THƯ BAN QUỐC TÍNH CHO HÀO THƯƠNG ARAKI SOTARO
        • LÀNG HÀ TRUNG VÀ CHÙA SẮC TỨ HÀ TRUNGTRONG LỊCH SỬ XÃ HỘI ĐÀNG TRONG THỜI CÁC CHÚA NGUYỄN
        • VĂN BIA TRIỀU TÂY SƠN QUÝ GIÁ TRÊN ĐẤT HUẾ: BÀI MINH VĂN TRÊN MỘ VŨ HUÂN TƯỚNG QUÂN LÊ VIẾT SINH
        • TRANG PHỤC (THƯỜNG PHỤC) Ở ĐÀNG TRONG THỜI VÕ VƯƠNG NGUYỄN PHÚC KHOÁT – NHỮNG NÉT ĐẶC TRƯNG
        • Thủy quân Đại Việt thế kỷ 17, 18 và đầu thế kỷ 19 qua các nguồn sử liệu phương Tây
        • Dinh Chiêm (Dinciam) ở đâu?
          • Phần 01
          • Phần 02
          • Phần 3
          • Phần 4
        • Việt gian bán nước trong lịch sử – vua Gia Long làm việt gian để tôn vinh vua Quang Trung
        • Xem xét lại thời Tây Sơn
        • Đi tìm năm sinh và quê quán của Hoàng hậu Nam Phương
        • Cù Lao Phố – Cảng Biển Đầu Tiên Ở Nam Bộ
        • Tội đánh chết con riêng thời nhà Nguyễn bị xử ra sao?
      • Brian Wu
        • Về cách đọc Nguyễn Phước hay Nguyễn Phúc cho dòng họ vua chúa Nguyễn
        • Về việc đặt tên theo bộ của dòng họ Nguyễn Phước
        • Về phương ngữ miền Nam - Vỏ Ca | Brian Wu
        • Về câu đối tương truyền là của Đức Ông Trần Thượng Xuyên
        • Về sự khó hiểu trong sắc phong cho Đức Ông Trần Thượng Xuyên
        • Viết thêm xíu về tên họ của Đức Ông Trần Thượng Xuyên
        • Thơ thế hệ - 字辈 - Generation Poem | Brian Wu
      • Mathew NChương
        • Đàng Trong là gì ? Đàng Ngoài là gì ? Tại sao gọi như vậy ? nguồn gốc
        • SỨC SỐNG MIỀN NAM: KHÔNG GIAN ĐA VĂN HÓA, ĐA SẮC TỘC
        • Ca tài tử & hát cải lương | Tồn nghị giữa Võ hay Vỏ
      • Nguyễn Gia Việt
        • Nam Phương hoàng hậu quê ở Gò Công nhưng là Gò Công ở Thủ Đức
        • Rồi những cái tên bị thay đổi thô bạo!
        • Sài Gòn ơi bao giờ người trở lại?
        • Quận 5 nên có phường Chợ Lớn và phường Đồng Khánh
        • Chúng ta học hỏi được ở nhạc sĩ Lam Phương về tình yêu người, yêu quê hương Miền Nam
        • Bánh mì của chúng ta
        • Nhập hai tỉnh nếu có, thì đặt tên tỉnh mới là gì?
        • Thằng lơ xe đò trong văn hóa Miền Nam
        • Di sản của bang hội người Hoa Chợ Lớn
        • Sài Gòn chỉ có Tân Sơn Nhứt, sẽ có tội nếu lập phường Tân Sơn Nhất!
        • Người Miền Nam không ai kêu người làm đ-ĩ là gái bán hoa hay gái bán bông
        • Bỏ thành phố, Đà Lạt chỉ còn phường, vậy sẽ hát Đà Lạt Hoàng Hôn ra sao?
        • Phú Nhuận đăt tên phường Phú Nhuận và Xã Tài là hay nhứt
        • Cái nút áo của người Nam Kỳ xưa
    • 2.IT-CNTT
      • Important Cables you should know via unknown! | Cable that connect to Cisco Switches | RJ 45 ...
      • Common Networking Protocols
      • SFP: Must know for Network Engineers | What is SFP ?
      • Hãy đọc bài này nếu bạn có ý định đi thi CCNA quốc tế!!! 3 dạng câu hỏi trong bài thi!!!
      • CÁC LOẠI MÃ ĐỘC (MALWARE)
      • XSS là gì?
      • 15 Cách Bảo Vệ Doanh Nghiệp Của Bạn Trước Các Cuộc Tấn Công Mạng
      • Subnetting & Supernetting (Câu hỏi áp dụng ngay dưới cmt cho các bác tính thử)
      • Thêm kiến thức về Box và SSD
      • Google Authenticator (app) để bảo mật 2 lớp
      • Google chính thức ngừng hỗ trợ đăng nhập Google Account cho ứng dụng bên thứ ba
      • What is ARP protocol?
      • VLAN (Virtual Local Area Network) Explanation
      • Network Engineering Roadmap from Beginner to Specialist.
      • Đặt mật khẩu khó đoán giúp bảo vệ tài khoản và dữ liệu của bạn
      • What is PAM? (Privileged Access Management)
      • Networking Ports & Interfaces Explained
      • AI = trí tuệ nhân tạo
        • Academy - AI
          • AI FRIDAYS - Chương trình đào tạo về trí tuệ nhân tạo (AI)-Cơ bản
          • Introduction to Networking
          • AI for All: From Basics to GenAI Practice
        • Confused about which AI framework to use?
        • AI education
        • How to build/create AI Agents
          • Cài DeepSeek R1 lên NVIDIA Jetson Orin Nano Super Developer Kit
          • How I Built My First AI Agent Using Python
          • 7 Steps to Build an AI Agent with No Code
          • How to Build an AI Agent from Scratch?
        • AI clouds
        • AI -- LLMs summary - March 2025
        • the roadmap to be a great AI engineer/researcher/data scientist
        • AI -- LLMs
        • GenAI
        • AI agents are transforming industries, but like any technology, they come with pros and cons
        • 30 AI apps
        • Manus AI
        • AI Agents workflow
        • AI Agents
        • AI education
      • Active vs. Passive Antenna Connections: What’s the Difference?
      • Types of Networks
      • AI ERP for Vietnam
        • Lịch sử và Phát triển ERP
        • P1-ERP cho người mới
        • P2-ERP cho người mới
        • P3-ERP dành cho người mới
        • Quyết định – Chứ không phải tài liệu – Thúc đẩy triển khai ERP
      • Understanding LAN & WAN Architecture!
      • What is VPN?
      • Understanding Network Layers: L1, L2, and L3 in Action!
      • What is DDoS?
      • What_is_Base_Transceiver_Station[BTS]
      • Beginner’s Guide to Becoming a Network Engineer
      • Exploring Network Protocol Dependencies
      • ICT
        • Data Center (DC)
          • A Diagnostic Guide: How to Identify if Your Network Performance Issues Originate from Your Ethernet
          • Why Modular Data Centers Are Redefining the Future of Digital Infrastructure
          • Hydrogen-Powered Data Centers: The Future of Sustainable Computing?
          • 𝗛𝗼𝘄 𝗧𝗼𝗽 𝗖𝗼𝗺𝗽𝗮𝗻𝗶𝗲𝘀 𝗔𝗿𝗲 𝗟𝗲𝘃𝗲𝗿𝗮𝗴𝗶𝗻𝗴 𝗡𝗲𝘄 𝗖𝗼𝗼𝗹𝗶𝗻𝗴 𝗧𝗲𝗰𝗵𝗻𝗼𝗹𝗼
        • What Is SFP MODULE ?
        • Understanding the Difference Between MM Fiber & SM Fiber in GSM Telecom Sites
        • What are the types of SFP?
        • Category (CAT) cables are standardized types of twisted pair cables
        • MPO Cable = Multi-Fiber Push-On Cable
          • OptiTap MPO to LC Fan-out Fiber Patch Cord: Reliable High-Density Connection
          • OM3 & OM4 fiber on MPO patch cord
          • 144Core MPO MTP Fiber Optic Patch Panel
          • Cleaning MPO Connectors
            • Cleaning MPO Connectors – Wet MPO Fiber Cleaner
            • Cleaning MPO Connectors – Dry MPO Fiber Cleaner
            • MPO Fiber Optic Cleaner
          • Do you understand the structure and polarity classification of MPO fiber patch cords?
          • The Application of MPO Fiber Jumpers in Data Center Projects
          • MPO Polishing Guide: Achieving Optimal Fiber Performance
          • Why MPO Pure Fiber cable is benefit for Medical display, Data Centers, Stereoscopic 3D Photography?
          • MTP vs MPO Fiber - What's the difference?
          • MPO Patch Panel: Streamlining Fiber Optic Connectivity
          • Simplified Field Testing of 12f, 24f, 16f, 32f Connectivity
          • Unveiling the Mystery of MPO Trunk Cable: A High-Density, High-Performance Fiber Connectivity Soluti
          • Revolutionize Your Fiber Optic Network with MPO/MTP PLC Splitters
          • Understanding Redundancies in MPO Ports and Fiber Jumpers Across Optical Networks
          • The Superheroes of Fiber Optic World
          • MPO connector basics
          • Unlocking High-Density Fiber Optic Connectivity: The MPO 12 Fiber Cassette Module
          • MPO Cassette: A Modular Solution for High-Density Fiber Connectivity
          • The Origins of MPO Fiber Optic Connectors
          • The Importance of Loss/Length Testing for MPO Cables in Data Centers
          • MPO and MTP Connectors: The Backbone of High-Speed Fiber Optic Networks
          • MPO Connectors for Data Centers
          • Why MPO is a Game-Changer for Modern Data Centers?
          • Maximize Your Network Efficiency with MPO and MPO Breakout Cables
          • SC vs. LC vs. MPO: Performance Comparison of Mainstream Fiber Optic Quick-Connect Interfaces
        • How to become Data Center Infrastructure Engineer!!!!!
        • Voice call Traffic Flow
        • What is TCP/IP
        • 10 Points to Remember Before Inspecting CCTV Cameras (Aligned with NEOM and International Standards)
        • Traditional CCTV vs. Video Surveillance Systems (VSS) – What’s the Difference?
        • Belden Cables for Building Management System.
        • Cable Selection for BMS and Access Control System.
        • Understanding Conduit Types & Standards in Electrical & ELV Installations ⚡🔌
        • Why Continuity and Insulation Resistance (IR) Tests are Crucial for BMS Cables 🛠️🔌
        • The Critical Role of Bend Radius in Fiber Optic Networks
        • Understanding Cable Tray Types and Accessories: Choosing the Right One for Your Project
        • ICT-Hạ Tầng Mạng
          • Entrance Facility
          • Equipment Room
          • Single-Mode Fiber-Optic Cable
          • Multimode Fiber-Optic Cable
          • 001.DCDC Knowledge.
            • How to calculate data center cooling?
            • What is PUE / DCiE?
            • What is data center infrastructure management?
          • 002.ICT Knowledge
            • PON ( Passive Optical Network ) Types
            • Pulling or Blowing method for the optic fiber cables ?
            • What is OM5 Fiber ?
            • What is Fiber optic splitters?
            • What is the CPR
            • What is glass yarn armoring fiber?
            • CWDM vs DWDM ♦♦ Wavelength Division Multiplexing (WDM)
          • 003.RCDD Knowledge
            • Horizontal cabling, as specified by ANSI/TIA-568-C.1, is the cabling that extends from horizontal
            • Backbone cabling. (Backbone cabling is also)
            • Should You Choose Unshielded, Shielded, Screened, or Fiber-Optic Cable for Your Horizontal Wiring?
            • Coaxial Cable
            • NEC Fiber-Optic Cable Types
            • Cabling Pathways
            • Copper Cable Tests
            • Types of Crosstalk | Near-End Crosstalk (NEXT)
            • EN 60529 (International Electrotechnical Commission)
            • MICE classifications are a good place to start
      • What is an SFP Transceiver?
      • IT SUPPORT ENGINEER: Technical Support & Troubleshooting Guide
        • PART1 : IT SUPPORT ENGINEER: Technical Support & Troubleshooting Guide
        • PART II : IT SUPPORT ENGINEER: Technical Support & Troubleshooting Guide
      • Code dùng để chặn Zalo trên máy tính dùng Winddows
      • How Does SSH Work? A Step-by-Step Breakdown!
      • Understanding Modern Cybersecurity Tools: EDR, XDR, SOAR, SIEM, and Integrated Solutions
      • Full Backup vs Database Backup
      • TLS vs SSL: What’s the Difference?
      • Traditional VPN vs. Zero Trust Access
      • Updated on : 06 Nov,2024 | Domain, subdomain and IPs of Zalo Vietnam.
      • Thay đổi vị trí lưu Zalo thủ công
      • Giải Pháp Máy Chấm Công FingerTAS
        • Hướng Dẫn Nhập Tên Nhân Viên Trên Phần Mềm Chấm Công Và Úp Tên Từ Phần Mềm MIX3 Lên Máy Chấm Công
        • Hướng Dẫn Kiểm Tra IP Máy Chấm Công Kết Nối Phần Mềm Chấm Công Wise Eye Mix 3
        • Hướng Dẫn Tải Công Và Xem Công Trên Phần Mềm Chấm Công Wise Eye MIX3 Và ON39 Plus
      • FPT Edu
        • Hướng dẫn cài đặt & đăng nhập FPT-MyPTCD
      • 2.2-Ventech-Saigon : Cafe Talks
        • 27/07/24-Ventech-Saigon-Cafe Talks
      • 2.3-By Andy Pham
        • 𝗧𝗼̂̉𝗻𝗴 𝗵𝗼̛̣𝗽 𝘃𝗲̂̀ 𝗸𝗵𝗼̂𝗶 𝗽𝗵𝘂̣𝗰 𝗱𝘂̛̃ 𝗹𝗶𝗲̣̂𝘂
        • 𝗕𝗔̉𝗢 𝗗𝗨̛𝗢̛̃𝗡𝗚 𝗣𝗜𝗡 𝗠𝗔𝗖𝗕𝗢𝗢𝗞 - 𝗕𝗮̉𝗼 𝗱𝘂̛𝗼̛̃𝗻𝗴 𝗽𝗶𝗻 𝘁𝗵𝗲̂́ 𝗻𝗮̀𝗼?
        • 𝚃𝚊̣𝚒 𝚜𝚊𝚘 𝚙𝚑𝚊̉𝚒 𝚍𝚞̀𝚗𝚐 𝚢𝚊𝚢𝚝𝚎𝚡𝚝 ??
        • 𝙲𝚑𝚘̣𝚗 𝚖𝚞𝚊 𝙻𝚊𝚙𝚝𝚘𝚙/𝙼𝚊𝚌𝚋𝚘𝚘𝚔
      • 2.4-By Group Whitehat/Facebook
        • Làm giả giấy chuyển tiền để lừa nhà hàng nhưng bất thành
        • Một phiên bản mới của phần mềm gián điệp Android tinh vi mang tên Mandrake
      • 2.5-Nguyễn Thế Hùng - IT
        • Ransomware by Nguyễn Thế Hùng
          • ITTalk 1102 - Section 4 - tại Biên Hòa, Đồng Nai - Vào thứ 7 ngày 29/06/2024.
          • Kỳ 1: Ransomware – Trách nhiệm sau cùng thuộc về ai?
          • Kỳ 2 – Những phản ứng tâm lý thường gặp khi bị tấn công Ransomware và nỗi lo
          • Kỳ 3.1 – Đối phó
          • Kỳ 3.2 – Đối phó
        • IT Leadership Discussion
          • Welcome!
          • Lịch trao đổi hàng tuần
          • Phạm vi thảo luận
          • Không được hoan nghênh
          • Link download tất loại Ebooks về CNTT chung
          • Link Zalo & Telegram
          • Link xem lại trên Youtube
      • 2.6-MacOS - Maclife & Đồng Bọn
        • Hướng dẫn tắt gatekeeper trên macOS Sequoia
      • Cảnh báo virus - Cảnh báo sự cố an ninh mạng
        • Cảnh báo Ransomware Eldorado mới nhắm vào Windows, VMware ESXi VM
      • AI - Trí tuệ nhân tạo
        • "WHAT MATTERS IN AI SERIES"
        • ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN AI TRONG DOANH NGHIỆP
        • KỸ THUẬT PROMPT: KHÔNG QUÁ QUAN TRỌNG NHƯNG CẦN ĐỂ BẠN BẮT ĐẦU DỄ DÀNG HƠN
        • 7 CÂU LỆNH CƠ BẢN CHO CÁC NEWBIE KHI TRANNING CHATGPT
        • Thử làm họa sĩ với AI vẽ tranh MidJourney
        • Các Tính Năng Nâng Cao Đáng Giá Của ChatGPT Plus (GPT 4)
        • Bing Image Creator và sức mạnh của DALL-E 3
        • Nam Thành
          • 𝗛𝘂̛𝗼̛́𝗻𝗴 𝗗𝗮̂̃𝗻 𝗖𝗵𝗶 𝗧𝗶𝗲̂́𝘁 𝗖𝗮́𝗰𝗵 𝗧𝗮̣𝗼 𝗩𝗶𝗱𝗲𝗼 𝗛𝗼𝗮̀𝗻 𝗧𝗼𝗮̀𝗻 𝗕𝗮̆̀𝗻𝗴
        • Trần Ngọc Linh
          • Hướng dẫn tạo tài khoản Discord,Đăng nhập vào MidJourney v.v....
        • Link truy cập nhóm hay về AI
        • Phạm Minh Tuân
          • Tôi đã uống trà đá miễn phí như thế nào?
          • Khởi đầu
          • Viết PROMPT tạo hình ảnh nên lưu ý gì?
          • 30 giây làm những hình ảnh này như thế nào?
            • Phần 4-30 giây làm những hình ảnh này như thế nào P4?
          • Dùng AI vẽ những bức tranh này như thế nào?
          • TIP: Tạo ảnh bằng DALL-E miễn phí bất cứ lúc nào
          • Tạo hình ảnh này như thế nào với 30 giây? UFO
        • Lan man chuyện trí tuệ nhân tạo và thế hệ 9x
        • AI lợi hại như thế nào?
        • Giới thiệu về chuyên đề đạo đức của trí tuệ nhân tạo và Thần học Ki-tô giáo.
        • Khám phá sự giao thoa của trí tuệ nhân tạo và eLearning
      • An toàn an ninh mạng
        • WiFi công cộng và Chứng Mất Trí Nhớ của Gell-Mann
        • Chống Lừa Đảo
          • Một số hình thức lừa đảo phổ biến
            • 1.Chiêu trò lừa đảo “combo du lịch giá rẻ” và cách nhận biết
            • 2.Nhận biết lừa đảo bằng cuộc gọi DeepFake, Deepvoice và cách phòng tránh
            • 3.Cảnh giác với chiêu trò lừa đảo giả mạo biên lai chuyển tiền thành công
            • 4.Chiêu trò giả danh nhân viên y tế báo người thân đang cấp cứu để lừa đảo
            • 5.Lừa đảo núp bóng tuyển người mẫu nhí và cách phòng tránh
            • 6.Lừa đảo “khóa sim” vì chưa chuẩn hóa thuê bao và cách phòng tránh
            • 7.Lừa đảo giả danh công ty tài chính và cách nhận biết
            • 8.Cảnh giác với chiêu trò cài cắm ứng dụng, link quảng cáo cờ bạc, cá độ, tín dụng đen
            • 9.Nhận biết chiêu trò giả mạo trang thông tin điện tử của cơ quan, doanh nghiệp để lừa đảo
            • 10.Nhận biết và phòng tránh chiêu trò giả mạo SMS Brandname để lừa đảo
          • Cảnh báo lừa đảo giả mạo TPBank
        • DEEPFAKE - Mối đe dọa bảo mật mới!
      • 2.6-Quản Trị Mạng& Bảo Mật
        • CASE STUDY: XỬ LÝ VÀ TRUY VẾT MÃ ĐỘC CHÈN NỘI DUNG BET LÊN WEBSITE
        • Cách ngăn chặn vòng lặp (loop) mạng bằng nhiều cơ chế khác nhau
        • Phòng Ngừa và Ứng Phó Trước Mối Đe Dọa Từ Lỗ Hổng Bảo Mật VMware ESXi Bị Ransomware Khai Thác
        • Mallox: Phân Tích Kỹ Thuật Và Biện Pháp Giảm Thiểu Tấn Công Ransomware Mallox
        • Backend Burger
        • Azure Firewall là gì?
