Lời Phật dạy : NGƯỜI MÙ SỜ VOI
Last updated
Was this helpful?
Last updated
Was this helpful?
Lời Phật dạy
NGƯỜI MÙ SỜ VOI
Tôi đã nghe như vầy: Một thời đức Thế Tôn ngự tại thành Sāvatthi, Jetavana, tu viện của ông Anāthapiṇḍika. Vào lúc bấy giờ, nhiều Sa-môn, Bà-la-môn, và du sĩ thuộc các giáo phái khác nhau cư ngụ ở Sāvatthi có quan điểm khác nhau, có sự chấp nhận khác nhau, có sự ưa thích khác nhau, nương tựa vào sự nâng đỡ của những quan điểm khác nhau.
(1) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Thế giới là trường tồn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(2) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Thế giới là không trường tồn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(3) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Thế giới là có giới hạn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(4) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Thế giới là không có giới hạn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(5) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Mạng sống là vật ấy thân thể là vật ấy; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(6) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Mạng sống là vật khác thân thể là vật khác; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(7) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Đức Như Lai hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(8 ) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Đức Như Lai không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(9) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Đức Như Lai hiện hữu và không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
(10) Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: “Đức Như Lai không hiện hữu và không phải là không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.”
Họ đã nảy sinh sự xung đột, đã nảy sanh sự cãi cọ, đã tiến đến sự tranh luận, sống châm chích lẫn nhau bằng các vũ khí của mồm miệng (nói rằng): “Pháp là như thế này, Pháp không phải là như thế kia. Pháp không phải là như thế kia, Pháp là như thế này.”
Khi ấy, vào buổi sáng nhiều vị tỳ khưu đã quấn y (nội), rồi cầm lấy bình bát và y đi vào thành Sāvatthi để khất thực. Sau khi đi khất thực ở thành Sāvatthi, sau bữa ăn trong khi đi khất thực trở về, đã đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đã đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống ở một bên. Khi đã ngồi xuống ở một bên, các vị tỳ khưu ấy đã nói với đức Thế Tôn điều này: “Bạch Ngài, ở đây nhiều Sa-môn, Bà-la-môn, và du sĩ thuộc các giáo phái khác nhau cư trú ở Sāvatthi có quan điểm khác nhau, có sự chấp nhận khác nhau, có sự ưa thích khác nhau, nương tựa vào sự nâng đỡ của những quan điểm khác nhau.
(1) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Thế giới là trường tồn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(2) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Thế giới là không trường tồn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(3) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Thế giới là có giới hạn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(4) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Thế giới là không có giới hạn; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(5) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Mạng sống là vật ấy thân thể là vật ấy; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(6) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Mạng sống là vật khác thân thể là vật khác; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(7) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Đức Như Lai hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(8 ) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Đức Như Lai không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(9) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Đức Như Lai hiện hữu và không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
(10) “Có một số Sa-môn và Bà-la-môn có học thuyết như vầy, có quan điểm như vầy: ‘Đức Như Lai không hiện hữu và không phải là không hiện hữu ở nơi khác sau khi chết; chỉ điều này là sự thật, cái khác là rỗng không.’
“Họ đã nảy sinh sự xung đột, đã nảy sanh sự cãi cọ, đã tiến đến sự tranh luận, sống châm chích lẫn nhau bằng các vũ khí của mồm miệng (nói rằng): ‘Pháp là như thế này, Pháp không phải là như thế kia. Pháp không phải là như thế kia, Pháp là như thế này.’”
“Này các tỳ khưu, các du sĩ ngoại đạo là bị mù, không có mắt (tuệ nhãn), không biết điều lợi ích, không biết điều không lợi ích, không biết Pháp, không biết phi Pháp. Trong khi không biết điều lợi ích, trong khi không biết điều không lợi ích, trong khi không biết Pháp, trong khi không biết phi Pháp, họ đã nảy sanh sự xung đột, đã nảy sanh sự cãi cọ, đã tiến đến sự tranh luận, sống châm chích lẫn nhau bằng các vũ khí của mồm miệng (nói rằng): ‘Pháp là như thế này, Pháp không phải là như thế kia. Pháp không phải là như thế kia, Pháp là như thế này.’
“Này các tỳ khưu, vào thời quá khứ ngay tại thành Sāvatthi này đã có vị vua nọ. Này các tỳ khưu, khi ấy vị vua ấy đã bảo một người đàn ông nọ rằng: ‘Này nam nhân, hãy đến. Ở thành Sāvatthi có bao nhiêu người mù bẩm sinh thì ngươi hãy tập trung tất cả bọn họ lại một chỗ.’ ‘Tâu bệ hạ, xin vâng.’