        • VMware ESXi là gì?
        • Ảo Hóa Trong Doanh Nghiệp: Giải Pháp Toàn Diện Cho Hiệu Quả và Tiết Kiệm
      • 2.7-By cộng đồng
        • Cảnh giác hình thức lừa đảo 'việc nhẹ lương cao'
        • Trang bị kỹ năng để luôn ứng phó được các thủ đoạn lừa đảo thay đổi liên tục
        • Xuất hiện thủ đoạn lừa đảo trực tuyến mới nhắm vào người dùng TikTok
        • 4 chiêu trò lừa đảo mạo danh đang được kẻ xấu sử dụng tấn công người dùng
        • Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo mới: Đánh cắp thông tin thẻ tín dụng
        • Thông tin về mã độc cơ bản
          • Thời gian gần đây, người dân Mỹ báo cáo họ nhận được nhiều tin nhắn, cuộc gọi với nội dung yêu cầu .
          • Phát hiện mã độc đánh cắp thông tin người dùng Google Chrome, tiềm ẩn nguy cơ bị truy cập vào tài kh
        • Người dân vẫn liên tiếp ‘sập bẫy’ lừa đảo mạo danh chiếm đoạt tài sản
        • Tổng hợp chi tiết các hình thức và mục đích lừa đảo
        • Dương Hải Nam
          • Page
          • Các ký hiệu , thông số khi check SSD nên biết Seq (Sequential Read/Write): Đo tốc độ đọc/ghi dữ liệu
          • Windows: Tự động cập nhật Chứng chỉ gốc - Trusted Root Certificates Vấn đề Bạn gặp lỗi NET::ERR_CERT
          • ZALO KHÔNG LƯU ĐƯỢC FILE ẢNH VỪA NHẬN
      • Cảnh giác thủ đoạn mạo danh shipper lừa chuyển tiền
      • SSD phân tầng sản phẩm - các bạn nên biết.
      • Hướng dẫn Tắt Bitlocker luôn trên máy tính hỗ trợ bitlocker
      • 2.1-VN IT for All | ITTalks 1102
        • IT Talks - Nghề IT & lộ trình thăng tiến tại Thủ Đức, 26/04/2025
        • Kỳ 06-Ransomware: Fundamentals and Countermeasure Strategies tại thành phố Vũng Tàu
        • Cảm Nhận Về ITTALK #1102 Section 5 - Ransomware Training and Awareness - THỦ ĐỨC
        • ITTalk 1102 #Section 4 29/06 ( Biên Hòa – Đồng Nai )
    • 3.Quê hương & đất nước. Tạp pín lù
      • Vesak 2025 & Xá lợi, Quả tim máu
        • Quoc Viet Nguyen - NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
          • P.00-NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
          • P.01-NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
          • P.02-NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
          • P.03-NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
          • P.04-NHỮNG LỜI ĐỒN VÀ SỰ THẬT VỀ NGÀI QUẢNG ĐỨC
        • Trái tim bất tử hay màn trình diễn niềm tin?
        • Nguyễn Gia Việt : Đi tìm Phật mà không hiểu Phật
        • XÁ LỢI THẬT CỦA ĐỨC PHẬT VÀ XÁ LỢI NIỀM TIN
        • Lê Huỳnh Phương Thảo : CÁC VỊ SÁNG LẬP TÔN GIÁO CÓ LẮC ĐẦU NGAO NGÁN?
        • CHIÊM BÁI ĐẠI NHIỆT – 278 BỒ TÁT TRƯỢT NHIỆT ĐỘ…
        • 5 BƯỚC TU HÀNH ĐỂ CÓ XÁ LỴ
        • Lê Huỳnh Phương Thảo : MỘT DÂN TỘC TIẾN HOÁ NGƯỢC
        • Quốc Ấn Mai : Ca ngợi một cục muối hồng bán đầy rẫy trên các trang thương mại điện tử thành xá lợi
      • Chăm các bé cưng (Pets)
        • Bạn có nuôi các bé cưng (pets). Hãy luôn :........(kèm trong bài)
        • Các bé : Mèo
          • Rận tai trên mèo
          • Viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo (FIP)
          • Mèo : Dưới đây là một số bệnh thường gặp
          • FIP Ở MÈO: BỆNH NGUY HIỂM NHƯNG CÓ THỂ KIỂM SOÁT!
          • Kinh Nghiệm Vượt Qua Bệnh FIP Ở Mèo
        • Các bé : Chó
          • Bệnh Parvo ở chó: Nguy hiểm rình rập và giải pháp tối ưu
          • Chó : Dưới đây là một số bệnh thường gặp
          • MÙA VE CHÓ TÁC OAI
        • Giun đũa là một loại ký sinh trùng thường gặp ở chó và mèo
        • LÀM GÌ ĐỂ BẢO VỆ CHÓ MÈO NHÀ BẠN KHI THỜI TIẾT GIAO MÙA
      • Quê Hương Đồng Nai Của Tôi & Của Mọi Người
        • Đốc phủ xứ Biên Hòa : ông Võ Hà Thanh & gia đình
          • ‘Nhà lầu ông Phủ’, ẩn mình trong hoang phế
          • Lá rụng về cội (Thăm mộ đốc phủ Võ Hà Thanh)
          • Tổ đình Bửu Long và cư sĩ Võ Hà Thuật
          • Tòa nhà đốc phủ Thanh & giai thoại
        • Xôi chiên phồng
          • Xôi chiên phồng Đồng Nai
          • Đi tìm nguồn gốc xôi chiên phồng
        • Lâm Trung Trại và những anh hùng “thủy hử” đất Đồng Nai
        • Ngôi chùa mang tên Chùa Cô hồn
        • Người canh 'giấc ngủ' của tiền nhân : Khu lăng mộ danh nhân văn hóa Trịnh Hoài Đức
        • Những địa danh xưa của Đồng Nai
        • Chuyện hai vị họ Lương ở Biên Hòa
        • Cố nhân sĩ Lương văn Lựu - 1916- 1992
        • Biên Hòa trăm năm trước
        • Đi xe lửa Sài Gòn - Biên Hòa nửa thế kỷ trước
          • P.1-Đi xe lửa Sài Gòn - Biên Hòa nửa thế kỷ trước
          • P.2-Đi xe lửa Sàigòn - Biên Hòa nửa thế kỷ trước
          • P3-Đi xe lửa Sàigòn - Biên Hòa nửa thế kỷ trước
          • P.4-Đi xe lửa Sàigòn - Biên Hòa nửa thế kỷ trước
        • Ngắm vẻ đẹp của các loài động vật hoang dã ở vườn thú lớn nhất Đồng Nai
        • Khám phá 'phố' ẩm thực về đêm không lúc nào vắng khách ở khu chợ Sặt nhỏ Hố Nai
        • Ngắm toàn cảnh từ trên cao vẻ đẹp của 11 cây cầu bắc qua sông Đồng Nai
        • Trịnh Hoài Đức - nhà văn hóa lớn, nhà sử học, nhà quân sự đại tài
        • Tản mạn về địa danh hành chính thuộc Biên Hòa
        • Khám phá hang động 'như thành quách' dưới rừng ở Đồng Nai
        • Khám phá thế giới hang động trong lòng đất giữa rừng giá tỵ ở Đồng Nai
        • Rực rỡ phúc khí cầu mang nguyện ước hạnh phúc, bình an tại Lễ hội chùa Ông ở Cù lao Phố
        • Vang danh bưởi Tân Triều
      • Lưu ý thanh toán khi dùng thẻ tín dụng, tránh bị mất tiền ngu giống mình
      • Ta đi đâu đó | cảm nhận
        • Bài số 01 - FPT Poly & Ventech Workshop
        • Bài số 02 - Bảo Mật Thông Tin tại FPT Poly Đồng Nai
        • Bài số 03
        • Bài số 04 | Father's Day | Saint Joseph
        • Bài số 05 | BICSI Hanoi | 14 Mar 2025
        • Bài số 06 | Festa del Papà – Ngày của Cha ở Ý
        • Bài số 07 - Những người bạn
        • Bài số 08 -Bạn có nuôi các bé cưng (pets). Hãy luôn ... xem trong phần ghi chú trong bài
        • Bài số 09 -Tâm Sân đó ngược lại với tâm Bi, sẽ hại chính chúng ta mà thôi
        • Bài số 10
      • Cóp nhặt linh tinh (xà bì chưởng)
        • HÃY CÙNG CHUNG TAY GIÚP MỌI NGƯỜI PHÒNG NGỪA LUADAO
        • Người không học hỏi thêm trong thời gian rảnh.....
      • Nhà Ga Xép
        • Tàu SE7 qua cầu đôi, hay cầu Chợ Mới tiếp tục hành trình vào Nam
      • Triết - tìm hiểu về triết
        • Triết học Kitô giáo
          • TÔN GIÁO: LA BÀN THIÊNG LIÊNG CHO CON NGƯỜI
          • SIÊU HÌNH HỌC CỦA BONAVENTURA: MỘT SIÊU HÌNH HỌC MANG TÍNH THẦN HỌC
          • LUẬT TỰ NHIÊN: VẤN ĐỀ TIẾN HÓA & TỔN TẠI CỦA THIÊN CHÚA
          • THIỀN VIPASSANA (Thiền minh sát tuệ)
          • LUẬT TỰ NHIÊN VÀ PHẨM GIÁ CỦA CON NGƯỜI
          • SƠ LƯỢC VỀ TRIẾT HỌC TỰ NHIÊN
          • LUẬT TỰ NHIÊN VÀ CÔNG BẰNG XÃ HỘI
          • NỀN TẢNG CỦA TRI THỨC ĐẠO ĐỨC ĐẾN TỪ ĐÂU?
          • TRI THỨC CON NGƯỜI VỀ VŨ TRỤ
          • PHÁN ĐOÁN ĐẠO ĐỨC LÀ TƯƠNG ĐỐI, CHỦ QUAN VÀ TẤT ĐỊNH?
          • TÔN GIÁO VÀ CÁC BIỂU TƯỢNG NHÂN HỌC
          • Sự thành hình triết học Kitô giáo
        • SỰ THIẾT YẾU CỦA TRIẾT HỌC TRONG THỜI ĐẠI A.I.
      • Lê Trọng Kha (LeKha Mart)
        • Những lưu ý khi ở khách sạn!
      • Nguyễn Ngọc Tư (nhà văn nữ)
        • Tôi bắt đầu tin, một người không chỉ sống cho riêng mình, rằng chết chưa phải là hết.....
        • Cảm xúc ngắn
          • "Bây giờ, lúc rạp mình trước đức Phật là lúc tâm chúng sinh bất an nhất.
          • Mùng bốn, Tết tan
      • Thế giới Gen (Y,X,Z ...)
        • Delulu Là Gì? Giải Nghĩa Cụm Từ Trendy Gen Z Nào Cũng Biết
        • Gen Y Là Gì? Thế Hệ Millennials Và Những Điều Khiến Họ Khác Biệt
        • Thế hệ Gen Z Là Gì Và Những Điều “Lồi Lõm” Trong Mắt Các Gen Khác
      • Thế giới VUCA & BANI
        • BANI vs VUCA: Từ viết tắt nào phù hợp để mô tả thế giới này?
        • VUCA Là Gì? Lời Khuyên Cho Giới Trẻ Trong Thời Đại VUCA
        • BANI World Là Gì? Cách Đối Diện Với Thế Giới Mới Nhiều Hỗn Tạp
      • Nhiều tác giả
        • Tác giả : Vinh Râu
          • 2025-P01-1 CÂU CHUYỆN VỀ SỰ THẬT | Tác giả : Vinh Râu
          • 2023-CÓ MỘT CÂU CHUYỆN KHÁC VỀ TẤM ẢNH” EM bÉ NAPALM”
        • Bàn thiên- Một dấu ấn thời khai hoang còn tồn tại | TVN
        • Trương Vĩnh Ký – Người giữ lửa cho tiếng nói Nam Kỳ | Nguyễn Văn Sâm
        • Từ nỗi đau của ông, Võ Văn Kiệt
        • CHÙA GHOSITARAM,xã Hưng Hội, huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu
        • PHƯỚC HẢI CỔ MIẾU - Ngôi chùa Hoa thờ Cá Ông-
        • Đình An Hội, Bến Tre
        • 6 NGÀNH NGHỀ Ở VIỆT NAM MÀ CÁC CÔNG TY NƯỚC NGOÀI CÓ THỂ RỜI ĐI SAU KHI MỸ ÁP THUẾ NHẬP KHẨU 46%
        • KÝ SỰ BỊ CHÍCH ĐIỆN Ở CAM
        • CÁCH PHÂN BIỆT SÁCH 𝗡𝗘𝗫𝗨𝗦 THẬT - GIẢ?
        • Người Sài Gòn tử tế
          • Người Sài Gòn tử tế - Bài 1: Những bữa chay ngon từ tay chú Kiếm
        • Chủ đề "Có nên đi học từ Cao Đẳng,Đại Học hoặc bỏ học?!!"
          • Phần 01-Chủ đề "Có nên đi học từ Cao Đẳng,Đại Học hoặc bỏ học?!!"
          • Phần 02-Chủ đề "Có nên đi học từ Cao Đẳng,Đại Học hoặc bỏ học?!!"
          • Phần 03-Chủ đề "Có nên đi học từ Cao Đẳng,Đại Học hoặc bỏ học?!!"
        • Đàm Hà Phú
          • Cảnh giác lừa đảo - những câu chuyện ngắn
        • Nói về việc Đọc Sách từ anh Thái Tân, anh Thái Hạo và từ sưu tầm
        • Làm thuê làm chủ khác nhau gì không?
        • Chuyện cảnh giác
          • Cẩm nang nhận biết và phòng tránh Lừa đảo chuẩn hóa thông tin cá nhân
        • Bác Sĩ Nguyễn Văn Hoài
        • Dưỡng Trí Viện Biên Hòa, ngày nay là Bệnh Viện Tâm Thần TW2 Biên Hòa
          • Nguyễn Văn Hoài (1898 - 1955): Bác Sĩ Giám Đốc - Người Việt Đầu Tiên Của Dưỡng Trí Viện Biên Hòa
          • Vị giám đốc người Việt đầu tiên của Nhà thương điên Biên Hòa
        • 7 khái niệm liên quan đến tội phạm tình dục
        • Mùng 9 vía trời - mùng 10 vía đất.
        • Mùng 10 tháng giêng: Ngày vía Thần Tài hay ngày vía Thần Đất?
        • Bỗng lù lù đâu ra ông Thần Tài? Nếu lậm quá lại thành ra mê tín
        • TỤC CÚNG THẦN TÀI VÀO MÙNG 10 THÁNG GIÊNG ÂM LỊCH: SỰ TIẾP BIẾN VĂN HÓA ĐÃ DIỄN RA NHƯ THẾ NÀO?
        • Xuất khẩu gian lận
        • “Gia phả ngầm” ở Nam bộ
        • Chữ quốc ngữ, chữ nuớc ta từ Alexandre de Rhodes đến Trương Vĩnh Ký
        • Lệ cúng Vật Lề: Mật ngữ truyền đời của người mở đất!
        • Nhà ở của người Nam bộ xưa
        • Mả Tàu | *Tản mạn – Hoài Nguyễn
      • Yếm, áo yếm, di sản trang phục cổ truyền Việt Nam | TVN
      • Chuyện Nữ thần Tự do cưới ông Paul Bert rồi trèo lên nóc Tháp Rùa Hà Nội
      • Ý nghĩa của nén hương trong văn hóa tâm linh người việt
      • Du lịch & khám phá
        • Đông Nam Bộ
          • Sài Gòn
            • Nghĩa An Hội Quán (hay còn gọi là Chùa Ông, Miếu Quan Đế - nơi thờ phụng Quan Vũ)
            • Sài Gòn nhớ nhớ thương thương
              • Kỳ 1: Nhớ lắm Trường Nguyễn Thượng Hiền
              • Kỳ 2: Bà Quẹo là... Bà Quẹo nào?
              • Kỳ 3: Bảy Hiền thân thương
              • Kỳ 4: An Phú Đông, vườn xưa bên phố
              • Kỳ 5: Bí mật 'phi thuyền Apollo' giữa Sài Gòn
              • Kỳ 6: Nhớ làng đại học Thủ Đức
              • Kỳ 7: Đường xưa về Nhà Bè
              • Kỳ 8: Lũy Bán Bích từng ngát hương ngâu
              • Kỳ 9: Bàn Cờ, giao điểm truân chuyên
              • Kỳ cuối: Bàn Cờ, phố chợ thân quen
            • Hầm bí mật dài gần 100 m trong ngôi đình cổ ở TP HCM
          • Biên Hòa - Đồng Nai
            • NGỌC XÁ LỢI CỦA ĐỨC BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT | HOÀNG ÂN CỔ TỰ
            • Hoàng Ân cổ tự với cây dầu 300 tuổi
            • Lệ Kỳ Yên
              • Đình Tân Lân
            • Thác Đá Hàn
            • Khu nghỉ dưỡng Thiền Tâm
            • Kinh nghiệm du lịch Đồng Nai “đầy đủ và hữu ích nhất”
            • Ngôi chùa ‘đặc biệt’ trong bệnh viện tâm thần ở Biên Hòa
            • Tản mạn địa danh Hố, Trảng ở Đồng Nai
          • Bà Rịa - Vũng Tàu
            • Suối Đá và suối Tiên nằm trong quần thể núi Dinh
        • Đôi nét về lịch sử hòn đảo Đài Loan
        • Khái quát quá trình hình thành và phát triển biển – đảo Việt Nam
        • Miền Tây Nam Bộ
          • Hà Tiên
            • Đến Hà Tiên viếng lăng Mạc Cửu
      • Nguyễn Gia Việt
        • Người Miền Nam chúng ta cúng mùng 10 tháng Giêng là cúng Chú Thổ
        • Người Miền Nam nói rõ vú sữa, bác sĩ, sầu riêng. Cấm kêu là "quả sầu", "quả vú", "bác"
        • Nghĩ về Tết nó như cuốn phim xưa tuôn lại....
        • Nhà đẹp ngày xưa
        • Cháo vịt Miền Nam
        • Chợ Nổi Miền Tây
    • 4.Tôn Giáo
      • Công Giáo
        • HIỆN TƯỢNG THIẾU NỮ “DIỄN NGUYỆN” HIỆN NAY TẠI VIỆT NAM
        • Lm. Anmai, CSsR tổng hợp
          • NƠI CAO TRỌNG NHẤT TRONG NHÀ THỜ VÀ Ý NGHĨA SÂU SẮC CỦA CỬ CHỈ THỜ LẠY
          • CÓ NHIỀU THỨ ĐÃ CŨ ĐẾN MỤC NÁT, MÀ HỔNG HIỂU SAO NGƯỜI TA CỨ LÔI RA ĐỂ LÀM ĐAU NHAU
          • CHỮ CŨNG CÓ NĂM BA ĐƯỜNG CHỮ
          • LỜI NGUYỆN TỐI
          • LẠY CHÚA!
          • HÔN NHÂN : QUÀ HAY GÁNH NẶNG
          • Xá lợi hay đá muối? Mời các bạn đoc bài viết sau đây của nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc- Phuc Dinh Kim
          • VATICAN SẼ CẮT SÓNG ĐIỆN THOẠI TRONG THỜI GIAN MẬT NGHỊ BẦU GIÁO HOÀNG
          • TRUMP BÁC BỎ LỜI CHỈ TRÍCH VỀ HÌNH ẢNH ĐỨC GIÁO HOÀNG DO AI TẠO RA
          • CHỜ KHÓI TRẮNG Ở VATICAN LÀM BÙNG NỔ MẠNG XÃ HỘI
        • Giáo lý cho người trẻ
          • 01. Làm sao để có thể khám phá tôi thật sự là ai?
          • 02. Bằng cách nào Kinh Thánh giúp tôi hiểu biết chính mình?
          • 03. Làm sao để hiểu Kinh Thánh?
        • Tên trộm lành: Thánh Disma, hy vọng đến từ thập giá
        • Nơi yên nghỉ của Đức Tổng Phaolô Bùi Văn Đọc
        • Lời nguyện tín hữu - Chúa nhật IV Mùa Chay - năm C (2025)
        • Hành trình tìm nơi lưu giữ thánh tích của một vị thánh tử đạo trên đất Sài Gòn
        • Một trong các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng nhất thế giới cũng là nguồn lạ lùng tạo nên các truyền th
        • Từ khổ giá đến vinh quang
        • Truyền giáo là yêu thương người tật nguyền
        • ANTIQUA ET NOVA Ghi chú về Mối Tương Quan giữa Trí Tuệ Nhân Tạo và Trí Tuệ Con Người
        • DẠY VÀ HỌC KINH THÁNH do Lm Ignatio Hồ Văn Xuân giảng dạy trực tuyến
          • Phần 1: Một số khái niệm căn bản
          • Phần 2: NGŨ THƯ | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 3: CÁC SÁCH LỊCH SỬ | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 4: CÁC SÁCH GIÁO HUẤN - KHÔN NGOAN | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 5: NGÔN SỨ - TIÊN TRI | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 6: CÁC SÁCH TIN MỪNG | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 7: SÁCH CÔNG VỤ TÔNG ĐỒ | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 8: CÁC THƯ MỤC VỤ CỦA THÁNH PHAOLÔ | Thánh Kinh Tổng quát
          • Phần 9: CÁC THƯ CHUNG - Phần 10: SÁCH KHẢI HUYỀN | Thánh Kinh Tổng quát
          • Bài 11: Mô-sê và việc thành lập dân Ít-ra-en (P1) | Các tổ phụ - Tìm hiểu Cựu Ước
          • Bài 12: Mô-sê và việc thành lập dân Ít-ra-en (P2) | Các tổ phụ - Tìm hiểu Cựu Ước
          • Bài 13: Giô-suê lãnh đạo dân chinh phục đất Ca-na-an | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC
          • Bài 14: Thời đại các thủ lãnh | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC
          • Bài 15: Lập nền quân chủ: Sa-mu-en và Sau-lê | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC
          • Bài 16: Đa-vít, tôi trung của Chúa (1010-970) | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC
          • Bài 17: Sa-lo-môn, một sự huy hoàng đắt giá (970-931) | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC
          • Bài 18: Các ngôn sứ, lãnh đạo tinh thần của Dân Chúa - Ngôn sứ Ê-li-a và Ê-li-sê
          • Bài 19: Các hành động kỳ lạ của các ngôn sứ | TÌM HIỂU CỰU ƯỚC |
        • QUY ĐỊNH VỀ THỦ TỤC HÔN PHỐI ÁP DỤNG CHO TOÀN GIÁO HỘI TẠI VIỆT NAM 2024
        • Mục vụ Giới trẻ Việt Nam - Vietnam Youth Ministry
          • Thông điệp hàng ngày
            • THỨ SÁU SAU LỄ TRO . Mt 9,14-15
            • THỨ NĂM SAU LỄ TRO . Lc 9,22-25
        • Các lớp giáo lý (đang thực hiện)
          • 1.Dự án lớp học THKT-GHTGVN
            • 2023
              • Hướng dẫn sử dụng Zoom
                • Cài đặt ứng dụng Zoom cho điện thoại Android
                • Hướng dẫn thay đổi hình nền trong Zoom - trên di động
                • Hướng dẫn đổi tên hiển thị trên Zoom
                • Hướng dẫn đăng nhập vào Zoom khi đã có ID/Link học
                • Hướng dẫn tải ứng dụng Zoom & 1 số hướng dẫn chung cơ bản
              • Hướng dẫn bật tính năng Nhận Tin Nhắn và Cuộc Gọi Lạ trong Zalo
              • Link Youtube để xem lại
              • Nội dung và thành phần giáo viên hướng dẫn Lớp Tìm Hiểu Kinh Thánh & Cầu Nguyện Với Lời Chúa
            • 2024
          • 2.Chương trình hồi tâm trực tuyến (Online)
            • 2023
              • Thư Mời - Chương Trình Hồi Tâm Hằng Tháng
              • Hướng dẫn sử dụng Zoom cơ bản
                • Hướng dẫn cách bật tính năng Nhận Tin Nhắn và Cuộc Gọi Lạ trong Zalo
                • Hướng dẫn thay đổi hình nền trong Zoom trên nền điện thoại di động
                • Hướng dẫn sử dụng Zoom cho Android và IOS (tương tự)
            • 2024
          • 3.Chương trình “Cứ Theo Thầy”
            • 2023
              • THƯ MỜI v/v tham gia chương trình “Cứ Theo Thầy”
            • 2024
          • 4.Hỏi và Đáp với các Cha
          • 5.Lớp giáo lý viên-GP.Xuân Lộc
            • LỊCH CÔNG GIÁO - Năm Phụng Vụ 2023 - 2024
            • "YOUCAT" -
            • LỜI NGUYỆN CHUNG -
            • HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM HƯỚNG DẪN TỔNG QUÁT VIỆC DẠY GIÁO LÝ TẠI VIỆT NAM 2017
            • BỘ PHÚC ÂM HÓA CÁC DÂN TỘC - Dành cho các giáo lý viên
            • CATECHESI TRADENDAE | Tông huấn của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II về DẠY GIÁO LÝ TRONG THỜI ĐẠI CHÚN
        • Giáo lý cấp I
          • Ký hiệu các sách Kinh Thánh
          • Đến Bàn Tiệc Thánh
            • Phần 1-Tuyên xưng đức tin
              • Bài 1-Thiên Chúa sáng tạo trời đất & muôn vật
              • Bài 2-Thiên Chúa tạo dựng loài người
              • Bài 3-Sa ngã
              • Bài 4-Con Thiên Chúa làm người
              • Bài 5-Cuộc khổ nạn của chúa Jesus
              • Bài 6-Chúa Jesus sống lại & lên trời
              • Bài 7-Chúa Thánh Thần
              • Bài 8-Thiên Chúa Ba Ngôi
              • Bài 9-Cộng Đoàn Hội Thánh
              • Bài 10-Tổ Chức Hội Thánh
              • Bài 11-ĐỨC MA-RI-A MẸ CHÚA GIÊ-SU VÀ MẸ HỘI THÁNH
              • Bài 12-ƠN THA TỘI
              • Bài 13-ƠN PHỤC SINH VÀ ĐỜI SỐNG VĨNH CỬU
            • Lời nói đầu
            • Bài mở đầu
            • Phần 2-Sống trong chúa Ki-tô
              • Bài 14-Con người là hình ảnh của Thiên Chúa
        • Nhà thờ & địa lý
          • Lược sử Giáo xứ Thánh Gẫm
        • Trung Vu Cssr
          • KHI HỌ TOAN TÍNH, HÃY CHẮC CHẮN RẰNG BẠN ĐANG LẦN CHUỖI MÂN CÔI...
          • Đôi khi, ma quỷ không đến với cặp sừng đáng sợ; nó đến trong hình hài của một quý ông...
          • ĐỪNG ĐỔI SỰ THẬT LẤY HÒA BÌNH; VIỆC ẤY SẼ PHẢN TÁC DỤNG...
          • XÁC ĐỊNH BẢN THÂN HOẶC NGƯỜI KHÁC SẼ XÁC ĐỊNH BẠN
          • ĐỪNG BAO GIỜ PHỚT LỜ TIẾNG GỌI KÊU GỌI TA CẦU NGUYỆN...
          • AI HIỂU ĐƯỢC THỜI GIAN VÀ THỜI ĐIỂM SẼ KHÔNG GHEN TỊ VỚI AI...
          • Ở SAI NƠI, BẠN SẼ KHÔNG BAO GIỜ ĐƯỢC TRÂN TRỌNG ...
          • SỰ KHÁC BIỆT GIỮA: TÔNG ĐỒ VÀ MÔN ĐỆ
          • NHƯỜNG NHỊN NGHĨA LÀ BẠN TRÂN TRỌNG MỐI QUAN HỆ HƠN LÀ CÁI TÔI
          • THÔNG ĐIỆP DILEXIT NOS CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ VỀ TÌNH YÊU NHÂN LOẠI VÀ THẦN LINH CỦA THÁNH TÂM C
          • MỘT NGƯỜI LÃNH ĐẠO PHẢI CHẤP NHẬN SỰ PHÊ BÌNH XÂY DỰNG
          • ĐỪNG NÓI, “CHUYỆN ẤY SẼ KHÔNG BAO GIỜ XẢY ĐẾN VỚI TÔI;” BÀN CỜ CÓ LÚC XOAY CHIỀU
          • ĐỪNG SỐNG ĐỂ LÀM HÀI LÒNG NGƯỜI ĐỜI; CON NGƯỜI RẤT NHANH QUÊN KẺ ĐÃ KHUẤT...
          • Mặc áo nhặm và ngồi trên tro
          • Không ai thực sự thất bại, chỉ là chúng ta đang trải qua những thăng trầm của cuộc sống
          • GIÀU HAY NGHÈO LÀ DỰA VÀO BẢN CHẤT, KHÔNG PHẢI CỦA CẢI
          • CHÚNG TA ĐỀU CÓ MỘT CHIẾC TÚI; BẠN ĐANG MANG GÌ TRONG ĐÓ?
          • ĐÔI KHI, BUÔNG BỎ LÀ CON ĐƯỜNG DUY NHẤT ĐỂ CHỮA LÀNH
          • Hôm nay là lễ nhớ Đức Maria Nữ Vương Thiên Đàng!
          • Đừng tách rời Sự Thật và Nhân Đức
          • MỘT NGÀY KHÓ CHO CÁI TÔI LÀ MỘT NGÀY TỐT CHO TÂM HỒN
          • ĐỪNG ĐỂ SỰ HIỆN ĐẠI HỦY HOẠI CON CÁI BẠN...
          • BẠN BÈ CHÂN THÀNH RẤT HIẾM; NẾU CÓ, HÃY GIỮ LẤY
          • Nói chậm, nói vừa phải và nói ít.
          • Có nên hài lòng với điều kiện tối thiểu?
          • KHI NGƯỜI KHÁC TIN TƯỞNG BẠN VỚI NHỮNG YẾU ĐUỐI CỦA HỌ, XIN ĐỪNG LỢI DỤNG ĐIỀU ĐÓ ĐỂ CHỐNG LẠI HỌ.
          • Lỗ Kim trong Kinh Thánh là thứ gì ?
          • Dù đã cầu nguyện nhưng khó khăn vẫn chồng chất...
          • ĐỪNG NÓI RẰNG KẺ THẤT BẠI LÀ SẼ THẤT BẠI MÃI MÃI...
          • CAM KẾT LÀ HÀNH ĐỘNG, KHÔNG PHẢI LỜI NÓI
          • Bỏ lối tư duy "cái gì đến, sẽ đến"; hãy chiến đấu cho những điều bạn mong ước
          • LỜI BÀO CHỮA VỤNG VỀ
          • DƯỚI SỰ CHE CHỞ CỦA MẸ MARIA, KẺ THÙ KHÔNG THỂ ĐÁNH BẠI BẠN...
          • BẠN ĐÔI KHI CẦN HÀNH ĐỘNG, KHÔNG PHẢI CHỈ KIÊN NHẪN
          • Tuyên bố quan điểm về Lễ khai mạc Thế vận hội của Hội đồng Giám mục Chính thống Coptic Bắc Mỹ
          • Uống nước từ ly vỡ sẽ khiến bạn bị thương, cũng như tranh cãi với những người độc hại
          • Yêu Là Dám Chấp Nhận Ngay Cả Khi Bị Giáo Hội Làm Tổn Thương
          • CHẠY ĐẾN VỚI CHÚA GIÊSU TRONG BÍ TÍCH THÁNH THỂ HOẶC NHỮNG CON SÓI ĐÓ SẼ XÉ NÁT BẠN
          • QUY TẮC TIẾN HÀNH BIỆN PHÂN CÁC HIỆN TƯỢNG ĐƯỢC CHO LÀ CÓ NGUỒN GỐC SIÊU NHIÊN
            • Dẫn Nhập : Lắng Nghe Thần Khí Hoạt Động Nơi Dân Chúa
              • Sự Sửa Đổi Gần Đây
              • Lý Do Cho Các Quy Tắc Mới
              • Các Khía Cạnh Mới
              • Nhận Biết Hành Động Của Chúa Thánh Thần
              • Sự Tham Gia Và Đồng Hành Của Bộ
            • Lời Giới Thiệu
              • I. NHỮNG HƯỚNG DẪN CHUNG
              • II. CÁC THỦ TỤC CẦN LÀM THEO
              • Giai đoạn Kết luận
          • Ý nghĩa bức tranh Chúa Giêsu đánh đuổi những người buôn bán trong Đền Thờ
          • Fiducia Supplicans
            • Thông cáo báo chí liên quan đến việc tiếp nhận Fiducia supplicans của Thánh Bộ Giáo Lý Đức Tin
            • Hỏi đáp ngắn gọn về văn kiện "Fiducia Supplicans"
            • Tuyên bố Fiducia Supplicans về ý nghĩa mục vụ của việc chúc lành
            • HƯỚNG DẪN MỤC VỤ CHO VIỆC THỰC HIỆN FIDUCIA SUPPLICANS
            • Thông báo của Tổng Giáo Phận Singapore:
            • Tuyên bố Fiducia Supplicans về ý nghĩa mục vụ của việc chúc lành | Fiducia Supplicans
          • Dignitas Infinita
            • Tuyên bố Dignitas Infinita, văn kiện mới nhất của Tòa Thánh bàn về Phẩm Giá Con Người .
            • Phân Tích Triết Học về Tuyên bố Dignitas Infinita (Phẩm Giá Vô Hạn)
            • Trong 'Dignitas Infinita', Vatican bảo vệ con người, không phải chính trị"
            • Dignitas và truyền thông
            • Đạo đức sinh học trong Dignitas Infinita
            • Dignitas Infinita: Cái nhìn Tổng quan
            • Dignitas Infinitas: Giới bảo thủ hoan nghênh, giới cấp tiến lại coi đây là một bước lùi
            • BẢY ĐIỂM MƠ HỒ CỦA TUYÊN BỐ DIGNITAS INFINITAS
            • Ba điểm để hiểu "Dignitas infinita"
            • Dignitas Infinita - Bốn loại phẩm giá
            • Dignitas Infinita: Giáo Huấn Xã Hội Công Giáo Tái Khẳng Định Truyền Thống Nhân Quyền Phổ Quát
          • GỌI CHO HỌ NGAY, ĐỪNG MONG TRÊN THIÊN ĐƯỜNG CÓ BỐT ĐIỆN THOẠI...
          • THIÊN CHÚA HIỆN HỮU NHƯNG BẠN KHÔNG PHẢI LÀ NGÀI... HÃY SỐNG KHIÊM NHƯỜNG
          • AI LÀ BẠN CỦA BẠN?
          • CHÚA GIÊSU ĐÃ KHÔNG CHẾT ĐỂ LÀM CHO BẠN TRỞ THÀNH TỶ PHÚ; HÃY BIẾT ĐIỀU NÀY VÀ BÌNH AN...
          • NHÀ CÓ Ô DÙ VÀ THẾ HỆ DỰA DẪM
          • NĂNG LỰC VÀ TÀI NĂNG MỞ RA CÁNH CỬA; NHƯNG SỰ KHÔN NGOAN VÀ KỶ LUẬT MỚI LÀ THỨ GIỮ CHO NÓ LUÔN MỞ...
          • XÂY DỰNG ĐỨC TIN TRƯỚC CƠN BÃO...
          • GIỮA NGHI NGỜ VÀ TIN TƯỞNG
          • Ý nghĩa bức tranh Lễ Truyền Tin của Titian
          • Tu vậy mới là tu
          • KỂ CẢ KHI BẠN NÓI SỰ THẬT, Ý ĐỊNH CỦA BẠN VẪN QUAN TRỌNG...
          • ĐỨC GIÁO HOÀNG THỰC SỰ ĐÃ NÓI GÌ?
          • [Infographic] 01/01/2024: Thông điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô nhân ngày Hòa bình Thế giới lần thứ
          • Trí tuệ nhân tạo và Hòa bình – Vấn đề mới đặt ra cho các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế
          • ĐIỀU CHÚNG TA BIẾT MÀ HỌ KHÔNG BIẾT...
          • CHUỖI MÂN CÔI THỰC HIỆN NHỮNG ĐIỀU KỲ DIỆU...
          • Tiểu sử Tôi Tớ Chúa Dumoulin Boria, Giám mục Tây Đàng Ngoài (1)
          • Báo cáo năm 1872 về Hạt Đại diện Tông Tòa Nam Đàng Ngoài
          • Các Thừa sai Pháp ở Bắc Kỳ (1): LỜI MỞ ĐẦU
          • Các Đấng Tử Đạo Của Nam Kỳ
          • Một bằng chứng lịch sử mới tìm thấy liên quan tới vụ thảm sát giáo dân ở Biên Hòa
          • Về vụ giải cứu 5 thừa sai Pháp năm 1843
          • Trích thư chung năm xxxx của Hội Thừa Sai Paris
            • Thư chung năm 1858 của Hội Thừa Sai Paris - Tây Đàng Trong
            • Thư luân lưu năm 1841 của Hội Thừa sai Paris
            • Trích thư Luân lưu năm 1840 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích Thư Luân lưu năm 1842 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích thư luân lưu năm 1844 của Hội Thừa Sai Paris.
            • Trích Thư chung năm 1845 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích THƯ CHUNG năm 1846 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích Thư chung năm 1847 của Hội Thừa Sai Paris
            • Thư chung năm 1848 của Hội Thừa sai Paris
            • Trích thư chung năm 1849 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích Thư chung năm 1852 của Hội Thừa sai Paris
            • Trích Thư chung năm 1853 của Hội Thừa sai Paris
            • Trích Thư Chung 1854 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích Thư chung năm 1855 của Hội Thừa Sai Paris
            • Trích Thư Chung năm 1856 của Hội Thừa Sai Paris
          • NGƯỜI CÔNG GIÁO CÓ NÊN DÙNG MẠNG XÃ HỘI ĐỂ PHÊ BÌNH GIÁO HỘI KHÔNG?
          • Cha John Aloysius Bonnard & Cha Augustin Schceffler : Các Thánh Tử Đạo Bắc Kỳ
          • Cha Philip Minh - Các Đấng Tử Đạo Của Nam Kỳ
        • Phêrô Nguyễn Văn Khải DCCT
          • MỘT TẬP TỤC ĐẠO ĐỨC RẤT HAY CỦA CÔNG GIÁO TRONG NGÀY LỄ CHÚA HIỂN LINH
          • NHỮNG LỜI RẤT HAY VÀ RẤT THỐNG THIẾT CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ TRONG SỨ ĐIỆP MÙA CHAY 2024
          • LỢI ÍCH KỲ DIỆU TỪ VIỆC THỰC HÀNH CÁCH ĂN CHAY MÀ CHÚA ƯA THÍCH (Is 58: 6-9)
          • NGUỒN GỐC VÀ Ý NGHĨA PHẨM PHỤC CỦA CÁC LINH MỤC MẶC TRONG THÁNH LỄ
          • THÔNG ĐIỆP MÙA CHAY 2024 CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
          • ĐỂ HIỂU CHO ĐÚNG TUYÊN BỐ LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC CHÚC LÀNH CHO CÁC CẶP ĐỒNG GIỚI VÀ CÁC CẶP BẤT HỢP LỆ
          • CHUYỆN ĐI ĂN ĐÁM CƯỚI “KHÔNG PHÉP ĐẠO”
      • Phật Giáo
        • TẦM QUAN TRỌNG CỦA THIỆN NGHIỆP – LỜI DẠY TỪ KINH CUNDA NGƯỜI THỢ RÈN
        • CHÁNH NGỮ (SAMMĀ-VĀCĀ) TRONG PHẬT GIÁO NGUYÊN THỦY
        • Kinh chánh tri kiến | Phật Giáo Nguyên Thủy - kinh NIKAYA
          • P01-Thiện và bất thiện
          • P02-Thức ăn
          • P03-Tứ Diệu Đế
          • P04-Già và chết
          • P05-Sanh (Sinh)
          • P06-Hữu
          • P07-Chấp thủ
          • P08-Tham Ái
          • P09-Cảm thọ
          • P10-Xúc
          • P11-6 nhập
          • P12-Danh Sắc (Thân Tâm)
          • P13-Thức (Ý thức, nhận thức)
          • P14-Hành
          • P15-Vô Minh
          • P.16-Phần cuối - Lậu Hoặc
        • Kinh sám hối
          • Các cách khấn nguyện, sám hối tại nhà
          • Cần lưu ý gì khi đọc kinh sám hối hằng ngày?
          • khấn nguyện số 1 -Kinh sám hối
          • khấn nguyện số 2 -Kinh sám hối
          • khấn nguyện số 3 - Kinh sám hối
          • khấn nguyện số 4 - Kinh sám hối
        • Budsas.org - Bình Anson
          • Binh Anson's Facebook
            • TỈNH THỨC TRƯỚC CÁI CHẾT (2) | Hòa thượng Gunaratana (2017)
            • Nhầm lẫn giữa cây SALA và cây ĐẦU LÂN (Hàm Rồng)
            • GIỚI THIỆU PHẬT GIÁO TRONG 5 PHÚT
            • ĐẠI KINH THIẾT LẬP NIỆM (DN 22)
            • TÔI ĐÃ ĐẾN VỚI PHẬT GIÁO THERAVADA NHƯ THẾ NÀO?
            • DỊCH KINH VÀ ĐẠI HỌC - Hòa thượng Thích Minh Châu - Chánh pháp và Hạnh phúc
            • HẠNH ĐẦU ĐÀ CỦA TRƯỞNG LÃO MAHĀKASSAPA (ĐẠI CA-DIẾP)
            • Lời Phật dạy :PHÚC LỢI CHO MÌNH VÀ CHO NGƯỜI KHÁC
            • TAM TẠNG THÁNH ĐIỂN PHẬT GIÁO VIỆT NAM
            • CHÁNH NGỮ KHI SỬ DỤNG MẠNG XÃ HỘI
            • CÁC PHÁP HÀNH ĐẦU-ĐÀ PHỔ THÔNG TRONG THỜI HIỆN ĐẠI
            • Lời Phật dạy : NGƯỜI MÙ SỜ VOI
            • Làm lành, tránh ác, tu tâm.
            • Lời Phật dạy :THÙNG RỖNG KÊU TO
            • Chỉ là MỘT HẠT CÁT.
            • LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÁC NGỘ?
          • A.Căn bản Phật pháp
            • 1.Giới thiệu đạo Phật | Tỳ kheo Bodhicitto
            • 2.Tóm Tắt Căn Bản Phật Giáo | Tỳ khưu Dhammika | Bình Anson lược dịch
            • 3.Lịch sử Đức Phật Thích Ca Mâu Ni | Gia Tuệ
            • 4.Đức Phật của chúng ta Tỳ kheo Thích Minh Châu
            • 5.Tam Tạng Kinh Điển Nguyên Thủy (Tam Tạng - Tipitaka)
            • 6.Tránh Vụ Phật Tử Tại Gia | Thích Thanh Từ
            • 7.Đạo đức trong nếp sống người Phật tử | Tỳ kheo Thích Minh Châu
            • 8.Người Phật tử chân chánh | Phúc Trung
            • 9.Phật giáo là gì? | Hòa thượng Narada
            • 10.Con đường giác ngộ theo kinh điển Nikaya | Thích Nữ Trí Liên
          • B.Lịch sử (về Tam Tạng Kinh,hình thành Đại Thừa, Nguyên Thủy v.v..)
            • 1.Tam Tạng Kinh Điển | Bình Anson
            • 2.Cây cỗ thụ Phật Giáo | R.P. Hayes
            • 3.Mahayana và Theravada: Cùng một cỗ xe | Bình Anson
            • 4.Sự hình thành Đại thừa | J. R. O'Neil
            • 5.Đạo Phật Nguyên Thủy và Đạo Phật Đại Thừa | Hòa thượng W. Rahula & Tỳ kheo Thiện Minh dịch
            • 6.Khái quát lịch sử truyền bá kinh điển và những đặc điểm của Kinh tạng Nikàya | Thích Viên Giác
            • 7.Khái quát về nguồn gốc kinh A-hàm | Thích Nguyên Hiền
            • 8.Sự hình thành của A Tỳ Ðạt Ma | Hòa thượng Thích Thiện Siêu
            • 9.Giới thiệu Phật giáo Nguyên thủy tại Việt Nam
              • A.Lịch sử phát triển
                • 9.1.Đạo Phật Nguyên Thủy tại Việt Nam | Bình Anson
                • 9.2.Năm trung tâm hoằng pháp đầu tiên của Phật giáo Nguyên thủy | Tỳ kheo Thiện Minh
                • 9.3.Một số đặc điểm trong sinh hoạt của Phật giáo Nam tông | Tỳ kheo Thiện Minh