“Này các tỳ khưu, người đàn ông ấy nghe theo vị vua ấy, rồi ở thành Sāvatthi có bao nhiêu người mù bẩm sinh thì đã bắt hết tất cả bọn họ, sau đó đã đi đến gặp vị vua ấy, sau khi đến đã nói với vị vua ấy điều này: ‘Tâu bệ hạ, ở thành Sāvatthi có bao nhiêu người mù bẩm sinh thì bọn họ đã được tập trung lại.’ ‘Này khanh, như thế thì người hãy phô bày con voi cho những người mù bẩm sinh.’ ‘Tâu bệ hạ, xin vâng.’
“Này các tỳ khưu, người đàn ông ấy nghe theo vị vua ấy đã phô bày con voi cho những người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày đầu của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày cái tai của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày ngà của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày cái vòi của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày thân của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày chân của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày bắp vế của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày đuôi của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Rồi đã phô bày chùm lông đuôi của con voi cho một số người mù bẩm sinh (nói rằng): ‘Này các người mù, con voi là như thế này.’
“Này các tỳ khưu, rồi người đàn ông ấy sau khi phô bày con voi cho những người mù bẩm sinh đã đi đến gặp vị vua ấy, sau khi đến đã nói với vị vua ấy điều này: ‘Tâu bệ hạ, con voi đã được những người mù ấy nhìn thấy. Xin bệ hạ hãy biết giờ này là thời điểm của việc nào.’
“Này các tỳ khưu, sau đó vị vua ấy đã đi đến gặp những người mù bẩm sinh ấy, sau khi đến đã nói với những người mù bẩm sinh ấy điều này: ‘Này các người mù, có phải các ngươi đã thấy con voi?’ ‘Tâu bệ hạ, đúng vậy. Chúng tôi đã thấy con voi.’ ‘Này các người mù, các ngươi hãy nói con voi là như thế nào.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy đầu của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cái chum.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy cái tai của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cái nia.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy ngà của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là lưỡi cày.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy cái vòi của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cán cày.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy thân của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là nhà kho.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy chân của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cột trụ.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy bắp vế của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cái cối giã.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy đuôi của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cái chày.’
“Này các tỳ khưu, những người mù nào đã thấy chùm lông đuôi của con voi thì họ đã nói như sau: ‘Tâu bệ hạ, con voi là như thế này, giống như là cái chổi.’
“Bọn họ (đã cãi vã): ‘Con voi là như thế này, con voi là không như thế kia. Con voi là không như thế kia, con voi là như thế này,’ đã gây hấn lẫn nhau bằng những nắm đấm. Này các tỳ khưu, trái lại vị vua ấy đã thích chí vì việc ấy.
“Này các tỳ khưu, tương tự y như thế các du sĩ ngoại đạo là bị mù, không có mắt (tuệ nhãn), không biết điều lợi ích, không biết điều không lợi ích, không biết Pháp, không biết phi Pháp. Trong khi không biết điều lợi ích, trong khi không biết điều không lợi ích, trong khi không biết Pháp, trong khi không biết phi Pháp, họ đã nảy sanh sự xung đột, đã nảy sanh sự cãi cọ, đã tiến đến sự tranh luận, sống châm chích lẫn nhau bằng các vũ khí của mồm miệng (nói rằng): ‘Pháp là như thế này, Pháp không phải là như thế kia. Pháp không phải là như thế kia, Pháp là như thế này.’”
Sau đó, khi hiểu ra sự việc này, đức Thế Tôn vào thời điểm ấy đã thốt lên lời cảm hứng này:
“Quả vậy, một số Sa-môn và Bà-la-môn bám víu vào những điều này, rồi gây gổ, cãi cọ về điều ấy, (giống như) những người nhìn thấy một góc cạnh.”
– (Ud 6.4, Kinh Ngoại Đạo - Thứ Nhất)
(Tỳ-khưu Indacanda dịch Việt)
*
THE BLIND MEN AND THE ELEPHANT
Thus I heard: At one time the Blessed One was dwelling near Sāvatthī, in Jeta’s Wood, at Anāthapiṇḍika’s monastery. Then at that time many and various sectarians, ascetics, brāhmaṇas, and wanderers were living at Sāvatthī, having various views, various likings, various tendencies, subject to dependence on various views, such as:
(1) There were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The world is eternal—this alone is the truth, all else is foolish.”
(2) But there were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The world is not eternal—this alone is the truth, all else is foolish.”
(3) There were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The world is finite—this alone is the truth, all else is foolish.”
(4) But there were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The world is infinite—this alone is the truth, all else is foolish.”
(5) There were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “That which is soul, that is also the body—this alone is the truth, all else is foolish.”
(6) But there were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The soul is one thing, the body is another thing,—this alone is the truth, all else is foolish.”
(7) There were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The individual exists after death—this alone is the truth, all else is foolish.”
(8 ) But there were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The individual does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.”
(9) There were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The individual exists and does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.”
(10) But there were some ascetics and brāhmaṇas who were of this argument, this view: “The individual neither exists nor does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.”