                • 9.4.Vài nét về sự phát triển của Phật giáo Nguyên thủy tại Việt Nam | Tỳ kheo Thiện Minh
                • 9.5.Một số đặc điểm trong sinh hoạt của Phật giáo Nam tông | Tỳ kheo Thiện Minh
                • 9.6.Phật giáo Nam tông Việt Nam: Cái nhìn từ bên ngoài | Thích Huệ Giáo
                • 9.7.Những Nhà Sư Phật giáo Nguyên thủy truyền giáo đầu tiên ở Sài gòn - Gia định | Tỳ kheo Thiện Min
                • 9.8.Phật giáo Nam tông ở Cố đô Huế | Tỳ kheo Thiện Minh
              • B.Nghi thức sinh hoạt
                • 9.9.Lễ hội trong truyền thống Phật giáo Nguyên thủy | Tỳ kheo Thiện Minh
                  • 9.9.1.Ý nghĩa lễ hội rằm tháng Giêng (Màghapùja)
                  • 9.9.2.Ý nghĩ lễ hội rằm tháng Tư (Vesàkhapùja)
                  • 9.9.3.Ý Nghĩa Lễ Hội Rằm Tháng Sáu (Àsàlhapùjà)
                  • 9.9.4.Ý nghĩa lễ hội Rằm tháng Bảy
                  • 9.9.5.Ý nghĩa lễ hội Rằm tháng Chín
                • 9.10.Nghi thức Phật giáo Nguyên thủy | Tỳ kheo Thiện Minh
                • 9.11.Nghi Thức Tụng Niệm trong truyền thống Phật giáo Nguyên thủy
        • Xá-lợi | Biết thêm về ngọc xá-lợi
        • Phật Giáo Theravāda – Dhamma
          • Bộ nền tảng Phật giáo – Ngài Hộ Pháp
            • Phật Giáo Là Gì? Nền Tảng Phật Giáo – Tỳ-Khưu Hộ Pháp
            • Kinh Chuyển Pháp Luân – Tỳ Kheo Hộ Pháp
            • Nền Tảng Phật Giáo & Các Đầu Sách Tỳ Khưu Hộ Pháp Biên Soạn
            • Bát Chánh Đạo, Pháp Hành Trung Đạo – Tỳ Kheo Hộ Pháp
            • Ngày Rằm Tháng Tư Trong Phật Giáo – Tỳ Khưu Hộ Pháp
            • 3 Con Đường Thoát Khổ – Tỳ Khưu Hộ Pháp
          • Phật Pháp Căn Bản
            • Phần I
              • 1.1.Phần I – Giới Thiệu Đức Phật, Đức Pháp, Đức Tăng
              • 1.2.Phần I – Cuộc Đời Đức Phật
              • 1.3.Phần I – Tứ Diệu Đế
              • 1.4.Phần I – Bát Chánh Đạo
              • 1.5.Phần I – Giảng Giải Thêm Về Bốn Tầng Thiền Định (Jhana)
              • 1.6.Phần I – Nghiệp
              • 1.7.Bản Phần I – Nghiệp Chứa Ở Đâu?
              • 1.8.Phần I – Có Thể Biến Cải Quả Của Nghiệp Không?
              • 1.9.Phần I – Những Hiểu Biết Sai Lầm Hay Tà Kiến Về Kamma (Nghiệp)
              • 1.10.Phần I – Tìm Hiểu Về Nghiệp (Tiếp Theo)
              • 1.11.Phần I – Một Số Câu Hỏi Liên Quan Đến Nghiệp
              • 1.12.Phần I – Lợi Ích Của Sự Hiểu Biết Luật Nghiệp Báo
              • 1.13.Phần I – Các Loại Nghiệp
              • 1.14.Phần I – Lý Duyên Sinh
              • 1.15.Phần I – Luật Duyên Hệ Duyên
              • 1.16.Phần I – Hướng Dẫn Hành Thiền
              • 1.17.Phần I – Thiền Tha Thứ
              • 1.18.Phần I – Thiền Từ Ái (Niệm Tâm Từ)
              • 1.19.Phần I – Thực Hành Thiền Tha Thứ Và Thiền Từ Ái
            • Phần 2
              • 2.1.Phần II – Đặc Tính Siêu Việt Của Phật Giáo
              • 2.2.Phần II – Các Hạng Chúng Sinh Trên Đường Giải Thoát
              • 2.2.Phần II – Con Đường Giải Thoát
              • 2.4.Phần II – Hai Loại Quy Y
              • 2.5.Phần II – Quy Y Siêu Thế
              • 2.6.Phần II – Thiền Định (Samatha)
              • 2.7-Phần II - THIỀN MINH SÁT (VIPASSANĀ)
              • 2.8.Phần II -– Tông Phái Và Kết Tập Tam Tạng
              • 2.9.Phần II – Vô Ngã
              • 2.10.Phần II – Phụ Lục – Hãy Tìm Hiểu Tôn Giáo Này
              • 2.11.Phần II - HƯỚNG DẪN HÀNH THIỀN
              • 2.12-Phần II – Thực Hành Thiền Tha Thứ Và Thiền Từ Ái
          • 13 Điều Học Tăng Tàn – Luật Xuất Gia Tóm Tắt – Tỳ Khưu Hộ Tông
        • Nguyễn Gia Việt
          • Xá lợi lớn nhứt của một đời người là tiếng thơm và những việc giúp ích cho chúng sanh của người đó đ
          • Sống để rèn luyện đạo đức và sống cho thành nhân chớ không phải vì sợ nghiệp quả
          • Bốn hướng tám phương trời là gì?
          • Đạo Phật nguyên bổn trong giáo lý không có "lễ hằng thuận" ,cũng không có "giáo lý hôn nhân"
          • Đi chùa cầu bình an cho "mọi người và gia đình" có được không?
          • Đức Phật Thích Ca quan niệm về Trời (Đấng Tạo Hóa) như thế nào?
        • Huỳnh Duy Lộc
          • Phật giáo và con đường thoát khổ
          • Đức Phật: từ giây phút giác ngộ tới 50 năm làm khất sĩ | Mừng Phật Đản, Phật Lịch 2568
          • Đại lễ Phật đản 2024: Đức Phật và lý Duyên khởi
          • Phái Theravada (Thượng tọa bộ) của Phật giáo
          • Bồ Đề Đạt Ma, vị tổ thứ 28 của Thiền tông
          • Đức Phật và quán niệm về cái chết
          • Phật giáo Đại thừa: bối cảnh ra đời và ảnh hưởng
          • Hermann Oldenberg và “Đức Phật, cuộc đời, học thuyết và tăng đoàn”
        • Thích Tuệ Sỹ
          • (PDF) Kỷ yếu Tri ân Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ
          • TIỂU SỬ HÒA THƯỢNG THÍCH NGUYÊN CHỨNG | Hiệu: Tuệ Sỹ
          • Hoà thượng Tuệ Sỹ viên tịch
          • Hoà Thượng Thích Tuệ Sỹ Và “Tô Đông Pha Những Phương Trời Viễn Mộng”
          • Tuệ Sỹ và “Triết học về tánh Không”
        • Bồ Đề Đạt Ma, vị tổ thứ 28 của Thiền tông
        • MƯỜI HAI NHÂN DUYÊN - NGUYÊN LÝ VÀ ĐỊNH NGHĨA
      • Cao Đài
        • Khái quát về Đạo Cao Đài
    • 5.Nghiên cứu Quốc tế
      • Mỹ tăng thuế quan với toàn thế giới trong “Ngày giải phóng”, Việt Nam nằm trong nhóm cao nhất
      • Thế Giới Hôm Nay
        • THẾ GIỚI HÔM NAY: 21/06/2024
        • THẾ GIỚI HÔM NAY: 20/06/2024
        • THẾ GIỚI HÔM NAY: 18/06/2024
      • CUỘC ĐÀN ÁP HỒI GIÁO CỦA BẮC KINH ĐANG NHẮM ĐẾN TRẺ EM
      • “NHÀ NƯỚC NGẦM” CỦA TRUMP
      • TẠI SAO ĐẠO ĐỨC LÀ KẺ THÙ CỦA HÒA BÌNH?
      • NHỮNG THAY ĐỔI NHÂN KHẨU HỌC CHƯA TỪNG THẤY Ở TRUNG QUỐC
    • 6.HR/Admin-Thuế-Tài chính/Kế toán
      • Đừng thần thánh hóa việc đi thực tập sớm
      • Kế toán tài chính | Hạch toán
        • Hướng dẫn hạch toán mượn tiền giám đốc
      • SAU KHI ĐI LÀM BẠN NHẬN RA ĐIỀU GÌ?
      • Phạm Quang Phước - Hệ Thống Lương 3P
      • Bich Le
        • Series: Nghệ Thuật Offboarding – "Ly hôn" đúng cách nơi công sở
          • Phần 1: Offboarding là gì? Tại sao nó quan trọng?
          • Phần 2: Những Sai Lầm Phổ Biến Khi Offboarding
          • Phần 3: Hỗ trợ quyền lợi cho nhân viên khi nghỉ việc – Đừng để họ ra đi trong ấm ức!
          • Phần 4 - Exit Interview: Hỏi Gì Để Thực Sự Học Hỏi?
        • Series - Bí mật HR không ai nói
          • Phần 1: Cách deal lương để không bị ép giá
          • Phần 2: Tại sao những người làm ít hơn bạn lại được lương cao hơn?
          • Phần 3: Bạn có thật sự được “đánh giá công bằng” khi xét tăng lương hay không?
          • Phần 4.1: Làm thế nào để được thăng tiến mà không cần nịnh bợ sếp?
          • Phần 4.2: Làm thế nào để được thăng tiến mà không cần nịnh bợ sếp?
          • Phần 5: Dấu hiệu cho thấy công ty đang ép bạn nghỉ việc (mà không nói thẳng)
          • Phần 6: Những sai lầm khiến nhân viên giỏi không bao giờ thăng tiến
          • Phần 7: Khi nào nên nhảy việc? Khi nào nên ở lại? Nghệ thuật ra quyết định trong sự nghiệp.
          • Phần 8: Vì sao công ty luôn thích tuyển người mới thay vì tăng lương cho nhân viên cũ?
          • Phần 9: Tại sao nhân viên giỏi nghỉ việc, nhưng công ty vẫn không quan tâm?
      • Thanh Huyen Tran
        • HRBP có nên trực tiếp giải quyết xung đột nội bộ hay chỉ đóng vai trò tư vấn?
      • BẢN TIN NHÂN SỰ |bởi : 101 quản trị nhân sự
        • BẢN TIN NHÂN SỰ NGÀY 26-27/2/2025
      • BỊ "SA THẢI" CÓ LƯU VÀO HỒ SƠ VÀ BỊ CHECK REFERENCE KHI XIN VIỆC TIẾP THEO???
      • Tổng hợp Bộ luật lao động qua các năm
      • Cập nhật văn bản hướng dẫn Bộ luật Lao động 2019
      • SINH VIÊN MỚI RA TRƯỜNG KHÔNG CÓ KINH NGHIỆM LÀM SAO TÌM ĐƯỢC VIỆC LÀM?
      • Thắng Huỳnh
        • Xúc phạm /Vu khống/ Công kích/ “Bóc phốt” người khác trên mạng xã hội.
      • HR CẦN LÀM GÌ ĐỂ XÂY DỰNG EMPLOYER BRANDING MẠNH MẼ TRÊN MẠNG XÃ HỘI?
      • NHỮNG CÂU CHUYỆN VỀ LƯƠNG KHI BẮT ĐẦU ĐI LÀM
      • 6.1.HR/Admin
      • 6.2.Thuế
        • BHXH
        • Giảm Trừ Thuế TNCN
          • Giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là một trong những quyền lợi quan trọng của người nộp thuế
          • 10 Lưu Ý Khi Đăng Ký Người Phụ Thuộc Để Giảm Trừ Thuế TNCN
          • Hướng dẫn làm Hồ Sơ Đăng Ký Thuế cho Người Phụ Thuộc - năm 2024 [tham khảo]
          • 12 THU NHẬP MIỄN THUẾ TNDN
          • 16 thông tin về thu nhập miễn thuế thu nhập cá nhân - 2024
      • 6.3.Tài chính/Kế toán
      • NHỮNG CÂU CHUYỆN VỀ LƯƠNG KHI BẮT ĐẦU ĐI LÀM
      • KHUNG NĂNG LỰC (Competency Framework) - NỀN TẢNG CHO SỰ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ & TỔ CHỨC
      • NHỮNG KỸ NĂNG CẦN CHUẨN BỊ TRƯỚC KHI ĐI LÀM
      • NGƯỜI LÀM NHÂN SỰ PHẢI CÓ ĐỦ KIẾN THỨC VỀ LUẬT LAO ĐỘNG
      • Vai trò của HR trong làn sóng AI đang dần thay thế lao động?
      • Tổng hợp 104 Bài viết chuyên sâu HR & LEADERSHIP trong năm 2024 trên Phi&P - HR & Leadership
        • I. AI VÀ CÔNG NGHỆ TRONG QUẢN LÝ NHÂN SỰ
          • 1.AI trong Quản lý Nguồn Nhân lực - Lịch sử phát triển của AI
          • 2.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực - Tác động tiềm ẩn của AI
          • 3.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực - Những lợi ích từ việc áp dụng AI
          • 4.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực - AI và ứng dụng trong công việc
          • 5.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực
          • 6.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực - AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực
          • 7.AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực - AI trong Quản trị Nguồn Nhân lực
          • 8.03 bước tiếp cận hiệu quả để ứng dụng AI trong Nhân sự
          • 9.Bài trình bày đính kèm nói về "Lãnh đạo đối diện với sự phát triển của Kỷ nguyên AI như thế nào?"
      • Challenge 2025: 365 ngày - Mỗi ngày 1 thuật ngữ Nhân sự
        • Ngày 1: Thuật ngữ "Employee Morale - Tinh thần nhân viên"
        • Ngày 2: Thuật ngữ "9 Box Grid - Mô hình 9 chiếc hộp"
        • NGÀY 6: BEHAVIORAL EVENT INTERVIEWING (PHỎNG VẤN SỰ KIỆN HÀNH VI) TRONG TUYỂN DỤNG NHÂN TÀI
        • NGÀY 7: BLENDED LEARNING SOLUTIONS TRONG ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN
        • NGÀY 8: BOTTOM-UP COMMUNICATION TRONG TỔ CHỨC
        • NGÀY 12: BASE PAY - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG COMPENSATION & BENEFITS
        • NGÀY 13: BEHAVIORAL COMPETENCIES - VAI TRÒ & Ý NGHĨA TRONG EMPLOYEE DEVELOPMENT
        • NGÀY 14: BEREAVEMENT LEAVE: KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG LEAVE MANAGEMENT
        • NGÀY 15: BIWEEKLY PAY - KHÁI NIỆM &VAI TRÒ TRONG PAYROLL
        • NGÀY 16: BLENDED WORKFORCE: KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG WORKFORCE PLANNING
        • NGÀY 17: CROSSBOARDING: CHUYỂN ĐỔI NỘI BỘ - NÂNG TẦM CHIẾN LƯỢC NHÂN SỰ
        • NGÀY 18: CULTURE ADD: KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG COMPANY CULTURE
        • NGÀY 19: BROADBANDING - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG COMPENSATION & BENEFITS
        • NGÀY 20: BUDDY PUNCHING - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG COMPLIANCE
        • NGÀY 21: CANDIDATE REDISCOVERY TOOLS: KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG TALENT ACQUISITION
        • NGÀY 22: COLLABORATIVE LEADERSHIP: KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG LEADERSHIP STYLE
        • NGÀY 23: CAREER LATTICE - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG CAREER DEVELOPMENT
        • NGÀY 27: CANDIDATE NPS - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG HR ANALYTICS
        • NGÀY 33: COMMISSION PAY - KHÁI NIỆM & VAI TRÒ TRONG COMPENSATION & BENEFITS
        • NGÀY 38: COMPETENCY-BASED PAY: TIẾP CẬN DỰA TRÊN NĂNG LỰC TRONG QUẢN LÝ TIỀN LƯƠNG
        • NGÀY 39: NÂNG TẦM CẠNH TRANH VỚI COMPETITIVE PAY TRONG QUẢN LÝ TIỀN LƯƠNG
        • NGÀY 42: CONTINGENCY RECRUITING - GIẢI PHÁP TUYỂN DỤNG LINH HOẠT TRONG THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG ĐƯƠNG ĐẠI
        • NGÀY 43: CONTINGENT WORKERS - KHAI THÁC LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG LINH HOẠT TRONG KẾ HOẠCH NHÂN SỰ
        • NGÀY 44: CONTINUANCE COMMITMENT - YẾU TỐ THEN CHỐT TRONG CAM KẾT NHÂN VIÊN
        • NGÀY 45: CONTINUOUS CHANGE - ĐỊNH HÌNH THẾ HỆ TIẾP THEO TRONG QUẢN LÝ THAY ĐỔI
        • NGÀY 46: FLEXIBLE STAFFING - ĐÁP ỨNG NHU CẦU NHÂN SỰ BIẾN ĐỘNG THÔNG QUA NHÂN VIÊN HỢP ĐỒNG
        • NGÀY 48: COST TO COMPANY (CTC) - HIỂU SÂU VỀ TỔNG CHI PHÍ NHÂN SỰ TRONG LƯƠNG BỔNG
        • NGÀY 49: BOOMERANG EMPLOYEES - CHIẾN LƯỢC GIỮ CHÂN NHÂN TÀI
        • NGÀY 50: KHÁM PHÁ BOUNDARYLESS ORGANIZATION TRONG THIẾT KẾ TỔ CHỨC
        • NGÀY 51: KHÁM PHÁ CULTURE FRAMEWORK TRONG VĂN HÓA NHÂN SỰ (ORGANIZATIONAL DEVELOPMENT)
        • NGÀY 52: KHÁM PHÁ CYBERVETTING TRONG CÔNG NGHỆ NHÂN SỰ (HR TECHNOLOGY)
        • NGÀY 53: KHÁM PHÁ DATA-DRIVEN RECRUITING TRONG TUYỂN DỤNG
        • NGÀY 54: KHÁM PHÁ CHIẾN LƯỢC TÌM KIẾM ĐA DẠNG (DIVERSITY SOURCING STRATEGIES) TRONG DIVERSITY & INCL
        • NGÀY 58: KHÁM PHÁ DECENTRALIZED ORGANIZATIONAL STRUCTURE TRONG THIẾT KẾ TỔ CHỨC
        • NGÀY 59: KHÁM PHÁ DELAYERING TRONG THIẾT KẾ TỔ CHỨC
        • Ngày 60: KHÁM PHÁ DELEGATIVE LEADERSHIP TRONG PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO
        • NGÀY 89: EMPLOYMENT STATUS – PHÂN LOẠI TRẠNG THÁI VIỆC LÀM TRONG EMPLOYMENT CLASSIFICATION
        • NGÀY 90: EXEMPT EMPLOYEE – PHÂN LOẠI NHÂN VIÊN MIỄN TRỪ TRONG EMPLOYMENT CLASSIFICATION
      • 7 Mô Hình Lắng Nghe Giúp Bạn Thành Công Trong Sự Nghiệp!
      • Trần Vũ Thanh
        • Chuyển Nghề tuổi 30, sao không dám?
      • Lương Ngọc Anh
        • 20 KỸ NĂNG QUAN TRỌNG CHO NGƯỜI LÀM NHÂN SỰ – Bạn đã trang bị đủ chưa?
        • Nhận Diện Sớm Biểu Hiện Tâm Lý Tiêu Cực Ở Nhân Viên: Phân Tích Từ Góc Độ Tâm Lý Học Tổ Chức và Chiến
        • [5 Mô Hình Chiến Lược] nổi tiếng từ McKinsey & Company, EY, PwC, Deloitte, BCG
        • Chăm Sóc Sức Khỏe Tinh Thần Cho Nhân Viên Tại Nơi Làm Việc: Với Chi Phí 0 Đồng
        • Lãnh Đạo Phục Vụ: Đặc điểm & những hình mẫu thành công!
        • [Goals] for HR in 2025: Xây dựng mục tiêu & kết quả quan trọng
        • Vai trò của HR trong Xây dựng Chiến lược: SO SÁNH GIỮA hr pRACTIONERS & HR DIrectors
        • So sánh vai trò của CEO, COO, CHRO, CFO trong SMEs, MNCs và Startups
      • Thao Ngoc Tran | Country Manager | Founder of HR Talks
        • Đừng trả lời “Em là người có thể làm việc dưới áp lực cao” khi được NTD hỏi “hãy mô tả phong cách là
        • Phụ nữ và những rào cản vô hình (Glass Ceiling)‼️
        • Lãnh đạo phục vụ
        • Thương hiệu cá nhân từ đâu mà có?
        • Tại sao người ta thường dùng “mindset” (Carols Dweck) khi muốn nói nghĩ, cảm nhận và phản ứng với cá
        • Có bao giờ trong phút giây nào bạn ngồi lại và tự hỏi “BẠN CÓ ĐANG SỐNG HẠNH PHÚC KHÔNG?”
        • Quản lý cấp trung cần biết!
        • Quấy rối tình dục (QRTD) - Ranh giới giữa vô văn hoá và khác biệt văn hoá là ở nhận thức
        • Làm gì khi bạn thấy mông lung trong sự nghiệp?
      • TẠM HOÃN XUẤT CẢNH DO NỢ THUẾ
      • Điều kiện vàng để hưởng các chế độ BHXH
      • 10 thay đổi lớn của Luật Bảo Hiểm Xã Hội - 2024
      • Bạn đã biết ? | Chế độ thai sản khi sinh con - 2024
      • HD chế độ Thuế & quản lý Thuế đối với các tổ chứ, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMĐT
      • Hưởng lương hưu & Rút BHXH 1 lần | cách nào có lợi hơn ? [tham khảo]
      • Những chiếc Reg Flag Nên Né Khi Đi Phỏng Vấn
Powered by GitBook
On this page

Was this helpful?

  1. HomePage
  2. 4.Tôn Giáo
  3. Cao Đài

Khái quát về Đạo Cao Đài

Giáo sư Lê Quang Sách

(Cao Đài giáo Hải ngoại, 2007)

CHƯƠNG I: Ý NGHĨA của HAI CHỮ CAO ĐÀI

Giống với hầu hết mọi từ ngữ, hai chữ Cao Đài vừa tượng trưng cho một thực tại vừa bao hàm khái niệm. Tuy thế, hơn hẳn các từ ngữ khác, hai tiếng Cao Đài chứa đựng một nội dung thiêng liêng vì đó là danh xưng của một tôn giáo hiện có hơn bốn triệu tín đồ trên địa cầu và hàng ngàn thánh thất, tịnh thất ở trong nước Việt Nam cùng trên khắp thế giới tại những đô thị lớn có người Việt hải ngoại cư ngụ. Giáo thuyết của tôn giáo này được trình bày giản dị mà sáng sủa trong các văn bản Việt ngữ và Pháp ngữ, Anh ngữ, Đức ngữ, v.v.

Vậy Cao Đài là gì? Cao là ở trên cao, cũng có nghĩa là tài giỏi. Đài là cái đài, cái tháp.

Trước tiên, Cao Đài có nghĩa là một cái đài cao đặt ở cõi thiêng liêng, nơi Đấng Thượng đế Chí tôn ngự mỗi khi Ngài chủ trì Đại hội Thiên cung.

Thứ đến, Cao Đài mang ý nghĩa tối thượng, trọng đại hơn mọi sự vì đó là danh xưng của chính Ngọc hoàng Thượng đế, Đấng Chí tôn. Ngài là Thầy, là Đấng Tạo hóa cõi vũ trụ, trong đó chúng ta cùng với muôn loài muôn vật đang sống. Ngài là Đấng Tạo dựng các vị giáo chủ, cũng là vị hiền phụ của chư Thần, Thánh, Tiên, Phật khắp Càn khôn Vũ trụ.

Sau cùng, Cao Đài còn là tên gọi được Đấng Chí tôn đặt cho một tôn giáo do chính Ngài đích thân thành lập và trực tiếp ban thánh ý mọi mặt, đó là: Cao Đài Đại đạo Tam kỳ Phổ độ.

CHƯƠNG II: LƯỢC SỬ ĐẠO CAO ĐÀI

Lịch sử xuất hiện của đạo Cao Đài gắn liền với tên tuổi của Đức Ngô Văn Chiêu, người về sau được cung kính gọi là Ngài Ngô Minh Chiêu (1878-1932).

Ngài có xuất xứ từ một dòng dõi quan lại ở Huế, đến đời thân phụ là ông Ngô Văn Xuân thì đã suy nên chuyển tới cư ngụ tại khu Hòa Hưng (Sài Gòn), sau đó ông kết hôn với bà Lâm Thị Quý, còn có tên gọi là Lâm Thị Tiền; Đức Ngô Văn Chiêu là con trai duy nhất của ông bà. Ngài ra đời trong quãng thời gian song thân chạy loạn lên tạm cư ở Bình Tây, Chợ Lớn. Học xong trường Chasseloup Laubat, Ngài vào làm công chức tại Dinh Thượng thư Nam Kỳ [tức Nha Giám đốc Nội vụ (Direction de L’Intérieur) thời Pháp thuộc; nay là tòa nhà trụ sở Sở Thông tin-Truyền thống và Sở Công Thương, địa chỉ số 59-61 Lý Tự Trọng, quận Nhất, TP HCM, ngay góc đường Đồng Khởi]. Trong thời gian làm việc, Ngài nổi tiếng là người cực kỳ liêm khiết; tính nết trầm tĩnh thanh cao khác hẳn những kẻ mê danh tham lợi, vì vậy Ngài rất được người đời mến phục.

Vào thập niên 1910, trong thời gian Đức Ngô Văn Chiêu chuyển về làm việc tại Tòa Hành chánh tỉnh Tân An, ở đó chớm nở phong trào cầu cơ thỉnh Tiên. Sốt sắng hưởng ứng phong trào đó, Ngài thường chung tay với các thân hữu, cùng nhau xây đàn cầu cơ để cầu xin các bài thuốc chữa bệnh. Năm 1920, trong một lần cầu cơ, Ngài được một vị Tiên Ông nhập cơ, tự xưng là Tiên Ông.

Tới tháng 10 năm 1920, sau tám tháng làm việc tại nhiệm sở mới là Tòa Hành chánh tỉnh Hà Tiên, Ngài Ngô Văn Chiêu thuyên chuyển ra đảo Phú Quốc làm quận trưởng suốt bốn năm liền. Trong thời gian này, Ngài thường lên núi Đơn Dương cầu cơ thỉnh Tiên. Có một vị Tiên Ông giáng cơ yêu cầu Ngài rằng nếu chịu ăn chay, bắt đầu và liên tục suốt mười ngày, rồi tiếp đó, trường trai suốt ba năm, thì vị ấy sẽ thu nhận Ngài làm đệ tử.

Theo lời kể lại trong cuốn Lược Sử Đạo Cao Đài của Hội thánh Truyền giáo Cao Đài in năm 1956 tại Đà Nẵng thì:

“Ngài [Đức Ngô Minh Chiêu] bắt đầu trường trai học đạo kể từ ngày 8.2.1921 và Ngài được Tiên Ông chỉ giáo về tâm pháp bí truyền và dạy lo tu luyện để chờ tới ngày khai đạo.

“Trong thời gian tu luyện Ngài đã chứng ngộ được nhiều điều huyền diệu thiêng liêng kỳ lạ. Một chiều nọ, trong khi đang đi dọc theo ven biển trong trầm tư mặc tưởng, Ngài bỗng thấy xuất hiện ở chốn xa xa cảnh giới bồng lai rất thanh tịnh trang nghiêm và đẹp đẽ.

“Cũng trong năm 1921 (Canh Thân) ấy, một hôm, trong khi Ngài đang ngồi trầm tư mặc niệm tại nhà mình, bỗng nhiên có một ‘Con Mắt’ sáng ngời muôn vạn ánh hào quang từ xa hiện đến chói lọi trước mắt Ngài, mỗi lúc một gần, rồi dần dần biến mất.

“Sau đó trong một đàn cơ dạy đạo, Tiên Ông ấy mới xưng rõ ràng danh hiệu của mình là Ngọc hoàng Thượng đế, tá danh Cao Đài Tiên Ông Đại Bồ tát Ma-ha-tát giáng trần chuyển khai Đại đạo kỳ ba [Tam kỳ] và dạy Ngài vẽ một Thánh Nhãn [còn gọi là Thiên Nhãn] y như Ngài đã được thấy, để thờ làm biểu hiệu của nền Tân Chánh giáo.

“Thế là Đức Ngô Minh Chiêu đã trở nên vị môn đồ đầu tiên của Đức Thượng Đế; Ngài thụ lãnh sứ mạng gieo truyền nền đạo mới tại thế gian.

“Ngày 30.7.1924, Ngài thuyên chuyển về làm việc tại Sài Gòn. Cuối năm 1925 (Ất Sửu) Ngài gia tâm gieo truyền mối đạo mới; trước hết Ngài phổ độ các ông Vương Quan Kỳ, Nguyễn Văn Hoài, Võ Văn Sang, Đoàn Văn Bản và nhiều vị khác nữa nhập đạo.

“Từ đây trên đường tu tiến do Thiêng liêng dạy bảo, Đức Ngô Minh Chiêu đã được ấn chứng rất nhiều về tâm pháp bí truyền Đại Đạo; Ngài đã xuất thần hóa độ những bậc đại căn và nhập cơ dạy đạo nhiều nơi trong một lúc.”

oOo

Khoảng thời gian đó phong trào xây đàn cầu cơ cũng nở rộ khắp Sài Gòn, Chợ Lớn và Gia Định. Có một nhóm người khác, do sự thúc đẩy của Đấng Thiêng liêng, thường tụ họp nhau xây bàn thỉnh các hương linh để được có thêm nhiều hiểu biết về thế giới vô hình. Nhóm này gồm bốn vị công chức làm việc tại Sài Gòn, trong đó có Ngài Phạm Công Tắc; các Ngài thường xây bàn tại nhà của Ngài Cao Hoài Sang ở phố Hàng Dừa, gần chợ Thái Bình, và được nhiều Đấng vô hình giáng bàn để tạo đức tin. Sau đó, có một Đấng vô hình tá danh là A Ă Â giáng bàn, yêu cầu các Ngài gọi là Thầy, và Đấng ấy thu nhận bốn Ngài làm đồ đệ. Tới đêm lễ Giáng sinh (Nô-en) năm 1925, Đấng A Ă Â xưng rõ danh hiệu là:

“NGỌC HOÀNG THƯỢNG ĐẾ viết CAO ĐÀI giáo đạo Nam Phương.”

và có dạy rằng:

“Muôn kiếp có Ta nắm chủ quyền,

Vui lòng tu niệm hưởng ân thiêng

Đạo mầu rưới khắp nơi trần thế,

Ngàn tuổi muôn tên giữ trọn bền.

“Đêm nay phải vui mừng, vì là ngày Ta giáng trần dạy đạo bên Thái Tây, Ta rất vui lòng đặng thấy chư đệ tử kính mến Ta như vậy. Nơi nầy sẽ đầy ơn Ta, Ta sẽ làm cho thấy huyền diệu đặng kính mến Ta hơn nữa.”

Tới ngày 18 tháng Giêng năm 1926, Đức Chí tôn dạy Ngài Cao Quỳnh Cư và Ngài Phạm Công Tắc đem Ngọc cơ tới nhà Ngài Cựu Hội đồng Thượng nghị viện Đông Dương Lê Văn Trung để đích thân Thầy độ Ngài Trung. Sau đêm ấy, nhóm phò cơ này có được bảy vị. Đó là các Ngài Cao Hoài Sang; Ngài Phạm Công Tắc; Ngài Cao Quỳnh Cư; Ngài Lê Văn Trung; Ngài Nguyễn Trung Hậu; và Ngài Trương Hữu Đức.

Lúc đó, nhóm này hoàn toàn chưa biết tới nhóm của Ngài Ngô Văn Chiêu, vì vậy họ chưa từng liên lạc hay tiếp xúc với Ngài Chiêu.

oOo

Ngang đây, tưởng cũng nên dừng lại một chút để nói tới tiền bối Lê Văn Trung, người sẽ là Quyền Giáo tông tại thế của Đạo Cao Đài suốt một quảng thời gian bốn năm sau ngày khai đạo.

Ra đời ở Chợ Lớn năm 1876, Ngài Lê Văn Trung là con của một quả phụ từ năm mới 30 tuổi mà đã giữ tiết trọn đời thờ chồng. Ngài có dung mạo đẹp đẽ, vóc người cân đối, tính tình hòa nhã mà cương quyết. Ngài ăn ở rất có hiếu với mẹ hiền, cư xử tốt đẹp với bà con anh em, và đặc biệt, rất quí chuộng Nho học.

Năm 1894, sau khi tốt nghiệp trường Chasseloup Laubat, Ngài vào làm Thư ký tại Dinh Thống đốc Nam kỳ. Tới năm 1906, Ngài từ chức để ra ứng cử vào Hội đồng Quản hạt Nam kỳ. Ngài được dân chúng bầu làm đại diện cho các tỉnh Sài Gòn, Gia Định, Chợ Lớn, Gò Công và Tây Ninh suốt hai khóa liên tiếp kéo dài tám năm.

Trong địa vị đại diện dân cử, Ngài Lê Văn Trung là người cương trực, dám đấu tranh nghị trường với người Pháp tới độ tự ý từ chức, rồi sau được dân chúng bầu lại. Ngài bênh vực quyền lợi của dân chúng, làm nhiều công tác văn hóa xã hội, trong đó đặc biệt có việc khởi xướng, cổ vũ và quyên góp tiền bạc xây dựng trường Nữ Trung học đầu tiên của Sài Gòn, về sau đổi tên là trường Gia Long, hiện nay là trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, tọa lạc tại số 275 đường Điện Biên Phủ, Quân 3, TP HCM.

Ngài Lê Văn Trung được chính phủ Pháp tặng Bảo quốc Huân chương Đệ Ngũ đẳng. Tới năm 1914, Pháp cử Ngài lên làm Nghị viên Hội đồng Soái phủ Đông Dương, thường được gọi là Hội đồng Thượng nghị viện Đông Dương.

Từ năm 1920, việc kinh doanh của Ngài Lê Văn Trung lâm hoàn cảnh khó khan, thua thiệt, rồi hoàn toàn bế tắc. Vào thời điểm giao tiếp với nhóm Ngài Phạm Công Tắc, mà như đã nói, trước đó hai bên chưa hề quen nhau, Ngài Lê Văn Trung đang sống trong tình cảnh phiền muộn chán nản, đâm ra hút thuốc phiện. Rồi cả hai con mắt của Ngài bị suy yếu, chỉ thấy lờ mờ; sau khi được Đức Chí tôn độ, Ngài bắt đầu ăn chay, bỏ hút thuốc phiện và dần dần, đôi mắt được phục hồi, thị lực sáng trở lại.

oOo

Tới ngày 22 tháng Giêng năm 1926, Đức Chí tôn dạy quí Ngài trong nhóm Ngài Cao Quỳnh Cư phải đến hội họp chung với nhóm Ngài Ngô Văn Chiêu để lo việc khai mở đạo. Đức Chí tôn còn dạy thêm rằng mọi việc đều phải khởi xuất từ Ngài Ngô Văn Chiêu, vì Ngài ấy là Anh Cả. Lần đó, cả hai nhóm tập trung được 12 vị.

Tại đàn cơ nơi nhà Ngài Lê Văn Trung, đúng vào giờ Tý ngày mùng 1 tháng Giêng năm Bính Dần (theo dương lịch là 13.2.1926), Đức Chí tôn ban lời Thánh giáo đầu tiên cho Ngài Ngô Văn Chiêu, căn dặn rằng (1) phải giữ lời hứa truyền Đạo cứu độ chúng sinh; (2) làm chủ giềng mối Đạo; và (3) dìu dắt các môn đệ. Ngọc hoàng Thượng đế còn truyền cho những vị khác phải hiệp nhau truyền đạo để cứu độ người đời, và chuẩn bị cho thời điểm khai đạo. Đêm Mùng Một ấy trở thành là ngày Khai cơ Phổ độ của Cao Đài Giáo.

Tới đêm mùng 8 rạng ngày mùng 9 tháng Giêng năm Bính Dần, Lễ Vía Đức Chí tôn được tổ chức tại nhà của Ngài Vương Quan Kỳ. Trước sự hiện diện đầy đủ của các môn đệ, Đức Chí tôn giáng cơ dạy Đạo và ban cho một bài thơ bốn câu trong đó bao gồm đầy đủ tên của cả 12 vị. Theo Thánh ngôn Hợp tuyển, trang 19, bài thơ đó như sau:

Câu 1: Chiêu Kỳ Trung độ dẫn Hoài sanh,

Câu 2: Bản đạo khai Sang Quí Giảng thành.

Câu 3: Hậu Ðức Tắc Cư Thiên Ðịa cảnh,

Câu 4: Huờn Minh Mân đáo thủ đài danh.

(Mười hai chữ in hoa lớn trong ba câu trên là tên của mười hai

người môn đệ trước hết của Ðức Ngọc hoàng Thượng đế.

Còn ba chữ in hoa nghiêng nhỏ trong câu chót là tên của ba đồng tử hầu đàn).

(Tên đầy đủ của các vị theo thứ tự trong bài thơ này là:

1/ Ngô Văn Chiêu (1878-1932); 2/ Vương Quan Kỳ (1880 – 1940 );

3/ Lê Văn Trung (1876-1934); 4/ Nguyễn Văn Hoài (?-?);

5/ Đoàn Văn Bản ((1876-1941); 6/ Cao Hoài Sang (1900-1971),

7/ Lý Trọng Quí (?-?); 8/ Lê Văn Giảng (1876-1941),

9/ Nguyễn Trung Hậu (1892-1961); 10/ Trương Hữu Đức (1890-1976)

11/ Phạm Công Tắc (1980-1959); 12/ Cao Quỳnh Cư (1887- 1929).

Từ hôm đó, nhờ sự hoạt động nhiệt thành của quí Ngài môn đồ đầu tiên, Đạo càng ngày càng bành trướng. Rồi lần lượt các Ngài Nguyễn Ngọc Tương (1881-1951); Ngài Lê Bá Trang (1879-1936); Ngài Nguyễn Ngọc Thơ (1873-1950), v.v. được phổ độ, phân công nhau đi truyền đạo ở các tỉnh và thành lập những cơ sở đầu tiên cho một công cuộc phổ độ rộng lớn. Số tín đồ theo Đạo càng ngày càng đông, thành lập nhiều thánh thất rải rác khắp nhiều tỉnh.

Đến ngày 12 tháng 3 năm Bính Dần (theo dương lịch là 23.4.1926) Đức Chí tôn ân ban cho Ngài Lê Văn Trung là Thượng Đầu sư, Thánh danh Thượng Trung Nhật.

Tới ngày 23 tháng 8 năm Bính Dần (tức 29.9.1926), vâng thánh ý của Đức Chí tôn, Ngài Lê Văn Trung hiệp cùng quí vị chức sắc Thiên phong cùng chư Đạo hữu gồm 28 vị cầm quyền Đạo và 247 đạo hữu, thảo TỜ KHAI ĐẠO dâng lên Đức Chí tôn xem xét trước, rồi để gởi cho chính phủ Pháp.