They lived contending, quarelling, disputing, attacking each other with sharp tongues, saying: “Such is Dhamma, such is not Dhamma; such is not Dhamma, such is Dhamma.”
Then many monks, having dressed in the morning time, after picking up their bowl and robe, entered Sāvatthī for alms. After walking for alms in Sāvatthī, while returning from the alms-round after the meal, they went to the Blessed One, and after going and worshipping the Blessed One, they sat down on one side. While sat on one side those monks said this to the Blessed One:
“Here, reverend Sir, many and various sectarians, ascetics, brāhmaṇas, and wanderers are living at Sāvatthī, having various views, various likings, various tendencies, subject to dependence on various views, such as:
(1) There are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The world is eternal—this alone is the truth, all else is foolish.’
(2) But there are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The world is not eternal—this alone is the truth, all else is foolish.’
(3) There are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The world is finite—this alone is the truth, all else is foolish.’
(4) But there are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The world is infinite—this alone is the truth, all else is foolish.’
(5) There are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘That which is soul, that is also the body—this alone is the truth, all else is foolish.’
(6) But there are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The soul is one thing, the body is another thing,—this alone is the truth, all else is foolish.’
(7) There are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The individual exists after death—this alone is the truth, all else is foolish.’
(8 ) But there are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The individual does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.’
(9) There are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The individual exists and does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.’
(10) But there are some ascetics and brāhmaṇas who are of this argument, this view: ‘The individual neither exists nor does not exist after death—this alone is the truth, all else is foolish.’
They live contending, quarelling, disputing, attacking each other with sharp tongues, saying: ‘Such is Dhamma, such is not Dhamma; such is not Dhamma, such is Dhamma.’ ”
“Wanderers from other sects, monks, are blind, without vision, they do not know what is good, they do not know what is not good, they do not know what is Dhamma, they do not know what is not Dhamma. They, not knowing what is good, not knowing what is not good, not knowing what is Dhamma, not knowing what is not Dhamma, live contending, quarelling, disputing, attacking each other with sharp tongues, saying: ‘Such is Dhamma, such is not Dhamma; such is not Dhamma, such is Dhamma.’
“Formerly, monks, in this Sāvatthī there was a certain King. Then that King, monks, addressed a certain man, saying: ‘Please go, dear Sir, and as many of those congenitally blind as there are in Sāvatthī assemble them in one place.’
“‘Yes, your Majesty’, said that man, monks, and after replying to the King, and after taking hold of all of those congenitally blind in Sāvatthī, he went to the King, and after going he said this to the King: ‘As many of those congenitally blind as there are in Sāvatthī, your Majesty, have assembled.’
“‘Then show an elephant, I say, to those congenitally blind.’
“‘Yes, your Majesty’, said that man, monks, and after replying to the King, he showed an elephant to those congenitally blind, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s head, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s ear, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s tusk, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s trunk, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s body, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s leg, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the elephant’s thigh, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the top of the elephant’s tail, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“To some of those congenitally blind he showed the tip of the elephant’s tail, saying: ‘Such is an elephant, blind men!’
“Then, monks, that man, having shown the elephant to those congenitally blind, went to the King, and after going he said this to the King: ‘Those congenitally blind have seen the elephant, your Majesty, now is the time for whatever you are thinking, your Majesty.’
“Then that King, monks, went to the congenitally blind, and after going he said this to those congenitally blind: ‘Did you see the elephant, blind men?’
“‘Yes, your Majesty, we did see the elephant.’
“‘Speak, blind men, and say: “Such is an elephant.” ’
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s head, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a pot.’
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s ear, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a winnowing fan. ’
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s tusk, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a ploughshare.”
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s trunk, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a plough-pole.”
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s body, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a store-house’
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s leg, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a pillar.’
“Those congenitally blind who had seen the elephant’s thighs, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a mortar.’
“Those congenitally blind who had seen the top of the elephant’s tail, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a pestle.’
“Those congenitally blind who had seen the tip of the elephant’s tail, monks, said this: ‘Such is an elephant, your Majesty, he is like a broom.’
“And they, saying: ‘Such is an elephant, such is not an elephant; such is not an elephant, such is an elephant,’ hit each other with their fists, and with that, monks, the King was pleased.
“Just so, monks, wanderers from other sects are blind, without vision, they do not know what is good, they do not know what is not good, they do not know what is Dhamma, they do not know what is not Dhamma. They, not knowing what is good, not knowing what is not good, not knowing what is Dhamma, not knowing what is not Dhamma, live contending, quarelling, disputing, attacking each other with sharp tongues, saying: ‘Such is Dhamma, such is not Dhamma; such is not Dhamma, such is Dhamma.’ ”
Then the Blessed One, having understood the significance of it, on that occasion uttered this exalted utterance:
“Some ascetics and brāhmaṇas, it seems, are attached to these views,
Having grasped ahold of it, they dispute, like people who see only one side.”
– (Ud 6.4, Paṭhamanānātitthiya Sutta)
*-----*