Ngày mùng Một tháng 8 năm Bính Dần (nhằm 7.10.1926), Ngài Lê Văn Trung đích thân mang Tờ Khai đạo đến gởi cho Thống đốc Nam kỳ Le Fol, và được ông ấy vui vẻ chấp nhận. Trên thực tế, Tờ Khai Đạo không phải là tờ đơn xin phép thành lập mà là một bản tuyên bố chính thức thông báo việc thành lập Đạo Cao Đài. Thống đốc Nam kỳ lúc ấy khôn khéo tiếp nhận văn kiện đó nhưng không bao giờ ký giấy phép cho Đạo Cao Đài hoạt động cũng như không hề cam kết công nhận chính thức đạo Cao Đài.

Rồi Ngày Trọng đại đã tới. Hôm ấy là ngày Rằm tháng 10 năm Bính Dần (tức 19.11.1926) nhằm ngày Hạ nguyên, Ngài Lê Văn Trung hiệp với Ngài Phạm Công Tắc cùng quí vị chức sắc Thiên phong của Đạo, vâng lệnh Đức Chí tôn mượn chùa Thiền Lâm ở Gò Kén Tây Ninh làm thánh thất tạm để tổ chức Đại lễ Khai đạo Cao Đài. Tham dự buổi lễ trọng thể ấy có đầy đủ sự hiện diện của quan chức các cấp chính quyền Pháp thời đó và đại diện các tôn giáo khác.

Tới đầu năm Đinh Mão (1927), Ngài Ngô Văn Chiêu, môn đồ đầu tiên của Đức Chí tôn và từng là Đức Giáo tông dự bị, nói cho mọi người biết rằng Ngài đã làm xong nhiệm vụ trong Cơ Phổ độ. Từ nay, Ngài sẽ đảm trách một sứ mạng quan trọng khác, đó là lập Cơ Tuyển mộ Chiếu Minh Tam thanh Vô vi, gọi tắt là Chiếu Minh Vô vi. Ngài đổi chữ lót trong tên của mình thành chữ Minh; từ đây gọi Ngài là Đức Ngô Minh Chiêu, chuyên lo tu đan, tịnh luyện. Cùng theo phái Vô vi của Ngài Chiêu, có ba Ngài Võ Văn Sang, Nguyễn Văn Hoài và Lý Trọng Quí; nhưng về phương diện tín ngưỡng, Ngài Chiêu vẫn tôn thờ Đức Ngọc hoàng Thượng đế.

Sau sự kiện vừa kể, Đức Chí tôn phải chuyển pháp, giao chức Giáo tông qua cho Đức Lý Thái Bạch Nhất trấn Oai nghiêm kiêm nhiệm. Trong Đạo Nghị định thứ nhì ngày 3 tháng 10 năm Canh Ngọ (1930), Đức Lý Giáo tông ban cho Đầu sư Thượng Trung Nhựt (Ngài Lê Văn Trung) cầm Quyền Giáo tông tại thế để điều hành cơ Đạo hữu hình, còn nhiệm vụ Giáo tông vô vi vẫn do Đức Lý Giáo tông nắm giữ. Kể từ đó. đạo Cao Đài chỉ có một Giáo tông vô vi là Đức Lý Thái Bạch, và tại thế thì có Quyền Giáo tông.

Tới năm 1931, khởi công xây dựng Tòa thánh Tây Ninh tại xã Long Thành Bắc, huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh, cách thị xã Tây Ninh khoảng năm cây số, về hướng Đông Nam. Nguyên Thiền Lâm tự ở Gò Kén Tây Ninh là nơi đặt thánh thất tạm, bị Hòa thượng trú trì là sư Giác Hải (Như Nhãn/1864-1938) đòi lại vì đang lúc dao động đức tin và chịu áp lực của người Pháp.

Việc xây dựng Tòa thánh Tây Ninh kéo dài ngày vì đó là một công trình độc đáo, nguy nga và kỳ diệu, tổng hợp kiến trúc của các tôn giáo lớn trên thế giới. Theo tài liệu để lại thì mô hình và đồ hình bên trong cũng như bên ngoài các cơ sở của Tòa thánh được mô phỏng (thiết kế) theo cõi thiên đình và được lấy kiểu mẫu qua đàn cơ. Việc xây cất bị gián đoạn trong thời Thế chiến Hai (1939-1945); mãi tới 18 năm sau, vào Giêng năm Ất Mùi (1955), mới hoàn thành và làm Đại lễ Khánh thành.

CHƯƠNG III: GIÁO THUYẾT CỦA ĐẠO CAO ĐÀI

1. ĐẠI ĐẠO TAM KỲ PHỔ ĐỘ

Cao Đài Đại đạo khẳng định rằng đạo Cao Đài là do chính Đức Thượng đế, Đấng Chí tôn, đích thân sáng lập và làm giáo chủ. Giáo lý vi diệu của đạo Cao Đài là do chính Đức Thượng đế trực tiếp truyền dạy qua sự thường xuyên tiếp xúc bằng đàn cơ giữa Ngài và quí vị chức sắc thượng phẩm trong Đạo.

Đại là vĩ đại, lớn rộng; Đạo là con đường. Cao Đài Đại đạo là con đường tốt đẹp và rộng rãi, dẫn dắt con người học hỏi, lập công quả và tu tập, nhằm mục đích đi thẳng tới chân lý – một chân lý hằng hữu và bất biến – đó là Thượng đế. Bằng quá trình tu luyện theo đạo Cao Đài, tín đồ tuần tự đạt tới năm nấc thang tiến hóa, qua các phẩm vị Thần, Thánh, Tiên, Phật, để cuối cùng, đạt đến sự hiệp nhất vào Đấng Cao Đài, tức là Ngọc hoàng Thượng Đế, Đấng Chí tôn.

Phổ nghĩa là phổ quát, rộng lớn, phô bày ra cho hết thảy mọi người ở khắp mọi nơi. Độ nghĩa là cứu độ, cứu giúp. Do đó, Cao Đài Đại Đạo muốn phổ độ chúng sinh thì phải mở ra mối Đạo lớn cho người đời tu hành.

Cao Đài Đại Đạo Tam kỳ Phổ độ có nghĩa là cứu độ, cứu giúp chúng sinh trong thời kỳ hiện nay, tức là thời kỳ cuối trong ba nguyên (còn phát âm là ngươn) của loài người.

Theo quyển Pháp Chánh Truyền, ba nguyên (nguơn) đó là:

1. Thượng nguyên hay là Nguyên Thượng đức, cũng là Nguyên Tạo hóa. Trong nguyên này, Đấng Chí tôn gầy dựng Càn k

2. hôn Vũ trụ. Thời thái cổ, loài người tính tình hồn nhiên, mộc mạc lương thiện, sống theo đạo trời mà hòa hợp thân thiết yêu thương nhau. Con người hấp thụ khí thiên nhiên nên tâm hồn thanh thoát, thể xác an nhàn, vui say mùi đạo, tiếp nhân xử thế cực kỳ đạo đức.

3. Trung nguyên hay là Nguyên Thượng lực, cũng là Nguyên Tranh đấu. Trong nguyên này loài người thâm nhiễm nhiều thói hư tật xấu, lòng người bất nhất, nên càng ngày càng xa khuất điểm thiên lương, sống bức hiếp lẫn nhau, sinh ra chiến tranh, chèn ép và bóc lột nhau. Người đời không còn kể gì tới tình đồng loại đồng chủng đồng bào mà chỉ một lòng một dạ trông cậy vào sức lực để tranh đấu với nhau.

4. Hạ nguyên hay Đời Mạt kiếp, là Nguyên Điêu tàn, cũng là Nguyên Tái tạo. Trong nguyên này, cuộc đấu tranh giữa người đời chuyển qua mãnh liệt, tàn khốc, hiểm độc phi thường. Càng tranh đấu càng tiến hóa, càng ác liệt, đưa tới điêu tàn hủy diệt. Nhưng đặc biệt là hễ loạn thì phải tới trị, vong thì tất phải hưng, nên nguyên tiêu diệt này tất nhiên sẽ chuyển thành nguyên bảo tồn; lúc ấy đạo đức được phục hưng, để sắp sửa tái tạo trở lại như thời thái cổ. Vậy loài người sắp bước qua đệ tam kỳ này là thời kỳ qui nhất thống, đại luân hồi của Trời Đất. Ngày nay loài người đã trải qua đúng con số do Đấng Tạo hóa đã định là mười hai vạn chín ngàn sáu trăm năm (129,600 năm), nên đã tới thời kỳ tạo thiên lập địa một lần nữa.

Đối chiếu với tam nguyên kể trên, kể từ khi có loài người đến nay, Đấng Thượng đế đã mở ra ba thời kỳ phổ độ chúng sinh:

1. Nhất kỳ Phổ độ: vào thời thái cổ của loài người, các tôn giáo như Đạo Phật với Đức Nhiên Đăng Cổ Phật; Đạo Tiên với Đức Thái Thượng Đạo tổ; Đạo Bà-La-Môn; Đạo Do Thái với Mô-se; Đạo Nho với Phục Hy, v.v. Phổ độ Nhất kỳ này do Đức Nhiên Đăng Cổ Phật chủ trì Liên Trì Hội.

2. Nhị Kỳ Phổ độ: vào thời thượng cổ của loài người, có các tôn giáo như Phật Giáo với Đức Phật Thích Ca; Lão Giáo với Đức Lão Tử; Nho Giáo với Đức Khổng Tử; Thiên Chúa Giáo với Đức Giê-su Kitô, v.v. Phổ độ Nhị kỳ này do Đức Phật Thích Ca Mâu Ni chủ trì Linh Sơn Hội.

3. Tam kỳ Phổ độ: vào thời kỳ hiện nay có Đại Đạo Tam kỳ Phổ độ, một tôn giáo đặc biệt vì lần này do Đấng Thượng đế đích thân khai đạo, làm giáo chủ và trực tiếp dạy bảo để cứu vớt hết thảy loài người trên trái đất này trước khi xảy ra cuộc Tận thế chuyển lập đời Thánh đức. Phổ độ Tam kỳ này do Đức Phật Di Lạc Vương chủ trì Long Hoa Hội.

Như thế Đại Đạo Tam kỳ Phổ độ tuy xuất hiện khởi đầu tại Việt Nam nhưng không là một tôn giáo có tính cách bản địa và bị giới hạn trong biên giới của một nước, vì Đạo này nhằm phổ độ hết thảy chúng sinh và sẽ phổ biến rộng rãi ra khắp vũ trụ, nơi loài người chúng ta đang sống.

1. CÁC PHƯƠNG DIỆN GIÁO LÝ

Với sự chỉ dạy trực tiếp của Đấng Chí tôn, đạo Cao Đài đặt căn bản giáo lý của tôn giáo mình trên nguồn cội của giáo lý và triết lý của các tôn giáo lớn là Nho, Phật và Lão, gọi là Tam giáo Đồng nguyên (ba tôn giáo có chung một gốc), để đưa năm nhánh trở lại làm một, gọi là Ngũ chi Phục nhất. Ngũ Chi này gồm : Nhân đạo (Khổng Giáo); Thần đạo (Khương Thái Công, thờ phụng chư thần); Thánh đạo (Thiên Chúa giáo); Tiên đạo (Lão giáo); và Phật đạo (Phật giáo).

Giáo lý đạo Cao Đài được Đức Thượng đế Chí tôn trực tiếp giảng dạy bằng đàn cơ nên bao gồm và đầy đủ mọi phương diện của một nền Đại Đạo chân chính như:

1. Thể pháp và Bí pháp, tức là Đại Đạo công truyền và Đại Đạo tâm truyền;

2. Nhân đạo và Thiên đạo, Luật Tiến hóa;

3. Phụng sự Nhân sinh;

4. Đại Ân xá Đệ tam kỳ;

5. Tam giáo Qui nguyên, Ngũ chi Phục nhất, Nho tông chuyển thể, v.v.;

6. Vũ trụ quan và Nhân sinh quan.

Hết thảy các phương diện ấy kết thành một bộ giáo lý có tính vi diệu và khoa học; nó đòi hỏi người trình bày và người học hỏi đều phải có nhiều cơ duyên, công phu và đều phải có thời gian nghiên cứu, thôi chiêm nghiệm và trình giải. Ở đây, chúng tôi chỉ dám đường đột trình bày đôi nét giản dị về vũ trụ quan và nhân sinh quan của đạo Cao Đài.

III. VŨ TRỤ QUAN

Những trình bày sơ lược dưới đây chỉ giới hạn vào một vũ trụ thôi, đó là nơi chúng ta đang sống, vì bên ngoài vũ trụ này còn có rất nhiều vũ trụ khác nữa, đang biến chuyển không ngừng trong không gian bao la, mênh mông vô cùng vô tận.

Vũ trụ hiện hữu của chúng ta có sinh có tử rồi tái sinh trở lại. Vũ trụ có khởi đầu và mức khởi đầu đó chính là Đức Ngọc hoàng Thượng đế, tức là Thái cực. Khí Hư vô sinh ra Ngọc hoàng Thượng đế và chính Đấng Ngọc hoàng Thượng đế ấy tạo hóa ra Càn khôn Vũ trụ cùng vạn vật hiện hữu. Trong không gian bao la, mênh mông vô cùng vô tận đó, có nhiều vũ trụ được hình thành; vũ trụ của Ngọc hoàng Thượng đế chỉ là một phần tử, và nó cũng đang trên đường tiến hóa mãi cho đến vô tận vô biên.

Vũ trụ này có hai phần: 1. Phần Vô hình không trông thấy được nhưng nó điều khiển toàn bộ phần Hữu hình trông thấy được; 2. Phần Hữu hình gồm 3.000 thế giới, 72 quả địa cầu mà quả địa cầu chúng ta đang sống là địa cầu số 68.

Phần Vô hình gồm 36 tầng trời, 4 bộ châu lớn ở không-không trên thượng tầng không khí. Trong tầng trời Hư vô thiên, có Ngọc Hư cung, là nơi họp triều đình của Đức Chí tôn để điều hành hết thảy sinh hoạt của Càn khôn Vũ trụ. Quí vị Thần Thánh Tiên Phật họp Đại hội tại Ngọc Hư cung để lập Thiên điều cai quản Càn khôn Vũ trụ.

1. NHÂN SINH QUAN

Con người sống trong Vũ trụ ấy là một tiểu Thượng đế, được Đức Ngọc hoàng Thượng đế cho xuống trần để nương theo xác phàm mà học hỏi cho tiến hóa.

Đạo Cao Đài công nhận rằng thủy tổ loài người là các Hóa nhân do loài vượn cao cấp (vượn-người) tiến hóa mà thành, rồi dần dần sinh nở phát triển ra đông đúc. Sau đó, Thượng đế mới cho một số Nguyên nhân đầu thai xuống trần qua ngả các nữ Hóa nhân sinh ra, nhằm mục đích khai hóa các Hóa nhân, để chăm lo học hỏi và tiến hóa.

Con người sống dưới trần gian có ba thể: 1) Thể xác (hữu hình); 2) Linh hồn (vô hình); và 3) Chơn thần (bán hữu hình) làm trung gian cho Thể xác và Linh hồn.

Con người sống trên cõi thiêng liêng (vô hình) thì chỉ có hai thể: 1) Linh hồn; và 2) Chân (chơn) thần (xác thân thiêng liêng).

Khi chết, Thể xác con người hư nát, trở về với đất, còn Linh hồn và Chân thần thì sẽ bay lên cõi thiêng liêng, ở đó, trình diện với hai Đấng Phụ Mẫu là Đức Chí tôn và Phật Mẫu. Căn cứ vào phúc đức và tội tình đã gây ra nơi cõi thế, Linh hồn và Chân thần sẽ được Đức Chí tôn xét khen thưởng hay bắt đi đầu thai kiếp khác để trở lại trần gian sống mà trả dần nghiệp quả.

Chừng nào Linh hồn và Chân thần thực hiện được những việc hoàn toàn tốt đẹp (viên mãn) nơi cõi trần, xứng đáng là một tiểu Thượng đế thì khi trở về cõi Thiêng liêng, Đức Chí tôn sẽ khen thưởng xứng đáng và được hội hiệp cùng Đức Chí tôn.

Như thế, con người có một đời sống kéo dài tới vô tận : a) sống đời sống trên cõi thiêng liêng kia để an hưởng và suy nghiệm; và b) sống đời sống dưới cõi trần này để học hỏi, lập công quả, tu luyện để được tiến hóa một cách nhanh chóng.

1. CON ĐƯỜNG HỌC HỎI VÀ TU TẬP

Con người sống trong thời kỳ Hạ nguyên này cần khẩn trương tu tập hơn bao giờ hết để chuẩn bị cho công cuộc tái tạo tức là trở lại thời kỳ Thượng nguyên Thánh đức thái cổ. Tu có nghĩa là sửa chữa bản thân cho đúng với giềng mối đạo. Muốn và để biết đường tu thì phải học hỏi cho am hiểu. Muốn sự am hiểu ấy lắng sâu, áp dụng cho bản thân thì phải tự luyện tập khắp mọi nơi và suốt mọi lúc.

Như đã trình bày ở trên, về phương diện giáo lý, đạo Cao Đài là một tổng hợp đặt căn bản trên “Tam giáo Đồng nguyên, Ngũ chi Phục nhất”, đặc biệt phối hợp với Thánh giáo bao gồm những thông điệp được linh truyền trực tiếp qua cơ bút, phần lớn là những bài văn thơ (lục bát, thất ngôn tứ tuyệt, thất ngôn bát cú, song thất lục bát, v.v.) bao hàm ý nghĩa sâu xa và vi diệu.

Về mặt thực hành, đạo Cao Đài rút tĩa ít hoặc nhiều trong số những qui định tu tập, tiếp nhân xử thế của Phật giáo (như Giới luật Ăn chay, Ngũ giới cấm, Thiền định); của Lão giáo (như luyện Tam bảo: Tinh, Khí, Thần); của Nho Giáo (như Tam cương, Ngũ thường, Tam tòng, Tứ đức); của Thiên Chúa giáo (như tôn thờ Thượng đế, phẩm trật chức sắc và hệ thống tổ chức giáo hội các cấp.)

Để làm cho phù hợp với mọi trình độ dân trí và mức độ tin tưởng, giáo lý của đạo Cao Đài tổng kết những chánh niệm của các tôn giáo, làm thành Năm nguyên tắc chung (theo nhận xét của học giả Toan Ánh (1916-2009) trong cuốn Tín ngưỡng Việt Nam, quyển Thượng):

1. Về luân lý: Mọi người phải giữ đúng bổn phận đối với bản thân, với gia đình, với xã hội như một hình thức nới rộng của gia đình, và sau cùng, đối với toàn thể loài người như một đại gia đình của con người.

2. Về triết lý: Con người nên từ bỏ danh vọng, tiền tài và không nên sống xa hoa. Tóm lại, con người nên tự mình vượt thoát khỏi những ham muốn vật chất để tìm kiếm sự thanh thản tâm hồn và thanh khiết linh hồn.

3. Về thờ phụng: Con người phải tôn thờ Đức Ngọc hoàng Thượng đế, Đấng Chí tôn, người cha hiền của tất cả, đồng thời phải thờ kính Thần, Thánh, Tiên, Phật vì chư vị ấy họp thành một hệ thống thiêng liêng mầu nhiệm. Con người có thể thờ cúng tổ tiên, nhưng không được cúng mặn và không được dùng vàng mã.

4. Về tâm linh: Đạo Cao Đài xác nhận sự tin tưởng vào tính cách tồn tại vĩnh viễn của linh hồn con người. Linh hồn ấy có thể biến chuyển và chịu sự luân hồi tùy vào nghiệp quả các hành động của mình lúc sinh thời, cho tới khi toàn hảo và nhập làm một vào Đấng Chí tôn.

5. Về thông linh: Con người phải tu tập, đạt tới sự tịnh tâm để khám phá chân lý, làm sáng tỏ và củng cố Chân thần cùng thông linh với nguyên khí của vũ trụ, cũng là của Đức Ngọc hoàng Thượng đế.

6. ĂN CHAY

Đạo Cao Đài đòi buộc tín đồ phải ăn chay. Tín đồ ăn chay được chia làm hai hạng : 1) Hạ thừa; và 2) Thượng thừa.

Hạng Hạ thừa gồm tín đồ mới nhập môn. Sáu tháng đầu ăn chay mỗi tháng sáu ngày; kể từ tháng thứ bảy trở đi, ăn chay mỗi tháng mười ngày.

Hạng Thượng thừa thì ăn chay suốt (thường trực), gọi là trường trai.

VII. GIỮ NGŨ GIỚI

Việc ăn chay và giữ giới giúp cho người tín đồ (1) thanh lọc bản thể, tinh khiết tinh thần, luyện tập Bi Trí Dũng, để góp phần tránh quả báo luân hồi; và (2) đặc biệt, kiềm chế Thất tình (bảy tình cảm: mừng; giận; thương; ghét; buồn; vui; và muốn) và Lục dục (sáu ham muốn: nhìn thấy sắc đẹp; nghe âm thanh êm tai; ngữi mùi thơm dễ chị; món ăn ngon miệng; xác thân sung sướng; và ý nghĩ được thỏa mãn).

Người ăn chay, nhất là ăn chay trường, thì tương đối có thể dễ dàng giữ Ngũ giới vì:

1. Ăn chay thì tránh được sát sinh trong sự ăn uống. Đã không nỡ giết hại sinh vật để ăn thì cũng không nỡ giết sinh linh cho thỏa ý thích của mình. (Giới thứ nhất: Bất sát sinh);

2. Hễ không ăn thịt thì cũng dễ cử rượu, vì rượu thịt lúc nào cũng đi đôi với nhau như bóng với hình. (Giới thứ hai: Bất tửu nhục);

3. Không ăn thịt và uống rượu thì lòng dục lắng xuống, nên không nghĩ tới việc tà dâm, phá hoại nền nếp gia đình của người khác. (Giới thứ ba: Bất tà dâm);

4. Nhờ ăn chay mà lòng tham lam vật chất ít có cơ hội nảy nở. Đã tu thì dễ diệt được lòng tham muốn của cải tiền tài vì khi chết, linh hồn không thể mang theo của cải vật chất mà chỉ có thể đem theo công đức mình đã làm và tội lỗi mình đã phạm. Do đó, việc trộm cướp hay gian lận tài vật ít khi xảy ra. (Giới thứ tư: Bất du đạo);

5. Nhờ ăn chay mà tâm hồn dễ trở nên thanh cao, tránh được việc nói dối lường gạt người, gây đau khổ cho người mà đem lợi lộc về cho mình. (Giới thứ năm : Bất vọng ngữ).

VIII. GIỮ ĐẠO LÝ LUÂN THƯỜNG

Người tín đồ đạo Cao Đài còn phải gìn giữ và vun đắp các giá trị rút tỉa từ Nho giáo. Đó là:

1. Tam cương: Ba giềng mối Vua tôi, Cha con và Vợ chồng;

2. Ngũ thường: Năm tính hằng có là Nhân (Nhơn), Nghĩa, Lễ, Trí, Tín.

3. Tam tòng: Dành cho phụ nữ gồm 1) lúc còn ở nhà thì vâng lời cha mẹ; 2) lấy chồng thì phải thuận thảo với chồng; và 3) chẳng may chồng qua đời sớm thì phải hết lòng chăm sóc dạy dỗ con cái.

4. Tứ đức: Bốn đức hạnh của phụ nữ, gồm 1) công; 2) dung; 3) ngôn; và 4) hạnh.

5. GIỮ TỨ ĐẠI ĐIỀU QUI

Gồm Bốn điều luật lớn, đòi buộc người tín đồ phải tuân theo trong cuộc sống hằng ngày.

1. Phải tuân lời theo dạy của đấng bậc bề trên. Không hổ thẹn khi nghe lời góp ý, sửa sai của kẻ thứ bậc thấp hơn mình. Dùng lễ nghĩa sống hòa mình, hòa thuận với mọi người. Nều mình lỡ có lầm lỗi thì phải ăn năn và chịu thiệt thòi.

2. Chớ khoe tài, đừng cao ngạo, phải quên mình để giúp cho việc của người khác được có kết quả. Giúp người khác tu tập, sống đúng với Đạo, đừng bao giờ nhớ tới cừu hận riêng của mình; chớ trù ếm, vùi lấp người hiền đức, có năng lực.

3. Bạc tiền xuất nhập rõ ràng, chính xác; đừng vay mượn rồi không chịu trả. Đừng bao giờ xem thường hoặc khinh dễ người trên lẫn kẻ dưới; nếu mình là người trên thì phải giữ lễ trong khi dạy kẻ dưới. Nếu mình là kẻ dưới thì phải khiêm tốn và cung kính khi can gián người trên.

4. Đối xử với ai thì dù trước mặt hay sau lưng họ, lúc nào cũng phải có thái độ trước sau như một, đừng có trước thì kính trọng, sau thì khinh khi người ta.

Tóm lại, trong việc cư xử với người và đời đều phải lấy lòng khiêm nhượng và cung kính làm đầu. Tinh thần của lễ là kính. Nếu đã kính người thì luôn luôn hết lòng kính và tin, dù có mặt người đó hay không cũng vậy. Đừng thấy giàu sang mà quí trọng, chẳng nên thấy nghèo khó mà khinh thường. Nên dùng lời nói nhỏ nhẹ mà khuyên bạn hữu làm điều thiện. Phải hết lòng tôn trọng và tuân giữ phép nước và luật đạo. Đó là phương pháp tự mình tu sửa bản thân và lập công đức vậy.

1. LUYỆN TAM BỬU, THIỀN ĐỊNH, v.v.

Đậy là phương pháp luyện Tinh, Khí, Thần và Tọa thiền cùng nhiều Bí pháp khác dành cho hạng Thượng thừa.

Luyện Tam Bảo (Bửu) tức là luyện Tam hoa tụ đỉnh. Tam hoa, cũng gọi là Tam Bảo, gồm (1) Tinh; (2) Khí; và (3) Thần, ba cái tốt đẹp của con người. Tinh là chất tinh túy của xác thân; Khí là khí chất bổ dưỡng theo máu, luân lưu nuôi dưỡng cơ thể; Thần là trí não, sự sáng suốt hiểu biết.

Tam hoa tụ đỉnh là luyện cho Tinh Khí Thần hiệp nhất, tụ lại nơi đỉnh đầu, gọi là Nê Hoàn cung. Muốn được như vậy, hành giả trước hết phải bảo Tinh, dưỡng Khí, tồn Thần; kế đó, phải luyện Tinh hóa Khí, luyện Khí hiệp Thần, luyện Thần hoàn (hườn) Hư. Tới khi Tam Bảo hiệp nhất nơi Nê Hoàn cung, thì mới tạo được Chân (chơn) thần huyền diệu, xuất nhập thể xác qua cửa Nê Hoàn cung mà vân du giao tiếp với quí vị ở cõi thiêng liêng.

Thiền định, còn gọi là Thuyền định, nghĩa là đặt mình trong trạng thái tĩnh lặng, để được giải thoát hoàn toàn và giác ngộ viên mãn.

Hành giả (người theo thiền định) khi sinh hoạt bất cứ việc gì thì cũng giữ cho con tâm của mình chú ý, hồn nhiên và an tịnh. Nếu Tọa thiền thì ngồi theo tư thế kiết già – còn gọi là tư thế hoa sen – thở bụng, rất sâu rất nhẹ và đều, tay giữ Thiền ấn, và giữ cho lòng được trống không – tâm vô niệm – đó cũng là chánh niệm. Đức Đông Phương Lão tổ giáng cơ định nghĩa rằng:”Vô niệm là gì? Vô niệm đây là không niệm những gì ưu tư phiền não, buồn giận ghét ưa theo cơ quan ngũ tặc, mà phải bế lại thâu (thu) vào bên trong, độc hành chánh niệm… Chánh niệm là gì? Cái vô niệm chẳng phải là không cho chánh niệm, mà là không cho tà niệm… Chỗ gọi là tà niệm là dục niệm. Cho nên vô niệm là tâm không nhiễm trước, không tà không dục”.

CHƯƠNG IV: NGHI LỄ VÀ THỜ PHỤNG

So với các tôn giáo khác, nghi lễ và cách thức thờ phụng của đạo Cao Đài thuộc loại giản dị nhất, tuy thế, vẫn đạt tới mức thành tâm và trang trọng nhất. Tín đồ chỉ cần hằng ngày cầu nguyện ở trong riêng của mình nhà mình (tư gia) hay ở thánh thất của cộng đoàn.

Theo nguyên tắc, tín đồ không được xây bàn, cầu cơ và cầu đồng, để tránh sự lợi dụng thần quyền của những kẻ dựa vào cơ bút, đồng bóng. Không có phép xưng tội như bên Thiên Chúa giáo. Số lượng chức sắc chỉ vừa đủ để giảng đạo, để khuyên nhủ tín đồ sống đúng với luật Đạo được qui định cụ thể trong giáo lý.

Hình ảnh thờ phụng tượng trưng cho Ngọc hoàng Thượng đế Đấng Chí tôn là Thiên Nhãn.

Tại thánh thất, việc thiết lập bàn thờ thì tùy vào khung cảnh của thánh thất và của chi phái mình, nhưng trên cao, ở nơi trang trọng nhất, vẫn phải là hình Thiên Nhãn.

Tại tư gia, bàn thờ cũng bày biện tùy theo chi phái và hoàn cảnh gia đình. Nhưng phải có đủ các khí cụ thờ phụng để khi hành lễ thì thắp nến, thắp hương, và trang trọng hơn thì đốt trầm.

Hằng ngày, tín đồ đạo Cao Đài hành lễ bốn lần, gọi là cúng tứ thời, vào : 1/ giờ Tí – 24 giờ nửa đêm; 2/ giờ Mẹo (6 giờ sáng); 3/ giờ Ngọ (12 giờ trưa); và 4/ giờ Dậu (6 giờ chiều). Việc hành lễ hằng ngày cũng là phương pháp hàm dưỡng tâm tính cho bản thân mình và toàn cả gia đình. Thân nhân của tín hữu Cao Đài còn tụ họp để kinh nguyện trong các dịp thờ phụng tổ tiên, lễ lạc của gia đình và giỗ húy nhật.

Mỗi tháng hai ngày. (1) Ngày Mùng một đầu tháng (sóc) và (2) ngày Rằm trăng tròn (vọng), các tín hữu phải tề tựu tới thánh thất để làm lễ, dưới sự chủ lễ của một chức sắc. Ngoài ra còn có những ngày đại lễ, cũng như những dịp hôn phối, lễ nhập đạo của dâu rễ hoặc con cái.

Lễ vật dâng cúng trong những buổi hành lễ rất đơn sơ, chủ yếu là hoa, rượu và trà, tượng trưng cho Tinh, Khí và Thần. Sáng sớm và buổi chiều cúng dâng nước trà, trưa và đêm thì dâng rượu lễ chưng cất bằng trái nho. Những ngày sóc và vọng hay đại lễ, kỵ giỗ, thì có thêm phần cúng lễ bằng hoa quả.

Trong lúc thờ phụng các tín hữu đọc kinh hoặc hát thánh ca theo trong sách đã soạn sẵn cho từng dịp lễ. Về nhạc lễ, các thể điệu được dùng trong đạo Cao Đài phần nhiều rất giống bài bản thường dùng trong lễ nhạc dân gian miền nam Việt Nam với bát âm và các nhạc cụ dân tộc như trống, chiêng, mõ, đàn, kèn, tiêu, thiều,v.v.

CHƯƠNG IV: TỔ CHỨC CỦA ĐẠO CAO ĐÀI

Một cách tổng quát, đạo Cao Đài được tổ chức rất chặt chẽ với những sinh hoạt và quản lý rất có tính nội bộ – có phần giống với hệ thống tổ chức và phẩm trật tăng lữ của giáo hội Công giáo La Mã – với một Tòa thánh ở trung ương và ba ngành giống như tam quyền phân lập (lập pháp, hành pháp và tư pháp), cùng các cơ sở tôn giáo hàng dọc (hạ tầng cơ sở) ở cấp tỉnh, thành phố, thị trấn, làng xã, tương ứng với các cấp chính quyền trong một nước; từ trên xuống dưới, nếu đầy đủ thì có năm cấp. Ở hạ tầng cơ sở thì có Tỉnh đạo (hoặc Châu đạo), xuống tới Họ đạo (ở quận hoặc xã tùy vào số lượng phát triển tín đồ) Cao Đài, có các chức việc gọi là Ban Trị sự; còn việc tế tự tại thánh thất của Họ đạo (cũng có khi gọi theo lối dân giã là “chùa”) thì thường là một vị Lễ sinh cử xướng, do từ bên trên phong và cử xuống.

Đạo Cao Đài có các tu viện, được gọi là tịnh thất, dành cho những tín đồ muốn đến ở nội trú mà thường trực tu luyện ngày đêm.

Ngoài tầng lớp tín đồ, đạo Cao Đài có giới tăng lữ – không phân biệt nam nữ – bao gồm những vị Thiên phong từ phẩm trật Giáo hữu (để dễ hiểu, có thể so sánh với chức thánh Linh mục, Mục sư của Thiên Chúa giáo hay Tì kheo của Phật giáo) trở lên; cũng có chi phái gồm cả chức Lễ sinh vào giới tăng lữ.

Sách Lược sử Đạo Cao Đài của Hội thánh Truyền giáo Cao Đài có mô tả một cách chi tiết hệ thống tổ chức của Giáo hội, các cơ quan dành cho tăng lữ và dành cho quần chúng tín đồ với những danh xưng, chức năng và thẩm quyền tương ứng như dưới đây.

Để giáo hóa nhân sinh và quảng bá. rao truyền chân đạo, đạo Cao Đài thể theo ba yếu tố cấu tạo càn khôn sự vật là Lý, Khí, Hình hay Tinh, Khí, Thần, mà tổ chức Giáo Hội gồm có ba đài:

– Bát quái đài;

– Cửu trùng đài;

– Hiệp thiên đài.

1. Bát quái đài (Octogonal Divine Palace), hay là Vô vi đài, tượng trưng cho hồn của Đạo. Bát quái đài do Đức Thượng đế Chí tôn thống ngự, chưởng quản toàn thể Phật, Thánh, Tiên, Thần và nắm quyền siêu rỗi toàn linh.

2. Cửu trùng đài (Palace of Nine Degrees of the Episcopal Hierachy), hay Hữu hình đài, tượng trưng cho xác của Đạo, hồn phải dựa vào xác để vận dụng cơ năng sinh hoạt hầu được tiến hóa. Bát quái đài cũng vậy, cần có Cửu trùng đài để làm cơ sở giáo hóa phổ độ chúng sinh. Cửu trùng đài có công năng mở đường giải thoát cho nhân sinh để thành Tiên tác Phật. Cửu trùng đài do Giáo tông (Pope) chưởng quản, tùng quyền điều độ lập pháp của Bát quái đài. Dưới Giáo tông có các cấp như:

3 vị Chưởng pháp (Legis-Cardinal; Censor Cardinal)

3 vị Đầu sư (Cardinal)

36 vị Phối sư (Archbishop)

72 vị Giáo sư (Bishop)

3.000 Giáo hữu (Priest)

• Lễ sinh (không giới hạn số lượ‹ng) (Student-Priest)

• Chức việc (Chánh, Phó Trị sự và Thông sự)

• Nhân sinh tín đồ.

Từ Giáo tông đến tín đồ gồm có chín phẩm, gọi chung là Hội thánh Cửu trùng Đài. Chức sắc Cửu trùng đài gồm: — Ba chức Thiên phong là 1/ Lễ sinh [để dễ hiểu, cương vị như chức Phó tế của Thiên Chúa giáo); 2/ Giáo hữu (cương vị như chức Linh mục, Mục sư, Tì kheo]; và 3/ Giáo sư (cương vị như chức Giám Mục của TCG]. — Ba chức Đại Thiên phong là 1/ Phối sư [cương vị như chức Tổng Giám mục của TCG); 2/ Đầu sư (cương vị như chức Hồng y của TCG]; và 3/ Giáo tông ‘tại thế’ (cương vị như chức Giáo Hoàng của TCG).

Chức sắc Đại Thiên phong hành sự tại Tòa thánh Trung ương.

Các chức sắc Thiên phong đi hành đạo khắp nơi, hoặc giữ các cơ quan hành sự trong Đạo.

Chức sắc Cửu trùng đài có 3 phái: 1) Thái; 2) Thượng; và 3) Ngọc. Cả ba được phân công phụ trách các cơ quan của Hội thánh để nâng đỡ tín đồ về các phương diện: a) nhân đức; b) nhân sinh; và c) nhân trí. Ba chữ Thái (Phật giáo), Ngọc (Khổng giáo), Thượng (Lão giáo) đứng trước tên thế gian của một tín đồ cộng với chữ Thanh làm thành thánh danh (tên thánh) của đạo hữu; cho thấy tôn giáo gốc của người đó trước ngày gia nhập đạo Cao Đài. Thí dụ Thái Hữu Thanh, Ngọc Quân Thanh, Thượng Huệ Thanh.

3. Hiệp thiên đài (Palace of Meeting Between God and Mankind; Temple of the Divine Alliance) là cơ quan bán hữu hình, làm trung gian giữa Bát quái đài và Cửu trùng đài, làm môi giới giữa vô vi và hữu hình. Hiệp thiên đài là nơi Giáo tông đến thông công cùng Đức Thượng đế và Chư Phật, Thánh, Tiên để điều độ đúng đường cơ phổ độ và siêu rỗi toàn linh.

Bát quái đài ban pháp lập đạo. Cửu trùng đài cầm pháp hành đạo. Hiệp thiên đài bảo pháp hộ đạo và cũng là cơ quan chuyên trách việc đàn cơ hiệp với Đấng Chí tôn trong tinh thần ‘Thiên Nhân hiệp nhất’.

Hiệp thiên đài đặt dưới quyền chưởng quản của Đức Hộ pháp (The Maintainer of the rules and laws; The Chief of Temple of Divine Alliance).

Dưới Đức Hộ pháp có 2 vị Thượng phẩm (Chief of the Sacerdotal Body) và Thượng sinh (Chief of All the Lessen Order of the Religion) cùng 12 Thời quân (Cardinal), phân ra ba chi 1) Thế (Life); 2) Pháp (Laws); và 3) Đạo (Religion).

Ngoài ra, trong hoạt động của Đạo, các quyết định hệ trọng đều do các hội cộng đồng quyết nghị, theo thứ tự từ dưới lên trên.

1. Hội Nhân sinh (The Popular Council) : gồm từ hàng Lễ sinh xuống đến tín đồ nam nữ.

2. Hội thánh (Sacerdotal Council, Assembly of Saints) : gồm từ Giáo hữu đến Phối sư

3. Thượng hội (The Superior Council) : gồm các chức sắc từ Chánh Phối sư trở lên.

4. Đại hội Vạn linh (The General Assembly of All the Souls) : gồm chung các Hội Nhân sinh, Hội thánh và Thượng hội, tức là toàn thể Giáo hội quyết định và cầu Đức Chí tôn phê chuẩn, theo lẽ Nhân ý hiệp cùng Thiên ý, tức là ‘Thiên Nhân hiệp nhất’. Vậy nên đạo Cao Đài không có tính cách thần quyền tuyệt đối.

Về giới luật tu hành, toàn thể giáo đồ đạo Cao Đài được chia thành bốn hạng:

1. Chức sắc Cửu trùng đài từ Lễ sinh trở lên, tất cả phải phế đời [bỏ việc đời qua một bên] hành đạo, trường trai thủ giới.

2. Chức sắc Hiệp thiên đài phải trường trai tuyệt dục giữ thân tâm thanh tịnh để chấp cơ tiếp xúc Thiêng liêng giáo hóa nhân sinh.

3. Tín đồ nam nữ giữ ngũ giới cấm, tứ đại điều qui, thiết Thiên bàn thờ tại nhà, lễ bái mỗi ngày bốn buổi (Tý, Ngọ, Mẹo [Mão], Dậu).

4. Hạng tối thượng nhất thừa không phân biệt chức sắc hay giáo đồ, hành đạo lâu năm, công viên quả mãn, ly gia cắt ái, được vào tịnh thất (hay thánh tịnh) tu luyện theo Thiên Đạo để siêu phàm nhập Thánh.

Như những gì được trình bày ở trên, đạo Cao Đài được tổ chức có qui củ, theo một qui mô chặt chẽ, rộng lớn, để có đủ khả năng và công dụng truyền bá chân (chơn) đạo khắp hoàn vũ (địa cầu).

CHƯƠNG V: THỜI KỲ MỞ MANG VÀ PHÂN CHIA CHI PHÁI

Theo cuốn Lược Sử Đạo Cao Đài đã dẫn thì

“Đạo càng ngày càng bành trướng, nhơn sinh tín ngưỡng càng thêm đông, thì sự mở rộng pháp môn để thêm nhiều phương tiện độ dẫn nhơn sinh tùy theo căn cơ trình độ mỗi người là việc tất nhiên. Do đó, đạo phân chia ra nhiều chi phái, mỗi chi phái tích cực hoạt động theo đường lối mình và đã đem mối đạo truyền rộng khắp các nơi.

“Sau khi đạo đã công khai tổ chức xong, Đức Ngô Minh Chiêu nhường cơ Phổ độ cho Ngài Đầu sư Thượng Trung Nhựt [Lê Văn Trung] để trở về Cần Thơ chuyên lo việc tịnh luyện, truyền dạy khoa nội giáo bí truyền, để đạt cơ siêu phàm nhập Thánh. Về sau Ngài qui liễu, môn đệ của Ngài lập thành phái đạo Chiếu Minh.”

Sự phân chia ngày càng nhiều, chính có phụ có. Để giúp tín đồ Cao Đài hiểu biết nhau hơn, chúng tôi có thể tạm thời liệt kê như sau :

1. Chiếu Minh: cũng gọi là Chiếu Minh Tam Thanh, do tiền bối Ngô Minh Chiêu thành lập, sau khi Ngài tách rời khỏi cơ Phổ độ về ở Cần Thơ ngày 24.04.1926. Về sau gọi là Chiếu Minh Vô vi vì chủ trương tu đơn (đan) và phân thành Chiếu Minh Long Châu, Cao Đài Thượng đế Hội giáo hay là Chiếu Minh đàn. (Việc trần thiết Thiên bàn của phái Chiếu Minh khác với bên Phổ độ; trên thờ Thiên Nhãn, dưới có tam bửu nhang đèn, thêm hình ngài Ngô). Về sau, phái Chiếu Minh cũng chia thành nhiều chi như: Khăn Trắng, Khăn Đen, Long Châu.

2. Minh Chơn Lý (1931-1935): đặt tại Cầu Vỹ (Định Tường) do tiền bối Nguyễn Văn Ca (Ngài Thái Ca Thanh) thành lập. Phái này hoạt động với sự cộng tác của phái Cầu Kho của tiền bối Trần Đạo Quang gồm quí vị chức sắc và đạo hữu hai miền Tiền Giang, Trung Giang và Hậu Giang như quí vị Lê Kim Tỵ, Nguyễn Văn Tòng, Nguyễn Văn Thiệu, v…v..

Phái Minh Chơn Lý theo đuổi ba mục đích : 1) chấn chỉnh nền đạo; 2) lo phổ độ người vào cửa đạo; và 3) ra kinh sách khuyến thiện như kinh Tu chơn thiệp quyết; Chánh giáo thánh truyền; Chánh tà yếu lý; Giác mê khải ngộ. Các bài kinh nhật tụng bằng chữ quốc ngữ như Kinh xưng tụng Thầy, Mẹ, Tam giáo.

Phái này ban đầu hoạt động rất qui mô, nhưng về sau thu hẹp dần nên sự phát triển rất hạn chế.

3. Tiên Thiên: do Ngài Giáo hữu Thượng Chính Thanh thành lập năm 1931, trụ sở trung ương tại Sóc Sải (Bến Tre). Trước ngày khai đạo, tiền bối đã theo học Đạo tại Toà thánh Tây Ninh. Sau tiền bối lập đồng tử riêng để cầu cơ nên rời khỏi Thánh địa Tây Ninh. Tiền bối về quê nhà làng Phước Mỹ Tây, quận Cái Bè (Định Tường) lập ra phái Tiên Thiên. Tiền bối hành đạo theo lối riêng của mình.

Vào khoảng hai năm 1932 và 1933 có một số chức sắc Minh Chơn Lý [chân lý] thích nghe thiên cơ nên gia nhập vào phái Tiên Thiên như quí vị Lê Kim Tỵ, Nguyễn Văn Tòng, v…v. Phái này lập Thất thập nhị tịnh và ấn tống nhiều kinh sách như Tiếng trống giác mê; Minh giáo thánh truyền; Thi văn diệu lý; Ngọc minh kinh; Diệu minh kinh; Bát bộ chơn kinh; Thánh đức chơn kinh, v.v..

Cơ bút phái Tiên Thiên phong cho tiền bối Thượng Chính Thanh làm Ngọc Chưởng pháp và chỉ định Vĩnh Nguyên Tự làm hội quán Hiệp thiên đài dưới quyền chưởng quản của tiền bối Ngọc Lịch Nguyệt (1890-1947).

Phái Tiên Thiên có một sắc thái riêng biệt, hoạt động rất rộng do nhiều chức sắc tài ba lỗi lạc, nên đã tạo tác được gần đủ 72 thánh tịnh, và sau cùng là xây dựng được một cơ sở có tầm mức quan trọng, lãnh sứ mạng đem Đạo về miền Trung thành công. Phái này chỉ phục sức toàn màu trắng.

4. 4. Minh Chơn Đạo hay Cộng đồng Hội giáo: Đặt tại Giồng Bướm, quận Phước Long (Bạc Liêu), tên gọi là Toà thánh Ngọc Minh hay là Toà thánh Hậu Giang. Phái này do ba vị Đại Thiên phong của phái Minh Chơn Lý chủ trì là chư vị tiền bối Trần Đạo Quang, Cao Triều Phát, Nguyễn Văn Thiệu. Tiền bối Phát thụ phong Thái Chưởng Pháp. Sau Toà thánh Tây Ninh, phái Minh Chơn Lý, Ban Chỉnh Đạo, phái Tiên Thiên, phái Minh Chơn Đạo có một số thánh thất và nhiều đạo hữu rải rác khắp các tỉnh miền Hậu Giang. Phái này hành y theo Tân Luật và Pháp Chánh Truyền, lo việc phổ độ nhân sinh. Nhưng về sau, chuyển hướng, thờ Trái tim và Thập ngũ linh đăng.

5. Ban Chỉnh Đạo: Được thành lập vào năm Giáp Tuất (1934) do Ngài Đầu sư Ngọc Tương Thanh (Nguyễn Ngọc Tương), trụ sở trung ương tại Bến Tre. Ngài Đầu sư Ngọc Tương Thanh là vị Giáo phẩm đã rời Tòa thánh Tây Ninh sau cùng, khi sự hàn gắn nội bộ bị rạn nứt, không thể cứu vãn được nữa. Ngài về An Hội thuộc Châu Thành tỉnh Bến Tre, cùng với hai vị tiền bối Thiên phong là Lê Bá Trang và Nguyễn Văn Lai, lập ra Ban Chỉnh Đạo với tâm nguyện là lấy hậu thuẫn nhân sinh để chính đốn lại công việc của nền Đạo, nhưng ngược lại, lại đưa tới việc trở thành một Hội thánh biệt lập. Về sau gọi là Hội thánh Bến Tre mà tiền bối Nguyễn Ngọc Tương là Giáo tông. Tiền bối Lê Bá Trang được thăng lên chức Chưởng pháp.

Sau Toà thánh Tây Ninh, phái Bến Tre có tới mấy trăm thánh thất cùng mấy trăm ngàn tín hữu. Phái này hành đạo theo Tân Luật, Pháp Chánh Truyền và Thánh ngôn Hợp tuyển như buổi ban sơ. Tiền bối Tương nhập tịnh năm 1942 và qui vị năm 1951.

6. Bạch Y Liên đoàn: Do Ngài Đầu sư Ngọc Tài Thanh (Nguyễn Bửu Tài) thành lập năm Bính Tý (1936), trụ sở tại Rạch Giá.

7. Cầu Kho : thành lập năm 1930. Ban đầu chỉ có tên là tiểu Thánh thất Cầu Kho (Sài Gòn). Nơi đây từng là nơi sinh hoạt sớm nhất của các vị chức sắc tiền bối khi còn là nhà tư của cụ Đốc học Đoàn Văn Bản ở miệt Cầu Kho. Thánh thất này có chủ trương trung lập, dung hòa mọi chi phái, nhưng sau khi các phái đã thành hình và có sự hoạt động riêng rồi thì nơi đây lại cũng mặc nhiên trở thành một phái.

Thánh thất Cầu Kho nay đổi tên là Nam Thành Thánh thất, ở đường Nguyễn Cư Trinh, Sài Gòn. Đây là trung tâm tu học, thuyết pháp ra sách, báo chí, phổ độ nhân sinh.

Lãnh đạo phái này có quí vị tiền bối Đoàn Văn Bản, Vương Quan Kỳ, Võ Văn Tường, Trần Quang Minh, Huỳnh Trung Tuất, Nguyễn Phát Trước (tự Tư Mắc). Về sau thêm quí vị tiền bối Lương Văn Bồi, Phan Trường Mạnh, Trần Văn Quế, Nguyễn Văn Phùng….

Một số quí vị Thời quân Hiệp thiên đài ở Toà thánh Tây Ninh cũng từng đến đây hội đàm Đạo sự như quí tiền bối Nguyễn Bảo Pháp, Lê Bảo Thế, v.v.

8. Tây Ninh: Tòa thánh Tây Ninh chính là Tổ đình Trung ương của Đạo Cao Đài, không mang sắc thái của một phái. Nhưng vì đang lúc trong cơ phát triển, nội bộ Tòa thánh đã có sự bất đồng về chủ trương; về sau càng ngày càng rạn nứt nghiêm trọng. Cuối cùng các vị Đại Thiên phong chức sắc cao cấp lần lựợt ra đi để thành lập phái riêng hầu mong chấn chỉnh lại Tòa thánh, nhưng rồi rốt cuộc Tòa thánh cũng mặc nhiên thành một phái.

9. Hội thánh Truyền giáo Cao Đài: Được chính thức thành lập vào ngày 01.02 Bính Thân (1956), là hậu thân của Quyền Hội thánh Trung kỳ vốn được thành lập vào ngày 15.07 Kỷ Mão (1939). Đây là một giáo sở tiêu biểu cho sự phát triển rầm rộ không ngừng của nền Đại Đạo, đã do hầu hết các chi phái đạo ở miền Nam chung tay góp sức làm nên. Do đó, Hội thánh Truyền giáo Cao Đài tự thân không phải là một chi phái đối diện với các chi phái miền Nam, mà trái lại, Hội thánh Truyền giáo Cao Đài là hiện thân sự hòa hiệp của mọi chi phái Đạo, đúng như bản chất cố hữu mà Thánh giáo đã minh họa là “chung sức rán vun nền đạo đức”.

Sau đó, cơ Đạo miền Trung đã lần lượt hình thành qua các giai đoạn thời gian dưới sự hướng dẫn của Đấng Thiêng liêng, và nơi đây có một phương châm sinh hoạt thuần nhất, đó là giữ vai trò trung lập ”Không chi phái, không địa phương, chỉ một lòng phụng sự Đạo Trời”. Tuy nhiên, với phương châm ấy rồi cũng có một sắc thái đặc biệt của nó, cho nên cuối cùng Hội thánh Truyền giáo Cao Đài tại Đà Nẵng cũng đứng riêng thành một phái để chờ ngày hội hiệp với toàn thể. Hội thánh Truyền giáo Cao Đài đã trải qua ba giai đoạn phát triển để có được sự hiện hiện như ngày nay, đều đã được điều độ trên cơ sở Pháp Chánh truyền, Tân Luật và Thánh ngôn Hợp tuyển.

10. Thông Thiên Đài: do quí vị tiền bối Nguyễn Văn Nhã (bác sĩ), Lê Quang Hộ (đốc phủ) và Quách Văn Nghĩa (Đại điền chủ) lập nên. Ngoài ba vị ấy, còn có chín vị khác như tiền bối Huê Chương (tiền bối Thân), Nguyên Ngọc (tiền bối Đức), Cẩm Đình, Quảng Vân ..v…v.

Phái Thông Thiên Đài có liên lạc với Tòa thánh Tây Ninh nhưng không chịu qui về Toà thánh. Thánh thất phái này đặt tại Đông Sơn, tổng Hoà Đồng thượng (tỉnh Gò Công).

11. Liên Hoà Tông Phái: hay Liên Hoà Tổng hội đặt tại Thánh thất Cầu Kho (Sài Gòn) do tiền bối Nguyễn Phan Long và tiền bối Trần Văn Quế lập nên năm 1935. Vì nhận thấy sự chia rẻ chi phái làm tổn thương quá nhiều uy tín của nền Đạo nên phái này lập ra để liên hoà.

12. Trung Hoà Học Phái: hay Nữ Trung hoà (Trong sách Histoire et Philosophie du Caodaisme của Gabriel Gobron ghi lầm là hai phái) do quí tiền bối Phan Trường Manh, Trương Kế An tổ chức có tính cách thanh niên. Chú trọng vào sự học tập, hành đạo hơn là một chi phái có nhiệm vụ hành chính và phổ độ. Tiền bối An thụ phong Bảo Y Quân (1972)

Trung Hoà Học Phái đặt tại Thánh thất Minh Đức (Kiên Giang) do bà Nữ Đầu Sư Ngọc Nhiên Hương Chưởng quản. Hiện nay đặt tại Sài Gòn.

13. Tây Tông Vô Cực: do tiền bối Nguyễn Bửu Tài lập nên, trụ sở đặt tại thánh tịnh Tây tông Vô Cực cung ở làng Chẹt Sây (Kiến Hoà).

Phái này cũng như phái Tiên Thiên gồm các bậc chân tu, trường trai, tuyệt dục, ly gia cắt ái, chuyên luyện kim đan theo lối cổ. Sở dĩ gọi là Tây Tông nhằm đối lại với phái Đông Tông của tiền bối Ngô Minh Chiêu từ Phú Quốc dời về Sài Gòn (phía đông Nam phần).

14. Tuyệt Cốc: do hai tiền bối Nhuận và Ruộng (Nguyễn Ngọc Điền) trước làm công quả tại Toà thánh Tây Ninh, sau đó tách riêng với một số người xuống tóc, mặc áo dài tuyệt cốc (không ăn ngũ cốc) rồi cùng nhau vào đại điện của Đền (Tòa) thánh (Tây Ninh) lên ngồi trên bảy cái ngai trước Bát quái đài (gồm 1 ngai Giáo tông, 3 ngai Chưởng pháp và 3 ngai Đầu sư) (theo Hoài Nhân, Bốn mươi năm lịch sử đạo Cao Đài [1926-2966] Biên Hoà 1966). Chi phái này chưa có chức sắc, thánh thất, hành đạo và truyền đạo.

oOo

Thực tế, ngày nay con số thánh thất tự trị lập nên rất nhiều; lắm nơi lớn mạnh, trong khi 14 chi phái vừa kể thì có một số hầu như chẳng còn dấu vết gì. Ngoài 14 phái trên, còn có các phái đáng kể thểm là :

1. Bạch Y Chơn Lý: Do quí vị tiền bối Nguyễn Văn Tòng, Tô Bửu Tài lập thành thánh thất tại Mông Thọ (Kiên Giang) gọi là Hội thánh Bạch Y chuyên lo phổ độ chúng sinh, củng cố nội bộ theo Tân luật, Pháp Chánh truyền, nhưng chỉ vận toàn đồ trắng.

2. Tam Kỳ Nguyên Bản: được thành lập bởi Ngũ vị Thiên sư của phái Minh Chơn Lý tách ra làm thành một nhóm gồm quí vị tiền bối Nguyễn Văn Kiên, Nguyễn Văn Phấn và nhiều vị nữa. Phái này đã đi đến chỗ siêu hình siêu tướng về cách thờ phụng, trên Thiên bàn không có hình tượng dấu hiệu gì cả. Thánh thất đặt tại Tiên An với lối kiến trúc đặc biệt, số lượng tín đồ ít.

3. Toà Thánh Nhị Giang: đặt tại Châu Đốc (An Giang). Toà Thánh này thi hành theo Tân Luật và Pháp Chánh truyền, và cũng có Hội thánh lưỡng đài.

4. Toà Thánh Tiền Giang: đặt tại thánh tịnh Minh Kiến Đài thuộc làng Hạnh Thông Tây, quận Gò Vấp (Gia Định).

CHƯƠNG VI: VIỆC HIỆP NHẤT CÁC CHI PHÁI

Vào khoảng các năm 1945-1946 quí vị tiền bối Nguyễn Hữu Đắc, Lê Kim Tỵ thành lập cơ quan Cao Đài Hiệp nhất để qui hiệp các chi phái. Về sau, Cựu Quốc trưởng Phan Khắc Sửu (1893-1979) thành lập Cao Đài Thống nhất cũng để qui tụ các chi phái, nhưng việc vẫn không thành.

Vào 15 tháng 6 năm Giáp Thìn (1964) một cuộc đại hội của Đại diện Hội Thánh các chi phái đạo Cao Đài tại Tam giáo điện Minh Tân (Sài Gòn) gồm có Đại diện của bảy Hội Thánh và Đại diện của chín tổ chức (cơ quan) Đạo, mục đích là tìm phương pháp qui hiệp thống nhất các chi phái Cao Đài về Toà thánh Tây Ninh. Đại hội giao cho tiền bối Phan Khắc Sửu chủ toạ phiên họp.

Đại hội quyết định thành lập ban vận động lấy hiệu là Tổng hợp Chi phái Cao Đài, tạm thời uỷ quyền cho tiền bối Trần Văn Quế (1902-1980) phụ trách việc tiếp xúc với các Hội thánh.

Đại hội Tổng hợp Chi phái Cao Đài họp ngày 16 tháng 7 năm Giáp Thìn (tức 23.8.1964) tại thánh thất Nam Thành gồm có bảy đại diện các Hội thánh. Sau khi bàn thảo, thành lập Ban Chấp hành Lâm thời với danh hiệu Ban Vận động Tổng hợp Chi phái Cao Đài. Vị Tổng Thư ký là tiền bối Trần Văn Quế (Tiền bối Trần Văn Quế thụ phẩm Giáo sư tại Toà thánh vào năm 1948 và có chân trong Khảo Cứu vụ, đại diện Hội thánh Truyền giáo). Những chức vụ khác chia cho các chi phái sau đây: Hội thánh Nhị Giang, Toà thánh Tây Ninh, Bạch Y Liên đoàn, Cộng đồng Hội giáo, v.v. Về sau tiền bối Trần Văn Quế có hướng dẫn phái đoàn về Toà thánh Tây Ninh để thống nhất nhưng bất thành, vì còn có một số ý kiến chưa tương hợp.

oOo

Như thế, tuy phân thành nhiều chi phái nhưng nói chung, việc tổ chức, thờ phụng và kinh sách vẫn tương đối không khác nhau nhiều. Cơ bản, các chi phái đều tôn trọng Thánh ngôn Hợp tuyển, Tân Luật và Pháp Chánh truyền.

Tác giả Huệ Minh đã trình bày thực trạng ấy với lòng thiết tha, cảm khái và những cái nhìn lạc quan như sau, trong bài “ĐẠI ĐẠO TAM KỲ PHỔ ĐỘ: SÁNG KHAI – HÌNH THÀNH – PHÁT TRIỂN”, đăng ở báo Sống Đạo số 6, Xuân Quí Mùi 2003, tr. 60-61, như sau:

“Sự hình thành chi phái quá sức trầm trọng như kể trên, nhất định trong chúng ta không ai mong muốn cả. Tuy nhiên nếu tĩnh tâm mà phán xét thì trong sự phân chi phái ấy đã có một tác dụng lớn lao mà kết quả là cơ phát triển nền Đạo rất khả quan. Tác dụng này chỉ được phát sinh trong một thời gian tương đối ngắn, nhưng thành quả thì rất to lớn ngoạn mục. Thành quả này đối với con người, dù cá nhân ấy có tài trí đến bao nhiêu cũng khó đạt được.

“Ngoài ra, phái chi trong đạo Cao Đài tuy đã phơi bày một sự thực không kém phần chua chát, một tình huống quyết liệt đau buồn, thế mà trong đó hầu hết mọi người tín hữu Cao Đài của mọi chi phái tuyệt đối không có ý tỵ hiềm nhau, không có đối nghịch, hoặc hơn thế nữa, họ còn quí mến nhau và tỏ ra vui mừng vồn vã khi có dịp hội diện nhau.

“Một đặc điểm cao quí nhất trong các chi phái Cao Đài là vẫn thờ một Thầy là Thượng đế Chí tôn, vẫn thờ một Thánh tượng Thiên Nhãn, vẫn tụng một bài Chí tôn Bữu cáo như nhau và luôn luôn cầu nguyện cho nhau đến ngày triệt tiêu hết mọi hàng rào chi phái, thậm chí những hàng Chức sắc, Chức việc và Đạo tâm nam nữ đã tự ý tạo điều kiện cho nhau để được sinh hoạt chung dưới các hội trường thánh thất của nhau trong tinh thần cảm thông sâu sắc.

“Những sự thật đó khiến cho mọi người chúng ta tưởng chừng như đạo Cao Đài chưa bao giờ phân chia chi phái. Có lẽ hiện tượng đó là chân thật tự đáy lòng mọi người, nó là những ước mơ có thể trở thành thực sự trong một tương lai gần đây. Đó là niềm tin chính đáng mặc dù không kêu gọi thống nhất, nhưng vẫn có cơ sở đúng đắn, cho nên Đức Chí tôn dạy rằng:

“Bửu tòa thơ thới trổ thêm hoa

Mấy nhánh rồi sau cũng một nhà.

“Tóm lại, cơ phát triển của đạo Cao Đài đương diễn tiến không ngừng bằng nhiều cách, bằng nhiều yếu tố, nhiều nhịp độ khác nhau mà chúng ta với một khả năng hữu hạn của con người không thể nào nhìn thấy được, đó là điều hiển nhiên rất mầu nhiệm.”

PreviousCao ĐàiNext5.Nghiên cứu Quốc tế

Last updated 1 year ago

Was this helpful?